Tìm cách gỡ khó cho thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp

Ngày 23/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc chủ trì cuộc họp về thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp. Tham dự cuộc họp còn có Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi; đại diện lãnh đạo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, Vụ Tài chính ngân hàng, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội. Về phía các doanh nghiệp tham dự có 7 công ty chứng khoán và 32 doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp.

DÒNG TIỀN DOANH NGHIỆP RẤT HẠN CHẾ

Phát biểu tại buổi làm việc, đa phần các doanh nghiệp cho rằng điều quan trọng nhất hiện nay là cần nới hạn mức (room) tín dụng ngân hàng, duy trì thanh khoản để các doanh nghiệp có dòng vốn lưu thông. Cùng với đó, các tổ chức phát hành phải thực hiện đúng và đầy đủ các cam kết đối với các nhà đầu tư. 

Trong khi đó, cơ quan quản lý nhà nước cần giải quyết nhanh các hồ sơ pháp lý cho các dự án, đặc biệt là các dự án bất động sản có thể đưa sản phẩm ra thị trường sớm để thu hồi vốn thực hiện việc trả nợ trái phiếu đúng hạn.

Bà Trần Thị Thu Trang, Phó tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Techcombak, cho hay các doanh nghiệp đang bị ách tắc về việc huy động vốn trên thị trường, trong khi sắp tới trái phiếu đáo hạn, họ chưa có khả năng tìm được nguồn vốn bù đắp hoặc cơ cấu lại các khoản nợ của mình.

Lãnh đạo TCBS mong có cơ chế tăng thêm khả năng huy động vốn của doanh nghiệp trên thị trường, tập trung vào thị trường phát hành ra công chúng, có quy trình thẩm định chặt chẽ về pháp lý, giúp cho niềm tin của nhà đầu tư tăng lên. Bà Trang đề xuất các cơ quan nhà nước xem xét lại về quy trình thủ tục, tạo điều kiện thuận lợi và khuyến khích doanh nghiệp phát hành ra công chúng nhiều hơn.

Tương tự, ông Nguyễn Vũ Long, Tổng giám đốc Công ty Chứng khoán VNDirect, nhấn mạnh nút thắt lớn nhất hiện nay đối với thị trường trái phiếu là thanh khoản của doanh nghiệp, trong bối cảnh các kênh huy động vốn đều đang bị ách tắc, ngân hàng đã hết room tín dụng từ giữa quý 2, đầu quý 3/2022, các kênh huy động vốn khác của doanh nghiệp như thị trường cổ phiếu rất khó khăn, trong khi đó, kênh trái phiếu trong quý 4/2022 gần như không có doanh nghiệp nào huy động được trái phiếu mới.

Theo ông Lê Quốc Bình, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Đầu tư Hạ tầng kỹ thuật TP. HCM (CII), khẳng định trách nhiệm hoàn trả nợ trái phiếu đến hạn cho các nhà đầu tư không phải thuộc về Nhà nước mà thuộc về các tổ chức phát hành. Mặc dù hiện nay, dòng tiền của các doanh nghiệp đang rất khó khăn nhưng doanh nghiệp vẫn phải chủ động xoay xở tất cả các kênh huy động, thậm chí phải bán rẻ tài sản, hạ giá sản phẩm để thu hồi dòng tiền về nhằm thực hiện đúng cam kết với các nhà đầu tư trái phiếu.

Ông Bình cho rằng chỉ có làm như vậy thì niềm tin của nhà đầu tư trái phiếu mới được vực dậy và thị trường trái phiếu doanh nghiệp mới có thể tiếp tục phát triển.

Chia sẻ thêm, đại diện CII cho biết, điều doanh nghiệp mong muốn không phải hỗ trợ bằng tiền mà cần hỗ trợ bằng việc giải quyết các hồ sơ pháp lý cho các dự án, đặc biệt là các dự án bất động sản có thể giải quyết nhanh để các nhà đầu tư trong các dự án bất động sản có thể đưa sản phẩm ra thị trường sớm để có điều kiện bán được với giá rẻ và thu hồi vốn để thực hiện nghĩa vụ trả nợ.

