Đường cát nhập lậu vẫn dồn dập tuồn vào Việt Nam, ép mía đường Việt Nam "ngộp thở"
Chỉ riêng tại Long An, trong quý I, các cơ quan chức năng địa phương này đã bắt giữ 51 tấn đường nhập lậu, con số này cao gần gấp đôi so với năm 2020. Tình trạng đường lậu còn xuất hiện nhức nhối ở nhiều địa phương khác.
Theo báo cáo mới nhất của Ban Chỉ đạo 389 tỉnh Long An, tính riêng trong 3 tháng đầu năm 2022, lực lượng chức năng đã xử lý vi phạm đối với 51 tấn đường cát buôn lậu.
Được biết, trong những tháng đầu năm tình hình buôn lậu trên tuyến biên giới tỉnh Long An thời điểm trước, trong và sau tết được kìm chế, kiểm soát ổn định, không phát sinh, hình thành các điểm nóng, diễn biến phức tạp.
Công tác tuần tra, kiểm soát trên tuyến biên giới, được các lực lượng chức năng triển khai, thực hiện chặt chẽ, nhằm kiểm soát, phòng chống người nhập cảnh trái phép, kết hợp công tác phòng, chống buôn lậu, phòng chống dịch Covid-19.
Tuy nhiên, mặt hàng đường cát nhập lậu vẫn diễn ra phức tạp trên địa bàn tỉnh Long An.
Vụ việc điển hình, vào lúc 09 giờ ngày 22/02/2022, Đội Quản lý thị trường số 6, Cục Quản lý thị trường tỉnh Long An mật phục trên tuyến đường KT3, thuộc địa bàn xã Hưng Thạnh, huyện Tân Hưng, bắt giữ 02 xe ô tô tải do 2 đối tượng có hộ khẩu thường trú tại thị trấn Vĩnh Hưng điều khiển, có hành vi vận chuyển 200 bao đường cát do nước ngoài sản xuất (loại 50kg/bao), tương đương 10.000 kg.
Phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng buôn lậu đó là lợi dụng sơ hở của lực lượng chức năng khi tuần tra, kiểm soát, thuê mướn một số cư dân địa phương, chia nhỏ hàng hóa mang, vác qua biên giới, sau đó nhanh chóng tập kết đưa lên xe ô tô, xe gắn máy vận chuyển vào nội địa tiêu thụ. Quá trình vận chuyển đối tượng thuê người canh đường, cảnh giới rất chặt chẽ.
Không chỉ tại Long An, ở rất nhiều địa phương khác, tình trạng nhập lậu đường cát cũng đang là vấn đề nóng. Tại Đồng Nai, trong tháng 3, chỉ qua 2 vụ buôn lậu bị phát hiện, công an thành phố Long Khánh đã thu giữ hơn 24 tấn đường cát do nước ngoài sản xuất, không có tem nhãn phụ bằng tiếng Việt Nam.
Theo đánh giá của các cơ quan chức năng, từ nhiều năm nay, thủ đoạn của các đối tượng buôn lậu đường cát ngày càng tinh vi, khó kiểm soát.
Bên cạnh những sự vụ buôn lậu đường với số lượng "khủng" mà lực lượng đã phát hiện thì thủ đoạn điển hình là chia nhỏ khối lượng, đóng bao đường nhập lậu giả mạo là đường Việt Nam từ bên kia biên giới rồi sử dụng giấy tờ hợp pháp tuồn sâu vào nội địa; xóa hết các thông tin trên bao bì đựng đường để cơ quan chức năng không xác định được nguồn gốc xuất xứ…
Theo Hiệp hội Mía đường Việt Nam, các vụ việc được phát hiện trên đây chỉ là phần rất nhỏ của các hoạt động thương mại đường nhập lậu, vì đường Thái Lan xuất hiện tràn ngập trên thị trường với giá rẻ (đây là điều không thể được đối với đường Thái Lan nhập chính ngạch có đóng thuế chống phá giá chống trợ cấp lên đến 47,64%)".
Để ngăn đường lậu đội lốt đường Việt, Ban chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (BCĐ 389 quốc gia) đã đề xuất đưa yêu cầu truy xuất nguồn gốc mặt hàng đường thành yêu cầu bắt buộc đối với mọi cơ sở sản xuất chế biến đường.
Hệ thống truy xuất cần kết hợp với công nghệ như sử dụng mã QR code nhằm giúp các cơ quan chức năng kiểm tra được tính hợp pháp và xuất xứ hàng hóa một cách nhanh chóng. Đồng thời, yêu cầu ngăn chặn triệt để tình trạng lợi dụng hóa đơn chứng từ bán thanh lý đường nhập lậu bị tịch thu, hóa đơn mua bán đường trong nước để quay vòng hóa đơn...
