Apple thất bại, vì sao Xiaomi vẫn đặt cược vào xe điện?

Xiaomi của Trung Quốc đã báo trước tham vọng lớn hơn của mình trong lĩnh vực xe điện bằng sự kiện ra mắt mẫu sedan thể thao Speed Ultra 7 tại Bắc Kinh vào tối thứ Năm tuần qua, công bố mức giá khởi điểm cạnh tranh là 215.900 Nhân dân tệ (29.867 USD) và sẽ có mặt tại các cửa hàng của hãng trên toàn quốc từ tuần này. Cạnh tranh với mức giá 237.900 Nhân dân tệ của phiên bản tiêu chuẩn Model 3 của Tesla.

“Nếu tôi là Tim Cook, tôi sẽ không bao giờ làm điều đó”, Lei Jun, tỷ phú sáng lập và giám đốc điều hành của Xiaomi, nói gần đây về quyết định hủy bỏ Project Titan của Apple. Ông gọi dự án xe hơi của Xiaomi là dự án kinh doanh cuối cùng của mình nhưng mẫu xe đầu tiên của hãng đang được tung ra trong bối cảnh cuộc chiến giảm giá khốc liệt ở Trung Quốc và quá nhiều sự lựa chọn cho người tiêu dùng có thể gây khó khăn cho việc phát triển.

Trong khi xe điện hiện chiếm khoảng 1/3 doanh số bán ô tô mới tại thị trường ô tô lớn nhất thế giới, các nhà phân tích và giám đốc điều hành trong ngành đã dự đoán một giai đoạn hợp nhất sẽ xảy ra với cả các nhà sản xuất ô tô truyền thống và nhiều hãng mới tham gia thị trường.

Ở Mỹ và châu Âu cũng có những lo ngại rằng khi nhu cầu nội địa tăng trưởng chậm lại ở Trung Quốc, làn sóng xuất khẩu xe điện của Trung Quốc sẽ tràn ngập thị trường quốc tế, làm dấy lên lo ngại về các hoạt động thương mại không công bằng và an ninh quốc gia.

Chỉ mất ba năm để chiếc ô tô đầu tiên của Xiaomi ra đời, nhấn mạnh tốc độ phát triển trong ngành công nghiệp xe điện cực kỳ cạnh tranh và dẫn đầu thế giới của Trung Quốc cũng như sự háo hức giành thị phần của các công ty công nghệ.

Một nhà sản xuất điện thoại thông minh hàng đầu khác của Trung Quốc là Huawei cũng đang có được chỗ đứng với thương hiệu Aito, mẫu M7 của họ là mẫu xe điện bán chạy thứ tư tại Trung Quốc trong năm nay.

Li Yanwei, thành viên của Ủy ban Chuyên gia Hiệp hội Đại lý Ô tô Trung Quốc, cho biết, Xiaomi đang phải đối mặt với thách thức từ các nhà sản xuất ô tô truyền thống hơn, bao gồm Tesla, BMW, BYD và Geely Zeekr, những công ty đang thực hiện cuộc chiến giảm giá. Li lưu ý: “Họ không để lại nhiều không gian cho SU7”.

SU7 đang được định vị là “chiếc xe mơ ước” cạnh tranh với Tesla và Porsche và có khả năng tăng tốc nhanh hơn cả hai.

Ông Lei đã cam kết đầu tư 10 tỷ USD vào dự án xe điện trong hơn một thập kỷ, với mục tiêu trở thành một trong 5 nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới trong vòng 15 đến 20 năm tới. Lei nói: “Xiaomi Auto đang nỗ lực nâng cao vị thế của ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc”.

Các công ty Trung Quốc không ngại thử những điều chưa từng làm trước đây, trong khi các tập đoàn như Apple lại quá lớn để đưa ra quyết định nhanh chóng”, Tycho de Feijter, chuyên gia về thị trường xe hơi Trung Quốc của tổ chức nghiên cứu Clingendael của Hà Lan, nhận định.

