Báo động thu ngân sách tháng 1/2023 qua kênh hải quan giảm tới 40%

Ngày 1/2, thông tin về tình hình công tác tháng 1, Tổng cục Hải quan cho biết, số thu ngân sách nhà nước từ hoạt động xuất nhập khẩu tính đến hết ngày 31/1 đạt 24.852 tỷ đồng, đạt 5,8% so với dự toán (số dự toán 425.000 tỷ đồng), giảm 42,3% so với cùng kỳ năm 2022.

TRỊ GIÁ XUẤT NHẬP KHẨU GIẢM TRÊN 15 TỶ USD

Cũng theo số liệu Tổng cục Hải quan, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hoá của Việt Nam ước đạt 46,56 tỷ USD, giảm 17,3% so với tháng trước (tương ứng giảm 9,77 tỷ USD).

Trong đó, tổng trị giá xuất khẩu ước đạt 25,08 tỷ USD, giảm 13,6% (tương ứng giảm 3,95 tỷ USD) và tổng trị giá nhập khẩu ước đạt 21,48 tỷ USD, giảm 21,3% (tương ứng giảm 5,82 tỷ USD).

Trong tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đột ngột giảm so với tháng trước và giảm tới 25% so với cùng kỳ 2022 có nguyên nhân trực tiếp do tháng 1/2023 là tháng Tết Dương lịch và Tết Nguyên đán đều diễn nên số ngày làm việc ít hơn tháng trước và cùng kỳ năm 2022.

Tuy nhiên, điều khiến giới phân tích phải bận tâm nhiều hơn đó là trong bối cảnh nền kinh tế có thể phải đối mặt với lạm phát và thực trạng suy thoái kinh tế ở hầu hết các quốc gia, dẫn đến nhu cầu tiêu dùng toàn cầu suy giảm, đặc biệt tại những thị trường chủ lực sẽ tác động bất lợi đến hoạt động xuất, nhập khẩu của Việt Nam, từ đó, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách từ hoạt động xuất nhập khẩu do ngành hải quan quản lý.

NHỨC NHỐI BUÔN LẬU DỊP TẾT

Về công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, theo đánh giá của Tổng cục Hải quan, do tháng 1 là thời điểm giáp Tết cổ truyền Quý Mão nên tình hình buôn bán, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại, buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma túy diễn ra phức tạp trên các tuyến hàng không, chuyển phát nhanh và đường bộ, với nhiều phương thức, thủ đoạn tinh vi nhằm trốn tránh sự kiểm soát của các cơ quan chức năng.

Trong đó, nhiều vụ vận chuyển, buôn lậu pháo lại diễn ra rất phức tạp. Tổng cục Hải quan cho biết riêng trong dịp Tết, Cục Hải quan tỉnh Nghệ An đã phối hợp với Công an huyện Kỳ Sơn (Nghệ An) kiểm tra và bắt giữ đối tượng thường trú tại xã Diễn An, huyện Diễn Châu, tỉnh Nghệ An, đã có hành vi vận chuyển trái phép pháo hoa có khối lượng lớn, lên tới 9,48 kg. Tang vật và đối tượng đã được tổ công tác đưa về trụ sở công an tiếp tục điều tra, làm rõ.

Những ngày đầu năm mới, Đội thủ tục hàng hóa nhập khẩu thuộc Chi cục Hải quan cửa khẩu sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất làm thủ tục cho lô hàng 16 kiện, tương ứng gần 100 kg nhập khẩu loại hình phi mậu dịch cá nhân. Sau khi kiểm tra, cơ quan hải quan phát hiện có dấu hiệu nghi ngờ nên đã phối hợp với các đơn vị chức năng đang triển khai thực hiện theo quy trình hiện hành.

Đây là những vụ việc điển hình Tổng cục Hải quan cung cấp trong 546 vụ việc vi phạm pháp luật hải quan trong tháng 1/2023 (từ ngày 16/12/2022 đến 15/01/2023) mà toàn ngành hải quan đã phát hiện, bắt giữ và xử lý, với trị giá hàng hóa vi phạm ước tính 196 tỷ đồng. Cơ quan hải quan đã khởi tố 2 vụ và chuyển cơ quan khác kiến nghị khởi tố 3 vụ. Số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 14,5 tỷ đồng.

Cũng trong tháng 1, ngành hải quan đã chủ trì, phối hợp với các lực lượng công an, bộ đội biên phòng phát hiện, bắt giữ: 23 vụ, 31 đối tượng, trong đó cơ quan hải quan chủ trì 14 vụ.

Tang vật thu được gồm: 20,9 kg heroin; 4,5 kg cần sa, ketamin 65,6 kg, methamp-hetamin 7,5 kg, ma túy các loại khác 3,5 kg và 6.100 viên.

Nhằm chủ động thu thập thông tin, nắm bắt tình hình thực tế tại địa bàn, kịp thời chỉ đạo điều hành, quản lý nhà nước về Hải quan, Tổng cục Hải quan đã tăng cường chỉ đạo, cảnh báo, kiểm tra hướng dẫn nghiệp vụ đối với lực lượng chống buôn lậu trong toàn ngành, tăng cường công tác đấu tranh phòng, chống ma tuý.

Cũng trong tháng 1, Tổng cục Hải quan tiếp tục chỉ đạo quyết liệt các đơn vị và các Cục Hải quan tỉnh, thành phố đẩy mạnh các biện pháp chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến biên giới, cảng hàng không, vùng biến và địa bàn nội địa.

Đồng thời, tiếp tục phát huy tốt vai trò cơ quan tham mưu, giúp việc cho Cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Ban chỉ đạo 389 Bộ Tài chính trong việc xây dựng các chương trình, kế hoạch, cảnh báo trong công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, hàng kém chất lượng, công tác phòng chống ma túy, phòng chống tội phạm.

Theo đó, Tổng cục hải quan tập trung triển khai thực hiện Kế hoạch số 92/KH-BCĐ ngày 13/9/2022 về việc tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên các tuyến biên giới, vùng biển và địa bàn nội địa; Kế hoạch số 111/KH-BCĐ389 ngày 22/11/2022 về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế; triển khai kế hoạch cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới trước, trong và sau Tết Nguyên Đán Quý Mão...