Giá xăng hạ nhiệt giúp làm dịu lạm phát ở Mỹ

Cách đây 2 năm, giá xăng bán lẻ bình quân trên toàn quốc ở Mỹ lập kỷ lục ở mức 5,02 USD/gallon. Giá xăng tăng mạnh trong năm 2022 đã xói mòn niềm tin của người tiêu dùng, gây thâm thủng ngân sách của nhiều hộ gia đình và khiến giới đầu tư lo ngại.

Cũng năm đó, giá xăng cao ngất ngưởng đã góp phần đẩy lạm phát ở Mỹ vượt 9% lần đầu tiên kể từ đầu thập niên 1980.

“Mức giá xăng 5 USD/galoon đã gây ra những cú sốc nối tiếp nhau trong hệ thống. Ngoài người dân California, người Mỹ ở các bang khác chưa bao giờ chứng kiến giá xăng như vậy trước đó”, trưởng phân tích Patrick De Haan của công ty GasBuddy nói với hãng tin CNN.

Hiện nay, giá xăng ở Mỹ chưa phải là rẻ, nhưng đã giảm nhiều so với cách đây 2 năm. Theo dữ liệu từ chuyên trang giá xăng, giá bán lẻ xăng thường bình quân toàn quốc ở Mỹ vào ngày 17/6 là 3,45 USD/gallon, tương đương khoảng 23.200 đồng/lít.

Như vậy, giá xăng ở Mỹ hiện đã giảm 1,57 USD/gallon so với hồi tháng 6/2022 và giảm 0,13 USD/gallon so với thời điểm đầu năm nay.

Nếu tính từ đầu năm, giá xăng ở Mỹ ghi nhận mức đỉnh vào hôm 19/4, ở 3,68 USD/gallon. Việc giá xăng giảm liên tục từ đỉnh đó đã giúp giải toả áp lực đối với người tiêu dùng nước này. Các số liệu thống kê cũng cho thấy giá xăng giảm giữ một vai trò quan trọng trong việc kéo lạm phát ở Mỹ xuống.

Theo báo cáo từ Bộ Lao động Mỹ vào tuần trước, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 5 đi ngang so với tháng 4, đánh dấu tháng không tăng đầu tiên trong gần 2 năm. Lạm phát chậm lại đã làm dấy lên hy vọng rằng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) có thể bắt đầu cắt giảm lãi suất trong năm nay. Việc Fed hạ lãi suất sẽ kéo lãi suất các khoản vay thế chấp nhà giảm từ mức kỷ lục, cũng như lãi suất thẻ tín dụng và các khoản vay mua xe.

Không chỉ có ý nghĩa kinh tế, giá xăng giảm còn có ý nghĩa chính trị quan trọng. Do được cảm nhận rõ rệt, biến động giá xăng giữ một vai trò tâm lý quan trọng trong cái nhìn của người dân về nền kinh tế.

Không rõ liệu cử tri Mỹ có cho rằng Nhà Trắng có công trong sự giảm nhiệt của giá xăng hay không. Tuy nhiên, nếu giá xăng vượt 4 USD/gallon, Tổng thống Joe Biden sẽ đối mặt với bất lợi trong chiến dịch tái tranh cử vì giá xăng cao gây ra trong cử tri mối lo ngại về chi phí sinh hoạt và làm suy giảm niềm tin vốn dĩ đang thấp của người tiêu dùng.

“Giá xăng giữ một vai trò trung tâm trong cảm nhận của mọi người về tình hình tài chính của họ. Đây là biến số quan trọng nhất về sức khoẻ tài chính của người dân, nhất là các hộ gia đình thu nhập thấp”, nhà kinh tế trưởng Mark Zandi của công ty Moody’s Analytics nhận định với CNN.

Nhiều người Mỹ có thể đang thầm ước mức giá xăng chỉ 2 USD/gallon như của thập kỷ trước. Điều đó là phi thực tế nếu xét tới yếu tố lạm phát. Tuy nhiên, nếu tính đến lạm phát, giá xăng ở Mỹ hiện xấp xỉ bằng với mức trước đại dịch Covid-19. Giá xăng ở Mỹ tính theo lạm phát là 3,34 USD/gallon vào tháng 6/2019 và 3,61 USD/gallon vào tháng 6/2018 - theo dữ liệu từ Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ (IEA).

Một phát ngôn viên của Nhà Trắng nói rằng nước Mỹ đang “đầu tư kỷ lục” vào lĩnh vực năng lượng sạch nhưng “sản lượng dầu thô và khí đốt kỷ lục trong nước đang giúp đáp ứng các nhu cầu trước mắt”. Trên thực tế, ngành công nghiệp dầu khí liên tục có xung đột với Nhà Trắng về các quy chế giám sát, nhưng sản lượng dầu thô của Mỹ vẫn tăng trưởng mạnh mẽ.

Nhờ sự bùng nổ trong hoạt động khai thác dầu đã phiến, sản lượng dầu thô của Mỹ đạt mức 13,2 triệu thùng/ngày trong tháng 3 năm nay - theo dữ liệu thống kê liên bang. Mức sản lượng này chỉ thấp hơn một chút so với con số sản lượng kỷ lục 13,3 triệu thùng/ngày thiết lập vào tháng 11 năm ngoái.

Giá dầu thô hiện đang cao hơn so với cùng thời điểm năm ngoái, một phần do OPEC+ tiếp tục hạn chế sản lượng khai thác dầu. OPEC+ là liên minh giữa Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu lửa (OPEC) và một số thành viên ngoài khối gồm Nga.

Tuy nhiên, giá xăng lại chịu sự chi phối nhiều hơn của lượng xăng tồn trữ. Một số chuyên gia cho rằng mức tồn trữ xăng ở Mỹ có thể sẽ tăng trở lại mức bình thường và sẽ giữ giá xăng ở mức thấp trong suốt mùa hè năm nay.