Xuất khẩu cà phê hướng tới mục tiêu 3 tỷ USD
Trong 10 tháng năm 2021, xuất khẩu cà phê ước đạt 1,273 triệu tấn, trị giá 2,41 tỷ USD, giảm 5,1% về khối lượng nhưng giá trị vẫn tăng 4,1% so với cùng kỳ năm trước...
Vụ thu hoạch mới tại vùng cà phê Tây nguyên đã bắt đầu, việc giá cà phê tăng cao hiện đang ở mức cao nhất trong 5 năm qua, khiến nông dân trồng cà phê rất hào hứng.
Giá cà phê xuất khẩu cũng đã đạt tới gần 2.370 USD/tấn là cơ hội để các thương nhân chớp thời cơ đẩy mạnh xuất khẩu, hướng tới mốc 3 tỷ USD trong năm nay…
HỨNG KHỞI VỚI GIÁ CÀ PHÊ TĂNG CAO
Trong quý 3/2021, hoạt động giãn cách xã hội do dịch Covid-19 khiến chuỗi cung ứng hầu hết nông sản bị đứt gãy, dẫn đến nhiều loại nông sản như rau quả, chăn nuôi thủy sản giảm giá. Thế nhưng, đứt gãy chuỗi cung ứng cà phê không làm giá của mặt hàng này giảm, mà trái lại càng đẩy giá cà phê nguyên liệu trong nước tăng thêm.
Tính chung trong quý 3 giá cà phê trong nước tăng 12%, vượt mốc 40.000 đồng/kg, đồng thời đánh dấu chấm hết của chu kỳ giảm giá 4 năm liên tiếp.
Sang tháng 10, giá cà phê robusta trong nước tiếp tục xu hướng tăng khoảng 2,5% so với cuối tháng 9 trước thềm vụ thu hoạch mới lên mức 41.000 đồng/kg.
Tính trong 10 tháng, giá cà phê xuất khẩu bình quân của Việt Nam đạt 2.100 USD/tấn – mức cao nhất kể từ tháng 12/2017. Hiện tại ngày 3/11, giá cà phê xuất khẩu (giá FOB – giá giao hàng tại cảng TP.HCM) đã lên tới 2.369 USD/tấn, đây là mức giá cao nhất trong vòng 5 năm qua.
Đặc biệt trong 2 ngày đầu tháng 11/2021 đã chứng kiến giá cà phê trong nước tăng tới 1.200 đồng/kg, đưa giá cà phê lên 42.200 đồng-42.300 đồng/kg, mức giá cao nhất trong vòng 5 năm qua.
Ông Đỗ Hà Nam - Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam nhận định, chu kỳ 10 năm của ngành hàng cà phê đang quay trở lại. Dự báo giá cà phê sẽ đạt đỉnh vào cuối năm.
Mặc dù vậy, để giá cà phê quay về thời hoàng kim 46.000 - 47.000 đồng/kg còn phụ thuộc nhiều vào tình hình kiểm soát dịch Covid-19, tốc độ phục hồi kinh tế thế giới và thời tiết của các nước trồng cà phê lớn trên thế giới.
Nếu xét về giá cà phê xuất khẩu thì năm 2011 lập đỉnh cao nhất là 2.600 USD/tấn, hiện nay giá cà phê chỉ mới đạt mức 2.370 USD/tấn, còn thiếu 230 USD nữa mới đạt mức đỉnh năm 2011, như vậy giá cà phê vẫn còn cửa để tăng.
Theo ông Nam, nếu giá cà phê lập đỉnh vào cuối năm sẽ rất tốt cho người nông dân và ngành cà phê của Việt Nam, vì vào tháng 11 hàng năm là mùa thu hoạch cà phê ở Tây Nguyên.
Thởi gian này tại Việt Nam, tình hình bình thường mới với các lệnh giãn cách xã hội đã được nới lỏng, hứa hẹn các thương nhân xuất khẩu sẽ đẩy mạnh việc giao hàng lên tàu để bù đắp cho sự đình trệ trong nhiều tháng qua.
Tuy nhiên, theo dự báo, lô hàng xuất khẩu đầu tiên được ký sau giãn cách sẽ chỉ được đưa lên tàu rời cảng sớm nhất vào cuối tháng 11, trong khi tại cảng vẫn còn ứ đọng hàng triệu bao cà phê khác cần giao cho khách.
Vụ thu hoạch mới tại vùng cà phê Tây nguyên đã bắt đầu, việc giá cà phê tăng cao đang khiến nông dân trồng cà phê rất hào hứng, Tuy nhiên, tình trạng thiếu nhân công để tăng cường thu hái đang là vấn đề không nhỏ. Người trồng cà phê kỳ vọng chính quyền các địa phương sớm có biện pháp hỗ trợ để thu hoạch vụ mùa mới diễn ra thuận lợi.