Mẫu xe 5 chỗ của Xiaomi tự hào có hệ điều hành hoạt động với điện thoại thông minh và các thiết bị gia dụng như máy điều hòa và thậm chí cả… nồi cơm điện, cho phép người dùng điều khiển tất cả các loại thiết bị khi đang di chuyển trên đường.

Yale Zhang, người sáng lập công ty tư vấn Automotive Foresight có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết: “Một công ty có sản phẩm điện thoại thông minh và hệ điều hành tự phát triển chắc chắn có lợi thế hơn các nhà sản xuất ô tô truyền thống về khả năng kết nối ô tô”.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cũng chỉ ra sự không phù hợp giữa cơ sở khách hàng quan tâm đến giá trị hiện tại của Xiaomi và những người mua mục tiêu của SU7, những người mà Lei mô tả là những người “ưu tú” am hiểu công nghệ với thị hiếu chọn lọc.

Xiaomi được thành lập vào năm 2010, đã tạo dựng được danh tiếng là thương hiệu điện thoại thông minh đáng giá tiền, vẫn có thể cung cấp các thông số kỹ thuật hàng đầu với mức giá phải chăng. Công ty đã lấn sân sang thị trường điện thoại thông minh cao cấp trong những năm gần đây, nhưng vẫn còn một chặng đường dài để thay đổi hình ảnh của mình như một chiếc điện thoại thông minh bình dân.

Xiaomi có lợi thế về chuyên môn về chuỗi cung ứng trong sản xuất điện tử tiêu dùng, điều này hiện đang hỗ trợ hoạt động kinh doanh ô tô của hãng. SU7 có phạm vi hoạt động lên tới 830 km trong một lần sạc, tốc độ tối đa 265 km/h và thời gian tăng tốc từ 0 đến 100 km/h là 2,78 giây, điều mà nhà phân tích điện thoại thông minh Ivan Lam của Counterpoint Research cho là “hoàn hảo” của Xiaomi. Xiaomi cũng hợp tác với nhiều nhà cung cấp, bao gồm cả gã khổng lồ pin CATL và BYD và nhà sản xuất động cơ điện Inovance.

“Xiaomi không có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực ô tô”, Lam nói. “Nhưng họ là bậc thầy về chuỗi cung ứng  và tham gia cuộc đua vào thời điểm mọi thứ đã phát triển tương đối ổn định”.

Kết quả tài chính cả năm của tập đoàn này cũng cho thấy hoạt động kinh doanh điện thoại thông minh cốt lõi của Xiaomi tiếp tục tạo ra dòng tiền mạnh mẽ có thể hỗ trợ cho sáng kiến EV đang thua lỗ của họ.

Lam cho biết: “Việc tìm kiếm điểm bùng nổ tiếp theo là điều hết sức cần thiết đối với Xiaomi, một công ty niêm yết đại chúng”, đồng thời cho biết thêm rằng quy mô thị trường ô tô gấp 10 lần quy mô thị trường điện thoại thông minh.

Công ty cũng là một trong số ít những người đến sau trong bữa tiệc xe điện của Trung Quốc nhận được sự ưu ái của Bắc Kinh. Chính phủ Trung Quốc đã ứng phó với tình trạng dư thừa công suất ngày càng tăng trong một ngành hiện đang tham gia vào cuộc chiến giá cả tàn khốc bằng cách trở nên chặt chẽ hơn trong việc cấp giấy phép.

Xiaomi vẫn có thể đảm bảo được sự cho phép liên minh với nhà sản xuất ô tô nhà nước BAIC để sản xuất xe tại một nhà máy nằm ở ngoại ô Bắc Kinh, với khả năng tạo ra một chiếc SU7 cứ sau 76 giây.

Nhà phân tích ô tô de Feijter cho rằng: “Trở thành người đến sau cũng có thể mang lại cảm giác mới mẻ cho mọi người. Thị trường xe điện của Trung Quốc vẫn rất năng động và có đủ không gian cho một thương hiệu mới phát triển”.