TÌM GIẢI PHÁP ĐỂ CỦNG CỐ NIỀM TIN CHO NHÀ ĐẦU TƯ

Chủ trì buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết thời gian qua, niềm tin của nhà đầu tư đối với trái phiếu, cổ phiếu xuống thấp. Trong năm 2022, từ sự việc của Tân Hoàng Minh, FLC, hay công ty An Đông và ngân hàng SCB đến nay khiến thị trường liên tục chao đảo.

"Chúng ta đang nỗ lực tập trung phát triển kinh tế, tập trung nguồn vốn để hoàn thành các dự án. Chính phủ đã đưa ra các gói kích cầu nhằm mục tiêu giải quyết khó khăn và nâng cao khả năng chống chịu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, tình hình của doanh nghiệp hiện nay có những khó khăn, sức sản xuất, kinh doanh sụt giảm nghiêm trọng", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Theo Bộ trưởng Hồ Đức Phớc, hiện nay triển vọng về kinh tế Việt Nam vẫn được các định chế tài chính đánh giá rất cao, chỉ số kinh tế vĩ mô thời điểm này vẫn tăng trưởng tốt, nhưng nếu không có biện pháp gì để thúc đẩy thị trường, đặc biệt là thúc đẩy sản xuất kinh doanh thì sẽ rất khó khăn trong tương lai.

Bộ trưởng cho hay thị trường chứng khoán là “hàn thử biểu” của nền kinh tế, tuy vậy, thị trường chứng khoán vừa qua suy giảm, riêng chỉ số VN-Index mất 600 điểm, tương đương giảm 38% so với đầu năm 2022, nhiều cổ phiếu mất tới 70% giá trị và thanh khoản rất hạn chế.

Bên cạnh đó, thị trường tiền tệ và tín dụng diễn biến rất phức tạp, đặc biệt lãi suất liên tục tăng cao, lãi suất huy động trên 10%/năm. Còn đối với thị trường bất động sản, sau thời gian tăng trưởng nóng thì hiện đứng trước nguy cơ vỡ bong bóng, do thiếu vốn cũng như niềm tin của thị trường suy giảm,…

Đối với trái phiếu doanh nghiệp, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc khẳng định: "Trái phiếu doanh nghiệp luôn được xác định là một công cụ của thị trường vốn trung và dài hạn quan trọng cho các doanh nghiệp và nền kinh tế, qua đó hỗ trợ giảm áp lực lên kênh tín dụng ngân hàng. Tuy nhiên, tính đến ngày 30/9/2022, dư nợ toàn thị trường ở mức 1.260.000 tỷ đồng, bằng gần 10% so với dư nợ vay ngân hàng thương mại. Thời gian vừa qua, có một số doanh nghiệp vi phạm pháp luật trong vấn đề phát hành bị xử lý hình sự, gây ra tâm lý hoang mang, dẫn đến nhà đầu tư đua nhau đi rút tiền, doanh nghiệp đi vay gặp khó khăn".

Do đó, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc mong muốn tìm ra giải pháp để củng cố niềm tin cho trị trường trái phiếu và tăng cường tính thanh khoản.

Bên lề buổi làm việc, trả lời báo giới, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi cũng cho biết, sau khi lắng nghe các chủ thể tham gia thị trường, công ty chứng khoán cũng như các doanh nghiệp, hiệp hội trái phiếu nêu ra những khó khăn vướng mắc của thị trường liên quan đến thị trường tài chính, tiền tệ, các thanh khoản cũng như khó khăn về mặt pháp lý, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp và có cuộc làm việc với các bộ, ngành có liên quan để báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để đưa ra các giải pháp trước mắt cũng như lâu dài nhằm củng cố niềm tin của thị trường, đưa thị trường tiếp tục phát triển một cách bền vững.

Bên cạnh đó, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của các nhà đầu tư, để các nhà đầu tư sớm quay lại thị trường và có được sự phát triển của thị trường mạnh mẽ trong thời gian tới, giúp cho doanh nghiệp huy động được vốn trên thị trường, đồng thời yêu các doanh nghiệp có trách nhiệm một cách đầy đủ với các nhà đầu tư theo những gì mà doanh nghiệp đã cam kết.

Ngoài ra, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi tiết lộ sẽ rà soát khung pháp lý, kể cả Nghị định 65/2022/NĐ-CP vừa được phát hành, lắng nghe ý kiến của các doanh nghiệp để có báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ để có sự điều chỉnh phù hợp.