Hiệp hội Cà phê – Ca cao Việt Nam dự báo, xuất khẩu cà phê 2 tháng còn lại mỗi tháng sẽ đạt khoảng 130 nghìn tấn, nếu vẫn giữ được giá cao như hiện nay, có thể đem về thêm 600 triệu USD trong 2 tháng cuối năm, để đưa kim ngạch cà phê cả năm lập lại ngưỡng 3 tỷ USD.
TRIỂN VỌNG NIÊN VỤ 2021-2022
Trên thị trường thế giới, dự báo giá cà phê sẽ tiếp tục tăng cao trong thời gian tới do nguồn cung chưa ổn định, thị trường đang lo ngại hạn hán xảy ra tại Nam Mỹ và lũ lụt tại Đông Nam Á, trong bối cảnh dịch bệnh kéo dài và giá cước phí vận chuyển cao.
Những đợt băng giá và hạn hán kéo dài ở Brazil đã làm hư hại nhiều diện tích cây cà phê của nước này, đẩy giá tăng vọt trong thời gian qua. Theo Hiệp hội các nhà xuất khẩu cà phê Brazil (Cecafé), lũy kế 3 tháng đầu niên vụ 2021 - 2022, xuất khẩu cà phê của Brazil đạt 8.817 triệu bao, giảm 20% so với 3 tháng đầu niên vụ 2020 - 2021. Tại Brazil, nhiều yếu tố đang hỗ trợ cho giá cà phê, đó là đồng Reais tăng 1,42%, tỷ giá lên ở mức 1 USD = 5,5890 Reais.
Thời tiết xấu cũng ảnh hưởng đến vụ thu hoạch cà phê của Colombia. Ngoài ra, sự xuất hiện của virus Covid-19 biến thể "Mu" ở nước này có thể dẫn tới những chính sách phong tỏa/giãn cách xã hội kéo dài, cộng thêm tình trạng thiếu lao động có thể khiến cho tình hình sản xuất cà phê Colombia sẽ xấu đi hơn nữa.
Những điều này góp phần đẩy giá robusta tăng lên, kết hợp với sự gián đoạn dòng chảy cà phê từ Đông Nam Á và chi phí vận chuyển cà phê cao đã khiến lượng cà phê robusta lưu tai các kho dự trữ trên sàn ICE giảm mạnh.
Xuất khẩu cà phê của Việt Nam ít đi trong khi sản lượng của các nước sản xuất cà phê hàng đầu thế giới khác cũng giảm đã khiến cà phê trở thành mặt hàng "nóng" trong năm nay, với giá robusta đã tăng 52,2% kể từ đầu năm.
Công ty tư vấn Fitch Solutions dự báo giá cà phê có thể duy trì cao đến năm 2022, không chỉ vì sản lượng thu hoạch sụt giảm, mả còn nhờ “nhu cầu cà phê, ít nhất là ở Châu Âu và Mỹ, sẽ tăng lên trong những tháng tới, khi những hạn chế để chống Covid-19 được dỡ bỏ, cho phép các quán cà phê được mở cửa trở lại", Fitch Solutions nhận định. Công ty tư vấn này đã nâng dự báo giá bình quân cà phê arabica năm 2022 từ 1,25 USD/lb lên 1,5 USD/lb.
Trong khi mùa thu hoạch cà phê của các nước ở Bán cầu nam (Brazil, Colombia…) thường từ tháng 5 đến tháng 10, thì Việt Nam thu hoạch cà phê từ tháng 11 hàng năm đến hết tháng 4 năm sau.
Như vậy, thời điểm này, tuy Việt Nam bắt đầu thu hoạch cà phê, nhưng đang ở thế “một mình một chợ”, nên thành hay bại trong xuất khẩu cà phê thời điểm này là nằm trong thế chủ động của các doanh nghiệp cà phê Việt Nam, nếu biết điều tiết sản lượng bán ra hợp lý và biết đàm phán với đối tác để đạt được hợp đồng giá có lợi nhất.
Các chuyên gia khuyến cáo, tranh thủ thị trường đang có mức giá tốt như hiện nay, các nhà sản xuất Việt Nam nên sớm thúc đẩy đưa hàng vụ mới ra thị trường. Bởi nếu muộn hơn, khi Fed tăng lãi suất, đồng thời với sản lượng của Brazil năm sau có thể được mùa sẽ đẩy giá cà phê đi xuống.
