Trong 5 năm qua, có 451 cán bộ, công chức nộp lại quà tặng cho cơ quan, tổ chức, đơn vị với tổng trị giá gần 1,8 tỷ đồng.

Số liệu này được nêu trong báo cáo tại hội nghị toàn quốc sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 (khóa 10) về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí” và tổng kết 5 năm thực hiện Luật Phòng chống tham nhũng vừa diễn ra sáng nay.

Tuy nhiên, với khá nhiều con số và cả nhận định không mấy lạc quan về tình hình phòng chống tham nhũng, "trong những năm tới, nếu công tác phòng chống tham nhũng không có những chuyển biến thực sự thì tình hình chính trị, kinh tế, xã hội... sẽ rất phức tạp", Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng lo ngại.

Báo cáo sơ kết 5 năm do Phó thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc trình bày tại hội nghị cho biết, từ 2007 - 2011 cả nước có 652 người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu bị xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng, trong đó xử lý hình sự 97 trường hợp, xử lý kỷ luật 555 trường hợp.

Khoảng thời gian đó cũng đã chứng kiến việc chuyển đổi vị trí công tác của 147.292 cán bộ, công chức, viên chức.

Trong nhiệm kỳ, các cấp ủy đã phát hiện 11.594 đảng viên sai phạm, thi hành kỷ luật gần 3.000 trường hợp.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng đã xử lý hoặc kiến nghị xử lý kỷ luật 4 ủy viên Trung ương Đảng trong nhiệm kỳ, 17 bí thư, phó bí thư, ủy viên ban cán sự Đảng UBND các tỉnh thành, các bộ ngành; 2 bí thư đảng ủy, chủ tịch hội đồng quản trị tập đoàn kinh tế Nhà nước.

Qua 63.000 cuộc thanh kiểm tra, đã kiến nghị xử lý luật hành chính đối với 1.600 tập thể, gần 12.000 cá nhân; phát hiện thiếu sót, sai phạm về tài chính gần 52.000 tỷ đồng, trên 7 triệu USD.

Trong 5 năm đã khởi tố 1.458 vụ án tham nhũng với 3.151 bị can, truy tố trên 1.600 vụ, gần 3.900 bị can…

Bản báo cáo cũng cho hay, "theo báo cáo của các bộ, ngành, địa phương, trong 5 năm qua có 451 cán bộ, công chức nộp lại quà tặng cho cơ quan, tổ chức, đơn vị với tổng trị giá trên 1.798 triệu đồng".

Những hạn chế, yếu kém của công tác phòng chống tham nhũng được nêu tại hội nghị cũng khá gần với nhiều ý kiến đã nêu tại không ít các diễn đàn khác, đặc biệt là tại các cuộc thảo luận tại hội trường Quốc hội.

Như, nhiều cán bộ, đảng viên có biểu hiện bất minh về thu nhập và mức sống nhưng chưa có quy định để xem xét, xác minh, làm rõ. Việc công khai, dân chủ trong công tác cán bộ còn hạn chế. Tiêu cực, tham nhũng trong công tác cán bộ vẫn còn nghiêm trọng; nạn “chạy chức, chạy quyền” vẫn gây bức xúc. Chủ trương cán bộ lãnh đạo, quản lý “chủ động từ chức vì lý do trách nhiệm” chưa đi vào cuộc sống.

Việc xử lý trách nhiệm người đứng đầu khi để xảy ra tham nhũng chưa nghiêm, nhiều nơi né tránh. Việc kê khai tài sản chưa có tác dụng do chưa được công khai rộng rãi, Nhà nước chưa kiểm soát được tài sản trong xã hội, nhất là bất động sản và các tài sản có giá trị khác.

Đáng chú ý là, số vụ án tham nhũng được điều tra, xét xử trong 5 năm qua có xu hướng giảm trong khi tình hình tham nhũng vẫn diễn ra nghiêm trọng, phức tạp. Nhiều nơi, 5 năm không phát hiện được vụ nào. Có xu hướng giảm nhẹ dần về tội danh cũng như đánh giá thấp tính nghiêm trọng của tội phạm. Số miễn xử lý hình sự hoặc cho hưởng án treo chiếm tỉ lệ cao.

Một số cán bộ lãnh đạo, quản lý các ở các cấp, ngành, kể cả cán bộ lãnh đạo cấp cao ở Trung ương còn chưa nêu gương về đạo đức, lối sống và chưa kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí.

Nhiều đảng viên, cán bộ thiếu tu dưỡng, rèn luyện, giảm sút ý chí chiến đấu, quên đi trách nhiệm, bổn phận của mình. Tình trạng suy thoái về tư tuởng chính trị, đạo đức và lối sống của một bộ phận không nhỏ cán bộ đảng viên vẫn diễn ra nghiêm trọng, kéo dài; việc thực hành dân chủ còn mang tính hình thức đấu tranh với vi phạm còn nể nang.