Nike ISPA Link: đôi giày lắp ráp như Lego từ vật liệu bền vững

ISPA là một triết lý thiết kế thách thức những người sáng tạo thử nghiệm, phá vỡ khuôn mẫu và hình dung lại các sản phẩm. Trong trường hợp này, triết lý ISPA giúp đưa Nike đến gần hơn với “tầm nhìn thiết kế tuần hoàn” - một hệ thống khép kín không gây lãng phí để giúp bảo vệ hành tinh và tương lai của trang phục thể thao.

Vào năm 2019, Nike đã khởi động chiến dịch “Move to Zero”, làm nổi bật mối liên hệ giữa khí hậu và thể thao và đưa ra kế hoạch để hướng tới các phương pháp sản xuất không carbon và không chất thải. Kế hoạch này bao gồm nhiều ý tưởng hướng đến môi trường bền vững ​​như loại bỏ các loại nhựa chỉ sử dụng được một lần tại tất cả các cơ sở của Nike, sử dụng năng lượng tái tạo cho các trung tâm phân phối (như cơ sở của họ ở Bỉ), hay thay vì đem chôn lấp chất thải từ các sản phẩm giày dép đã qua sử dụng Nike đã biến chúng thành một ngành hàng mới mang tên Nike Grind chuyên cung cấp các dải đường chạy marathon, sân bóng rổ, sàn trong phòng tập thể dụng và đồ nội thất làm từ các mảnh nhựa của giày, dép…

Để giảm thiểu số lượng rác thải ra, quy trình thiết kế cho một sản phẩm phải bao gồm sự quan tâm đến quy trình tái chế của sản phẩm đó. Bởi vì các hệ thống tái chế không được thiết lập để tự động phân loại chất thải mà phải thực hiện thủ công, phân tách theo sợi đồng thời loại bỏ các phụ kiện trang trí không thể phân loại và tháo rời khác. Bởi vì vẫn còn nhiều mặt hàng được làm bằng vật liệu hỗn hợp hoặc chứa hóa chất hay nhựa hỗn hợp và chưa có các giải pháp công nghệ hoặc hóa học để phân hủy chúng. 

Theo Environmental Protection Agency (EPA) một cơ quan bảo vệ môi trường, ở Hoa Kỳ chỉ có khoảng 13% của chất thải quần áo và giày dép cũ ở Hoa Kỳ được tái chế. Để cải thiện tình trạng này, cơ quan này đã khuyến khích các công ty nên phát triển các phương pháp tái chế kết hợp với quy trình thiết kế tuần hoàn, cái mà biến chất thải trở thành một nguồn nguyên liệu mới.

Dự kiến vào tháng 6 tới đây, nhóm ISPA sẽ ra mắt hai mẫu giày mới mang tính đột phá thể hiện khả năng đổi mới của thương hiệu. Bên cạnh công dụng và thiết kế, tiêu chí bảo vệ môi trường sẽ đặt đặt lên hàng đầu, thể hiện một phần qua khả năng tái chế.

Theo đó, ISPA đã thiết kế mẫu giày Nike ISPA Link có khả năng tháo rời sau khi dùng để việc tái chế được thực hiện dễ dàng hơn, đây có vẻ là điều mâu thuẫn với nguyên lý thiết kế giày, vốn cần phải bền chắc trong bất kỳ hoàn cảnh nào. Theo truyền thống, các nhà thiết kế sử dụng keo, chỉ khâu để ráp các thành phần của giày và khi tái chế bắt cuộc phải cắt nhỏ - một quy trình tiêu tốn nhiều năng lượng cũng như phần trăm tái sử dụng vật liệu thấp. Đôi giày mới của Nike chỉ cần một động tác là có thể lắp ráp hoặc tháo rời thành các phần riêng biệt, sẵn sàng cho công đoạn tái chế.  

Mẫu giày mới Nike ISPA Link gồm 3 thành phần chính: Đế giày được đúc liền từ vật liệu tổng hợp mang đầy đủ các tính chất tưu việt của Nike; phần thân giày mang thiết kế truyền thống nhưng sẽ không được may hoặc dán vào đế mà bao bọc hoàn toàn đế với các lỗ để lòi ra các vấu tiếp xúc với mặt đất; và cuối cùng là dây giày vừa có tác dụng kéo cho mũ giày vừa chân, đồng thời ép khít phần đế với phần thân giày, tạo thành một thể thống nhất và vừa vặn với chân người sử dụng.

Bởi vì Nike ISPA Link không dùng keo, có nghĩa là đôi giày không cần bất kỳ quy trình làm nóng hoặc làm mát nào, do đó nó giúp tiết kiệm lượng khí thải carbon trong cả quá trình sản xuất và tái chế. Ba mô-đun lồng vào nhau của giày thể thao chỉ mất 8 phút để lắp ráp và thậm chí có thể tháo rời nhanh hơn. Phần trên của giày có các sợi được làm từ các vật liệu tái chế khác nhau. Các chốt được tìm thấy trên đế giữa và chúng có thể vừa với các lỗ hở của phần trên. Khi đôi này gần hết tuổi thọ, bạn có thể chỉ cần tháo chúng ra và gửi lại cửa hàng Nike.

Theo một tuyên bố của Nike, sự thoải mái và ổn định của mẫu thử nghiệm ISPA Link đã được kiểm chứng bởi 40 vận động viên trong 200 giờ. Darryl Matthews, phó chủ tịch của Catalyst Footwear Design, cho biết: “Hy vọng của chúng tôi là những ý tưởng cũng những thiết kế này sẽ trở thành một xu hướng được xã hội đón nhận và bình thường hóa, thúc đẩy cho việc hình dung những đôi giày sẽ phát triển như thế nào trong tương lai”.

 

 

Nike ISPA Link dự tính sẽ được phát hành vào tháng 6 tại các cửa hàng Nike và trên các nền tảng thương mại điện tử, hứa hẹn sẽ gây “bão” trong mùa hè này dù giá bán của sản phẩm chưa đươc công bố. Bên cạnh đó, Nike còn “nhá hàng” dòng sản phẩm Link Axis được quảng cáo là còn hoang dã hơn, độc đáo hơn và đương nhiên – thân thiện hơn. Đây là đôi giày được nâng cấp với phần thân trên bằng polyester Flyknit tái chế 100% với những bộ phận giống như chốt để khít với đế ngoài. Ngoài ra, dụng cụ TPU được sử dụng cho đôi Link Axis được tái chế 100% từ vật liệu túi khí phế liệu, trong khi hộp TPU được tái chế 20%.