09:50 09/04/2018

Nắng nóng cẩn trọng huyết áp

Hoài Phương

Dù bạn là người mắc huyết áp thấp hay huyết áp cao, thì thời tiết nắng nóng trong mùa hè là một trở ngại rất lớn, có thể dẫn đến nguy cơ bị tai biến và tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.



Các số đo huyết áp gồm có 2 trị số: Huyết áp tối đa hay còn gọi là tâm thu, huyết áp tối thiểu hay còn gọi là tâm dương. Đối với người trưởng thành, huyết áp tâm thu dưới 120mmHg và huyết áp tâm trương dưới 80mmHg thì được gọi là huyết áp bình thường. Khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên hoặc huyết áp tâm trương từ 90mmHg trở lên thì chẩn đoán là cao huyết áp. Hạ huyết áp ( huyết áp thấp) được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu dưới 100mmHg.
Nắng nóng cẩn trọng huyết áp - Ảnh 1.
Cao huyết áp rất nguy hiểm…Trước  kia có quan niệm chỉ thời tiết lạnh mới ảnh hưởng đến tăng huyết áp. Tuy nhiên thời tiết nắng nóng cũng ảnh hưởng đến huyết áp rất nhiều. Nghiên cứu của khoa học tim mạch cho thấy, thời tiết nóng làm giảm huyết áp ban ngày, nhưng lại làm tăng huyết áp về đêm. Cũng giống như bệnh tim, người mắc bệnh cao huyết áp trong mùa hè nếu ngủ không ngon giấc, sẽ xuất hiện hiện tượng ban đêm huyết áp tăng làm tổn hại tim mạch.Những ngày qua, viện Tim Hà Nội tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân vào khám hoặc nhập viện vì huyết áp tăng cao và tim mạch có vấn đề. Thời tiết quá nắng nóng, sự bài tiết mồ hôi gia tăng, quá trình trao đổi chất của cơ thể cũng được đẩy mạnh. Cơ thể để mất một lượng nước khá lớn sẽ khiến nồng độ máu giảm, độ kết dính trong máu tăng cao, dễ dẫn đến những bệnh lý có liên quan đến máu, làm tăng tỉ lệ nguy cơ cho tim và não.Khi thời tiết nắng nóng, người đang dùng thuốc điều trị tăng huyết áp không nên hoạt động nhiều ngoài trời để đề phòng giãn mạch quá mức dẫn đến tụt huyết áp.người có bệnh cao huyết áp nên uống nhiều nước và uống đều đặn, không nên đợi đến lúc  khát mới uống, để giảm được độ kết dính trong máu, thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể, đồng thời tạo thói quen uống một ly nước sau khi thức dậy vào buổi sáng và một ly nước lúc đi ngủ ban đêm.Nhiệt độ nóng bức khiến tim đập nhanh , huyết áp vì thế cũng tăng, đây là trở ngại chs những những người vốn cao huyết áp sẵn. Người bị cao huyết áp thường cảm thấy bứt rứt khó chịu, chóng mặt, nhức đầu, nếu như không điều trị kịp thời, dễ dẫn đến đau tim, nhồi máu cơ tim…Mặc dù mùa hè nóng nực, người bệnh cao huyết áp vẫn nên cố gắng vận động. Có thể chọn đi bộ, đi xe đạp chậm, lên xuống cầu thang trong nhà, các bài tập dưỡng sinh, thái cực quyền… Không nên tập nặng. Nên tập đều đặn hàng ngày khoảng 30 phút và tập theo khả năng. Không nên tập giữa lúc trời nắng to, nên tập lúc sáng sớm hoặc chiều tối khi không còn mặt trời. Chú ý uống đủ nước khi vận động.Chế độ dinh dưỡng thích hợp cũng rất quan trọng, nên hạn chế ăn muối, bột ngọt, các nước chấm mặn , tôm khô, trứng vịt muối… tránh thưc ăn chiên xào, hạn chế mỡm nhất là mỡ động vật. Tốt nhất là sử dụng thực phẩm hấp, luộc. Nên ăn nhiều rau quả xanh để cung cấp chất xơ cho cơ thể, dùng dầu thực vật thay mỡ và các sản phẩm từ ngũ cốc , trái cây, sản phẩm từ sữa…Bỏ các thói quen xấu như thuốc lá, rượu… tránh các chất kích thích như trà, cà phê.
Những thực phẩm làm giảm huyết áp cao+ Sữa chua: Theo nghiên cứu, những người thường xuyên ăn sữa chua có nguy cơ giảm những bệnh như đột quỵ, đau tim, suy tim sung huyết, bệnh thận hoặc mù lòa.+ Nước dừa: giàu kali, chất điện giải và các dưỡng chất quan trọng khác. Đây là thực phẩm được biết đến là giảm đáng kể chỉ số huyết áp ở phần lớn những người uống.+ Trái cây giàu vitamin C.+ Các axit béo omega 3 như có trong dầu cá có tác đông đáng kể lên huyết áp. Ngoài ra, chúng cũng làm giảm hàm lượng chất béo trong máu.+| Tỏi: chứa allicin, một chất có thuộc tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, làm giảm lipid và chống huyết áp cao.+ Hành: chứa quercetin, flavonol chống oxy hóa có tác dụng dự phòng bệnh tim và đột quỵ.
Nắng nóng cẩn trọng huyết áp - Ảnh 3.

