Doanh nghiệp “hồi sinh”, thu ngân sách ngành thuế 2 tháng ước đạt 277.000 tỷ

Tại hội nghị giao ban trực tuyến được Tổng cục Thuế tổ chức chiều ngày 2/3, Tổng cục trưởng Cao Anh Tuấn đề nghị các cơ quan thuế phát huy kết quả đạt được trong 2 tháng đầu năm 2022 tiếp tục tổ chức triển khai công tác thu ngân sách theo đúng kế hoạch. 

RÀ SOÁT CHẶT NGUỒN THU, PHẤN ĐẤU VƯỢT KẾ HOẠCH

Tổng cục Thuế khẳng định, thu ngân sách nhà nước 2 tháng đầu năm 2022 đạt khá do tình hình dịch bệnh trên cả nước tiếp tục được kiểm soát, hoạt động sản xuất kinh doanh có sự hồi phục tốt. 

Những "liều thuốc" hỗ trợ doanh nghiệp, người dân từ chính sách bổ sung nguồn lực để duy trì, phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh với phương châm thích ứng linh hoạt, an toàn. Các chính sách hỗ trợ của Chính phủ được cộng đồng doanh nghiệp đánh giá cao, số doanh nghiệp quay trở lại hoạt động trong tháng 1 tăng 195% so với cùng kỳ năm trước.

Cụ thể, ước thực hiện thu ngân sách nhà nước tháng 2 do cơ quan thuế quản lý ước đạt 118.000 tỷ đồng, đạt 10% so với dự toán pháp lệnh, tăng ấn tượng 32,0% so với cùng kỳ năm 2021.

Cụ thể, thu từ dầu thô ước đạt 4.900 tỷ đồng, bằng 17,4% so với dự toán, gấp hơi 2 lần so với cùng kỳ năm 2021 trên cơ sở sản lượng ước đạt 700.000 tấn tăng 15,9% cùng kỳ và giá dầu thô dự báo 90,3 USD/thùng, vượt 60,1% cùng kỳ.

Thu nội địa ước đạt 113.100 tỷ đồng, bằng 9,9% so với dự toán pháp lệnh, bật tăng 30,1% so với cùng kỳ. Trong đó, số thu thuế, phí nội địa ước đạt 88.900 tỷ đồng, bằng 9,7% so với dự toán pháp lệnh, tăng 25,9% so với cùng kỳ năm 2021.

"Thu ngân sách nhà nước tháng 2/2022 tăng khá so cùng kỳ chủ yếu do tháng 1/2022 là tháng trước tết Nguyên đán, nhu cầu tiêu dùng của người dân tăng cao sau đợt giãn cách kéo dài trong quý 3, quý 4 năm 2021", Tổng cục Thuế lý giải.

Bên cạnh đó, do thời gian nghỉ Tết từ 28/1/2022 kéo dài đến 6/2/2022, một số nguồn thu phát sinh cuối tháng 1/2022 chuyển nộp trong tháng 2/2022.

Cụ thể, thu từ dầu thô ước đạt 8.060 tỷ đồng, bằng 28,6% so với dự toán, tăng "khủng" 57,2% so với cùng kỳ trên cơ sở giá dầu thô bình quân ước đạt 83 USD/thùng, vượt 38,3% so với giá dự toán, cao hơn 59,7% so với cùng kỳ và sản lượng ước đạt 1,3 triệu tấn, bằng 18,6% dự toán, giảm nhẹ 8,91% so với sản lượng cùng kỳ.

Thu nội địa ước đạt 268.605 tỷ đồng, bằng 23,4% so với dự toán pháp lệnh, nhích tăng 6,7% so với cùng kỳ năm 2021.

Trong đó, số thu thuế, phí nội địa ước đạt 213.999 tỷ đồng, bằng 23,4% so với dự toán pháp lệnh, bằng 103,0% so với cùng kỳ năm 2021.

