UBS mua Credit Suisse với giá hơn 3 tỷ USD nhằm chặn khủng hoảng lan rộng

UBS ngày 19/3 nhất trí mua lại đối thủ đang gặp khó Credit Suisse với giá 3 tỷ Franc Thuỵ Sỹ, tương đương 3,2 tỷ USD. Cơ quan chức năng của Thuỵ Sỹ đóng một vai trò quan trọng trong thương vụ này, trong bối cảnh các chính phủ nỗ lực ngăn chặn hiểm hoạ lây lan trong hệ thống ngân hàng toàn cầu.

“Với việc Credit Suisse được UBS mua lại, một giải pháp đã được tìm thấy để đảm bảo ổn định tài chính và bảo vệ nền kinh tế Thuỵ Sỹ trong tình huống khác thường này”, một tuyên bố của Ngân hàng Trung ương Thuỵ Sỹ (SNB) có đoạn viết. Tuyên bố cho biết SNB sẽ làm việc cùng với Chính phủ Thuỵ Sỹ và cơ quan giám sát thị trường tài chính FINMA để hoàn thiện việc sáp nhập hai ngân hàng lớn nhất nước này.

Theo thoả thuận, cổ đông Credit Suisse sẽ đổi được 22,48 cổ phiếu ngân hàng này lấy 1 cổ phiếu UBS - hãng tin CNBC đưa tin.

“Vụ mua lại này là hấp dẫn đối với cổ đông UBS, nhưng chúng tôi xin nói rõ rằng với những gì xảy ra ở Credit Suisse, đây là một cuộc giải cứu khẩn cấp. Chúng tôi đã cấu trúc một giao dịch để bảo toàn giá trị còn lại, đồng thời hạn chế rủi ro gây thua lỗ”, Chủ tịch Colm Kelleher của UBS - ngân hàng lớn nhất Thuỵ Sỹ - nói trong một tuyên bố.

Theo số liệu được UBS đưa ra, ngân hàng sau sáp nhập có tổng tài sản đầu tư là 5 nghìn tỷ USD.

“Chúng tôi cam kết đưa thoả thuận này đi đến thành công. Không còn lựa chọn nào khác cả. Đây là vấn đề sống còn đối với cấu trúc tài chính của Thuỵ Sỹ và đối với nền tài chính toàn cầu”, ông Kelleher phát biểu tại một cuộc họp báo.

SNB cam kết cấp một khoản vay lên tới 100 tỷ Franc Thuỵ Sỹ, tương đương 108 tỷ USD, để hậu thuẫn thương vụ này. Chính phủ Thuỵ Sỹ cũng cung cấp bảo lãnh cho thua lỗ lên tới 9 tỷ Franc Thuỵ Sỹ từ một số tài sản nhất định “nhằm giảm bớt rủi ro cho UBS” - một tuyên bố cho biết.

“Đây là một giải pháp thương mại và không phải là một cuộc giải cứu”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Thuỵ Sỹ Karin Keller-Sutter nói về sự hậu thuẫn của các cơ quan chức năng cho thương vụ UBS-Credit Suisse.

Thương vụ được sắp xếp trước khi thị trường tài chính toàn cầu mở cửa trở lại vào ngày thứ Hai và sau khi cổ phiếu Credit Suisse trải qua tuần sụt giảm mạnh nhất kể từ khi Covid-19 trở thành đại dịch. Cổ phiếu nhà băng lớn thứ nhì Thuỵ Sỹ bị bán tháo ngay cả khi SNB cam kết bơm cho Credit Suisse 50 tỷ Franc Thuỵ Sỹ, tương đương 54 tỷ USD, vào tuần trước, trong nỗ lực khôi phục niềm tin vào hệ thống tài chính nước này.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Janet Yellen và Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell ra một tuyên bố chung hoan nghênh thoả thuận UBS-Credit Suisse. “Vị thế vốn và thanh khoản của hệ thống ngân hàng Mỹ là mạnh và hệ thống tài chính Mỹ vững vàng. Chúng tôi giữ liên lạc chặt chẽ với các đối tác quốc tế để hỗ trợ các biện pháp của họ”, tuyên bố viết.

Số phận của Credit Suisse trở nên chông chênh sau khi nhà băng này vướng vào chuỗi thua lỗ và bê bối. Trong hai tuần trở lại đây, niềm tin của nhà đầu tư vào Credit Suisse càng lung lay do vụ sụp đổ của 3 ngân hàng Mỹ gồm Silvergate Bank, Silicon Valley Bank (SVB) và Signature Bank. Các cơ quan chức năng của Mỹ đã tích cực triển khai các biện pháp nhằm ngăn cú sốc này lây lan ra hệ thống tài chính trong nước và quốc tế, nhưng hiệu quả không hoàn toàn như mong muốn.

Chủ tịch Credit Suisse Axel Lehmann nói rằng bất ổn định tài chính ở Mỹ đã khiến ngân hàng Thuỵ Sỹ gặp khó thêm vào một thời điểm không thể tệ hơn.

Nếu Credit Suisse sụp đổ, ảnh hưởng đối với nền kinh tế toàn cầu sẽ lớn hơn nhiều so với việc sụp đổ ngân hàng khu vực ở Mỹ. Mối lo này gây áp lực đòi các nhà chức trách Thuỵ Sỹ phải thúc đẩy sự sáp nhập của ngân hàng này vào UBS.

Bảng cân đối kế toán của Credit Suisse lớn gấp khoảng 2 lần của Lehman Brothers ở thời điểm ngân hàng đầu tư Mỹ này sụp đổ và châm ngòi cho cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008. Vào cuối năm 2022, giá trị bảng cân đối kế toán của Credit Suisse là khoảng 530 tỷ Franc Thuỵ Sỹ. Ngoài ra, Credit Suisse cũng có các mối quan hệ ràng buộc khắp thế giới cùng nhiều chi nhánh ở khắp các quốc gia, khiến cho việc Thuỵ Sỹ vào cuộc để kiểm soát tình hình càng quan trọng hơn bao giờ hết.

Việc đưa hai ngân hàng đối thủ gộp làm một không phải là một việc dễ dàng, nhưng áp lực ngăn chặn một cuộc khủng hoảng hệ thống cuối cùng đã thắng. Theo một số nguồn tin, lúc đầu UBS chỉ chấp nhận mua Credit Suisse với giá khoảng 1 tỷ Franc nhưng Credit Suisse cho rằng mức giá này quá thấp. Đến buổi chiều, UBS tăng giá thêm, và mức giá cuối cùng tăng lên mức 3 tỷ Franc.

Credit Suisse mất khoảng 38% lượng tiền gửi trong quý 4/2022, lỗ 7,3 tỷ Franc trong cả năm ngoái và dự kiến tiếp tục lỗ nặng trong năm nay. Sau khi ông Ulrich Koerner trở thành CEO của Credit Suisse vào tháng 7 năm ngoái, ngân hàng này đã công bố một loạt biện pháp cải tổ chiến lược để xoay chuyển tình thế, nhưng không thành công.