raucu

Huyết áp thấp cũng cần thận trọngThời tiết mùa hè nóng nực khiến cơ thể mất nước và muối nhiều hơn do nước và muối thoát ra qua tuyến mồ hôi, và vào mùa hè thì lượng nước tiểu thải ra ngoài sẽ nhiều hơn so với mùa lạnh. Cơ thể mất muối và nước sẽ dẫn đến tình trạng giảm thể tích tuần hoàn máu. Bên cạnh đó, do thời tiết nắng nóng nên các thành mạch giãn ra làm cho cơ thể tỏa nhiệt nhanh hơn. Chính vì sự giảm thể tích tuần hoàn máu và giãn thành mạch vào thời tiết nóng bức dẫn đến áp lực của dòng màu trong độnh mạch giảm và hạ huyết áp. Đây là mỗi nguy hiểm đối với những người có tiền sử bệnh huyết áp thấp.Huyết áp thấp dẫn đến việc vận chuyển chất dinh dưỡng và oxy lên não bị hạn chế, đặc biệt, việc này sẽ khó khăn hơn cho người huyết áp thấp trong thời tiết nóng bức. Tình trạng trên sẽ dẫn đến những rối loạn thần kinh và tổn thương não nhiều hơn. Ở mức độ nhẹ, người bệnh thường gặp phải những triệu chứng đau đầu, chóng mặt, say tàu xe… nặng thì có thể dẫn đến rối loạn chức năng của não bộ, nhồi máu não hay thậm chí là tử vong nếu như không được cấp cứu kịp thời.Chứng huyết áp thấp, lâu ngày dẫn đến suy nhược cơ thểm người bệnh mắc chứng mệt mỏi kinh niên, buồn ngủ và rất thèm ngủ, cơ thể lúc nào cũng cảm thấy yếu sức, leo cầu thang là có cảm giác hụt hơi, tim đập thình thịch… Để tránh tình trạng hạ huyết áp quá mức ở người huyết áp thấp, cần bổ sung nước đầy đủ, khoảng 2 lít nước/ngày, mỗi lần uống từ 100- 150 ml, cách nhau 15 – 20 phút.Những người mắc huyết áp thấp cần có một giấc ngủ trưa sau khi ăn, vì việc tiêu hóa thức ăn sẽ giữ một lượng lớn máu ở dạ dày. Nếu như bạn hoạt động thể lực ngay sau đó khiến việc cung cấp máu tới não không đủ và hạ huyết áp. Cần tránh hoạt động nhiều dưới trời nắng, ăn nhiều trái cây tươi như cam, quýt, chuối, nho để cung cấp đầy đủ các chất điều giải cho cơ thể.Bên cạnh các biện pháp trên, việc sử dụng các thảo dược thiên nhiên giúp nâng huyết áp, tăng cường tuần hoàn và lưu thông khí huyết đem lại tác dụng điều trị bệnh rất lớn,bởi thế mạnh của các loại thảo dược là rất an toàn, dùng kéo dài nhiều ngày không lo tác dụng phụ mà tác dụng lại bền vững lâu dài. Theo các nhà khoa học, hiện nay có những thảo dược quý giúp bồi bổ huyết như: phụ tử, đẳng sâm, đương quy, hoàng kì…được chứng minh rất tốt cho người huyết áp thấp.Mùa hè, người cao huyết áp phải làm gì?
    Chú trọng chế độ ăn: cần tăng cường các loại thực phẩm như ngũ cốc khô, cá, gia cầm, đậu, rau quả, trái cây tươi, sữa và những sản phẩm từ sữa ít béo. Hạn chế ăn thịt đỏ như thịt bò, thịt heo, hạn chế ăn bánh ngọt, hạn chế ăn nội tạng và da động vật, lòng đỏ chứng gà. Không khát cũng phải chăm uống nước. Thực tế, cho thấy nhiều bệnh nhân cao huyết áp không nhận thức được việc phải bổ sung nhiều nước cho cơ thể. Cảm giác khát là một phản ứng khá mạnh của hệ thần kinh đối với tình trạng thiếu nước của cơ thể.