NHIỀU NGÀNH PHỤC HỒI, THUỶ SẢN TĂNG THU GẦN 43%

Chỉ rõ một số nguyên nhân chủ yếu tác động đến kết quả thu ngân sách nhà nước, Tổng cục Thuế cho biết, thứ nhất, hàng loạt ngành đóng góp lớn cho ngân sách với tốc độ tăng trưởng khá so với cùng kỳ.

Cụ thể, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 2,8%; sản xuất thiết bị điện tăng 11,5%. Sản xuất trang phục tăng 11,4%; khai thác quặng kim loại tăng 21,9%...

Kim ngạch xuất khẩu tăng 1,6%, trong đó, sản phẩm trọng điểm là thủy sản với tốc độ tăng cao nhất 42,9% so với cùng kỳ, cà phê tăng 40,9%, dệt may tăng 24,2%...

Bên cạnh đó, do cầu tiêu dùng trong nước trong những tháng cuối năm 2021 và tháng 1/2022 tăng cao trước dịp Tết nguyên đán, với tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng tháng 1/2022 tăng 1,3%. Số doanh nghiệp đăng ký thành lập mới trong tháng 1 tăng 28,9% về số doanh nghiệp và tăng 24% về số vốn đăng ký.

Cùng với đó, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài thực hiện tại Việt Nam tháng 01/2022 tăng 6,8% so với cùng kỳ... Đây là những tiền đề góp phần vào kết quả thu ngân sách tháng 1 và tháng 2 đạt khá.

Thứ hai, về cơ chế, chính sách, ngành thuế tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 406/NQ-UBTVQH15 ngày 19/10/2021 về một số giải pháp nhằm hỗ trợ doanh nghiệp, người dân chịu tác động của dịch Covid-19.

Các chuyên gia kinh tế cho rằng, dù số thu ngân sách sụt giảm đáng kể nhưng số tiền thuế được hỗ trợ sẽ góp phần giúp doanh nghiệp, tổ chức và người dân vượt qua khó khăn do tác động của dịch Covid-19 phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh, đồng thời, có tác dụng kích thích tiêu dùng, đầu tư. Nhưng nhờ đó sẽ tạo đà khôi phục lại nền kinh tế của đất nước sau dịch bệnh.

Đáng chú ý là chính sách giảm 30% tiền thuế giá trị gia tăng tháng 11 và tháng 12/2021 cho một số ngành bị ảnh hưởng nặng do Covid-19.

Bên cạnh đó, giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2021 đối với trường hợp người nộp thuế theo quy định của Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp có doanh thu năm 2021 không quá 200 tỷ đồng và giảm so với doanh thu năm 2019.

Ngoài ra, miễn thuế quý 3, quý 4 đối với hộ, cá nhân kinh doanh tác động làm giảm thu ngân sách nhà nước trong những tháng đầu năm 2022.

Bên cạnh đó, ngành thuế tiếp tục thực hiện Nghị định số 103/2021/NĐ-CP giảm 50% lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước kể từ ngày 1/12/2021 đến hết ngày 31/5/2022 ước tính làm giảm thu lệ phí trước bạ trong 2 tháng đầu năm khoảng 4.000 tỷ. Tuy nhiên, việc giảm lệ phí trước bạ khiến lượng xe tiêu thụ tăng khá, gián tiếp làm tăng thu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Trước sự xuất hiện của những biến chủng mới nguy hiểm gây nguy cơ làm suy giảm tốc độ tăng trưởng, gây khó cho doanh nghiệp trong quá trình phục hồi, năm 2022, một số chính sách mới hỗ trợ doanh nghiệp và người dân gấp rút được ban hành và có hiệu lực. 

Cụ thể, một là, giảm thuế suất thuế giá trị gia tăng từ 10% xuống 8% đối với một số nhóm hàng hóa, dịch vụ đang áp dụng mức thuế suất 10% theo Nghị định số 15/2022/NĐ-CP ngày 28/1/2022 của Chính phủ về việc quy định chính sách miễn, giảm thuế theo nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội, áp dụng từ 01/02/2022 đến 31/12/2022.

