Trung Quốc bị Moody’s hạ triển vọng tín nhiệm vì nợ nhiều

Tổ chức đánh giá tín nhiệm Moody’s Investors Service ngày 5/12 hạ triển vọng tín nhiệm của Trung Quốc từ ‘ổn định’ xuống ‘tiêu cực’, cho rằng việc Chính phủ nước này hỗ trợ và có thể giải cứu các chính quyền địa phương và doanh nghiệp quốc doanh rơi vào cảnh căng thẳng nợ nần sẽ làm suy giảm sức mạnh tài khoá, kinh tế và thể chế của quốc gia.

Moody’s giữ nguyên định hạng tín nhiệm đối với trái phiếu chính phủ kỳ hạn dài của Trung Quốc ở mức A1, nhưng động thái giảm triển vọng là một sự cảnh báo rằng điểm tín nhiệm có thể sẽ bị cắt giảm. Tổ chức này dự báo tăng trưởng tổng sản phẩm trong nước (GDP) của Trung Quốc giảm còn 4% trong năm 2024 và 2025, sau đó tiếp tục giảm còn bình quân 3,8% trong thời gian từ 2026-2030.

Theo Moody’s, những yếu tố mang tính cơ cấu bao gồm tình hình nhân khẩu học suy yếu sẽ khiến kinh tế Trung Quốc đến năm 2030 chỉ còn tăng trưởng 3,5% mỗi năm.

Động thái của Moody’s phản ánh mối lo về mức nợ gia tăng và ảnh hưởng của tình trạng nợ nần đó đối với triển vọng tăng trưởng của nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới, trong bối cảnh Bắc Kinh dùng đến các biện pháp kích cầu bằng tài khoá để hỗ trợ các chính quyền địa phương và kiềm chế cuộc khủng hoảng nợ ngày càng lan rộng trong các doanh nghiệp bất động sản.

“Việc thay đổi triển vọng tín nhiệm cũng phản ánh rủi ro ngày càng lớn liên quan tới tốc độ tăng trưởng kinh tế trong trung hạn giảm liên tục và giảm mang tính cơ cấu, cũng như sự suy giảm tiếp diễn của ngành bất động sản”, tuyên bố ngày 5/12 của Moody’s có đoạn viết.

“Những xu hướng này cho thấy rủi ro gia tăng liên quan tới tính hiệu quả của chính sách, bao gồm thách thức trong việc hoạch định và thực thi các chính sách giúp tái cân bằng nền kinh tế đồng thời ngăn ngừa rủi ro đạo đức và kiểm soát ảnh hưởng đối với bảng cân đối kế toán quốc gia”, Moody’s nói thêm.

Theo dữ liệu của hãng tin Reuters, giá hợp đồng hoán đổi rủi ro vỡ nợ tín dụng, tức chi phí bảo hiểm một vụ vỡ nợ cấp quốc gia, của Trung Quốc tăng 4 điểm cơ bản trong phiên giao dịch ngày thứ Hai.

Bộ Tài chính Trung Quốc đã lên tiếng bày tỏ thất vọng với quyết định của Moody’s hạ triển vọng tín nhiệm của nước này.

“Những mối lo của Moody’s về triển vọng tăng trưởng kinh tế và bền vững tài khoá của Trung Quốc là không cần thiết”, Bộ Tài chính Trung Quốc nói trong một tuyên bố ngày 5/12.

“Từ đầu năm nay, trong bối cảnh tình hình quốc tế phức tạp và khắc nghiệt, và trong lúc sự phục hồi kinh tế toàn cầu diễn ra không đều cộng thêm đà tăng trưởng ngày càng yếu, nền kinh tế vĩ mô của Trung Quốc vẫn tiếp tục hồi phục và phát triển chất lượng cao được đẩy mạnh một cách chắc chắn”, tuyên bố viết.

Hôm 24/10, Chính phủ Trung Quốc tuyên bố đã chính thức hoá một quy trình cho phép các chính quyền địa phương triển khai phát hành sớm trái phiếu cho năm 2024, bắt đầu ngay từ quý 4 này.

Ngoài ra, Trung Quốc cũng công bố một cuộc điều chỉnh ngân sách hiếm gặp vào giữa năm tài khoá, bao gồm phát hành 1 nghìn tỷ nhân dân tệ (137 tỷ USD) trái phiếu chính phủ - một trong những thay đổi lớn nhất về kế hoạch ngân sách quốc gia của nước này trong nhiều năm trở lại đây. Theo dự kiến, số tiền thu được từ kế hoạch phát hành trái phiếu này sẽ được sử dụng cho việc tái thiết các khu vực bị ảnh hưởng nặng nề bởi thiên tai, như đợt lũ lịch sử vào mùa hè vừa qua, và công tác ngăn ngừa thảm hoạ.

Trong tuyên bố giảm triển vọng tín nhiệm của Trung Quốc, Moody’s đề cập đến việc số tiền 1,6 nghìn tỷ nhân dân tệ tăng thêm trong ngân sách mà Chính phủ nước này cấp cho các chính quyền địa phương trong năm 2022 và 2021. Theo Moody’s, số tiền này chỉ bù đắp được một phần và tạm thời khoản suy giảm 2 nghìn tỷ nhân dân tệ trong ngân sách các địa phương từ hoạt động cấp quyền sử dụng đất. Moody’s cho biết đây là một nhân tố dẫn tới việc tổ chức này giảm triển vọng tín nhiệm của Trung Quốc.