Khi chúng ta cảm thấy khát thì chứng tỏ cơ thể đã bị mất nước khá nghiêm trọng. Vì vậy, vào mùa hè, bệnh nhân cao huyết áp nên uống nhiều nước và uống đều đặn, không nên đợi đến lúc khát mới uống, để giảm được độ kết dính trong máu thúc đẩy quá trình trao đổi chất của cơ thể. Nên tạo thói quen uống một ly nước sau khi thức dậy vào buổi sáng và một ly trước lúc đi ngủ ban đêm. Nên dùng nước trắng đun sôi để nguội hoặc đã tiệt trùng, tránh dùng các loại nước giải khát có đường hay nước đóng chai có gas.
    Thời tiết nóng cũng cố gắng vận động: khi thời tiết nóng bức, dù vận động ít, cơ thể cũng sẽ ra nhiều mồ hôi, điều này khiến nhiều bệnh nhân cao huyết áp, đặc biệt là người cao tuổi thường ngại vận động, đi lại. Thực tế, vận động sẽ giúp mạch máu co giãn và đàn hồi tốt, làm tăng tính bền của thành mạch máu. Vì thế, có người đã ví sự vận động chính là " tập thể dục cho mạch máu".

    Đừng mở máy điều hòa với nhiệt độ thấp: bình thường, nhiều bệnh nhân cap huyết áp rất chú ý giữ gìn, khống chế có hiệu quả huyết áp của mình, nhưng cứ đến mùa hè nóng bức thì huyết áp lại không ổn định, điều này có thể là do thói quen sử dụng máy điều hòa không đúng. Nhiều người điều chỉnh nhiệt độ máy điều hòa xuống rất thấp, nhất là khi mới từ ngoài trời nóng về nhà để mau chóng có cảm giác mát lạnh dễ chịu. Nhưng sự thay đổi nhiệt độ từ nóng đến lạnh đột ngột như thế sẽ khiến những mạch máu vốn đang ở trạng thái giãn nở bình thường tức thời bị co lại, dẫn đến huyết áp tăng cao.

Hoặc người đó nếu trong phòng có máy điều hòa trong một thời gian rồi đi ra ngoài thời tiết nóng bức , các mạch máu sẽ giãn nở, điều này khiến huyết áp không ổn định. Ngoài ra, do phòng có máy điều hòa phải đóng kín nên không khí lưu thông kém, nếu ở lâu sẽ dễ bị những chứng bệnh do máy điều hòa gây ra như chóng mặt, khô cổ, tim đập nhanh. Vì vậy, việc thường xuyên mở cửa để không khí lưu thông là rất cần thiết.
Những điều lưu ý với người huyết áp thấp
    1. Kiểm soát khẩu phần muối
Trong những trường hợp huyết áp cao, bạn cần giảm muối vì natri làm tăng chỉ số huyết áp. Tuy nhiên, ăn mặn không phải là giải pháp cho huyết áp thấp. Để điều trị huyết áp thấp, tốt hơn cả là kiểm soát lượng muối ăn và đảm bảo chỉ nhận 2-3mg muối qua chế độ ăn theo khuyến nghị. Trong trường hợp bác sĩ yêu cầu bạn tăng cường muối, bạn có thể chế biến cùng thực phẩm nhưng cũng chỉ nên ở mức vừa phải.
    2. Tránh thay đổi tư thế đột ngột
Vì chóng mặt và đau đầu nhẹ là các triệu chứng của huyết áp thấp nên bạn cần tránh thay đổi đột ngột các tư thế như khi đứng lên ngồi xuống hoặc ra khỏi giường. Tụt huyết áp khi di chuyển đột ngột có thể dẫn đến hoa mắt, chóng mặt, thậm chí là tai nạn. Vì vậy, để tránh tai nạn, trước tiên cần bóp chân và mất cá chân vài lần trước khi đứng lên. Khi bước ra khỏi giường cần nghiêng người sang một bên và từ từ đứng lên sau đó mới di chuyển.3. Tránh tắm nước nóng và xông hơiTắm nước nóng và xông hơi đặc biệt là trong thời gian dài có thể dẫn tới chóng mặt, choáng váng vì nó làm giảm áp lực trong cơ thể. Vì vậy, nên hạn chế tắm lâu. Nếu cần hãy sử dụng một chiếc ghế để có thể ngồi và thư giãn. Nhớ là cần xoa bóp bàn chân và bắp đùi trước khi đứng dậy khỏi ghế.
    4. Mang tất nếu cần

Hãy làm đều này nếu bác sĩ yêu cầu hoặc đề nghị bác sĩ nếu cách này giúp điều trị huyết áp thấp. Đi tất dài đến gối và đùi để giúp máu ở phần trên cơ thể đủ lâu mà không gây giảm huyết áp.
Huyết áp thấp nói không với sữa ong chúaNhiều người có thói quen sử dụng sữa ong chúa để tẩm bổ, tuy nhiên với người huyết áp thấp nên hạn chế việc này. Trong sữa ong chúa có những chất làm giảm co bóp cơ tim, làm giãn động mạch huyết quản, khiến huyết áp giảm. Nó còn có chất insulin, làm tăng phản ứng hạ đường huyết.