Tuy nhiên, Tổng cục Thuế tạm thời chưa đánh giá được tác động do chưa đến thời hạn kê khai thuế giá trị gia tăng phát sinh tháng 2 và quý 1 năm nay.

Hai là, giảm 50% mức thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay theo Nghị quyết số 13/2021/UBTVQH15 ngày 31/12/2021 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, từ ngày 01/01/2022 đến hết ngày 31/12/2022, ước tính làm giảm thu ngân sách nhà nước trong 2 tháng đầu năm khoảng 206 tỷ đồng.

Ba là, giảm 30% tiền thuê đất, thuê mặt nước của năm 2022 đối với tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp, hộ gia đình, cá nhân đang được Nhà nước cho thuê đất trực tiếp phải ngừng sản xuất kinh doanh do ảnh hưởng của dịch Covid-19 theo quy định tại Nghị quyết 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ, ước tính làm giảm thu ngân sách nhà nước trong 2 tháng đầu năm khoảng 500 tỷ đồng.

Bốn là, giảm mức thu một số khoản phí, lệ phí nhằm hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho đối tượng chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19 theo quy định tại Thông tư số 120/2021/TT-BTC ngày 24/12/2021, có hiệu lực từ 01/01/2022 đến 30/6/2022.

Thứ ba, ngay từ đầu năm, Tổng cục Thuế phát động các phong trào thi đua phấn đấu hoàn thành vượt mức dự toán thu ngân sách nhà nước được giao ngay từ những ngày đầu năm. 

Thứ tư, cơ quan thuế các cấp thực hiện các kế hoạch thanh tra, kiểm tra nhằm giảm số tiền nợ thuế trên tổng số thu ngân sách nhà nước năm 2022.

Tính đến ngày 15/02, toàn ngành thuế thực hiện được 3.774 cuộc thanh kiểm tra, đạt 5,1% kế hoạch, tương đương 3.774 doanh nghiệp /73.869 doanh nghiệp, tăng 10,6% so cùng kỳ.

Kiểm tra được 25.767 hồ sơ khai thuế tại cơ quan thuế, tăng 56,2% so cùng kỳ. 

Về kết quả thanh tra, ngành thuế thực hiện thanh tra 213 doanh nghiệp, đạt 3,9% kế hoạch, với 213 doanh nghiệp /5.399 doanh nghiệp.

Tổng số truy thu, truy hoàn, phạt là 246 tỷ; giảm khấu trừ 33,3 tỷ; giảm lỗ 398,4 tỷ.

Ngành thuế cũng thực hiện kiểm tra 3.561 doanh nghiệp, đạt 5,2% kế hoạch. Tổng số truy thu, truy hoàn, phạt là 569 tỷ (trong đó: truy thu là 386 tỷ, truy hoàn 1 tỷ, phạt 182 tỷ); giảm khấu trừ 95 tỷ; giảm lỗ 2.107 tỷ.

Thứ năm, đẩy mạnh áp dụng các biện pháp đôn đốc thu nợ và cưỡng chế nợ thuế theo đúng quy định của Luật quản lý thuế và các văn bản thi hành, động viên kịp thời nguồn lực cho ngân sách nhà nước. 

Kết quả công tác quản lý nợ thuế, thực hiện thu nợ thuế trong tháng 02ước đạt 2.100 tỷ. Lũy kế 02 tháng đầu năm 2022 ước đạt 4.300 tỷ, đạt 10,2% chỉ tiêu thu nợ năm 2022 khoảng 42.000 tỷ.

Theo đó, tổng số tiền thuế nợ ngành thuế quản lý ước tính đến ngày 28/02 là 121.547 tỷ, tăng 2,9% so với thời điểm 31/01/2022 và tăng 9,3% so với cùng kỳ năm 2021. Tỷ lệ tổng nợ thuế trên tổng dự toán thu năm 2022 là 10,3%.