Bí mật đằng sau sự “hào phóng” của Tesla khi chia sẻ trạm sạc xe điện siêu nhanh
Tuần trước, Ford và GM tuyên bố đã cắt giảm các thỏa thuận cấp cho họ quyền truy cập vào Hệ thống sạc Bắc Mỹ của Tesla, hệ thống này đang được tích hợp vào một tiêu chuẩn mới trong toàn ngành để sạc xe điện. So với hầu hết các mạng sạc công cộng sử dụng bộ sạc "Cấp 2" chậm hơn, hệ thống NACS của Tesla rất nhanh và cung cấp khoảng 20.000 phích cắm tại gần 1.800 trạm chỉ riêng ở Mỹ. Vậy lý do thực sự đằng sau sự “hào phóng” của Tesla là gì?
Nó dường như không phải vì tiền bởi GM và Ford không trả tiền để truy cập. Mặc dù chính phủ liên bang đã đưa tiêu chuẩn của Tesla vào chương trình mới trị giá 7,5 tỷ USD để khuyến khích xây dựng mạng lưới bộ sạc nhưng nó không phải mục đích thực sự của gã khổng lồ xe điện.
“Tesla rất vui khi được hỗ trợ các xe điện khác thông qua mạng Supercharger của chúng tôi”, Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk đã tweet trên trang cá nhân của mình, trả lời thông báo của Tổng thống Joe Biden.
Để làm rõ vì sao Tesla lại làm vậy, hãy xem xét mục đích kinh doanh của bộ sạc NACS kiểu dáng đẹp. Bộ ba lỗ lớn hơn của bộ sạc dành cho xe điện nhưng hai cái nhỏ hơn là cổng dữ liệu. Tesla nổi tiếng sử dụng mạng di động và WiFi để thu thập thứ mà một cuộc điều tra gọi là "kho dự trữ" dữ liệu về ô tô và người dùng của hãng, theo dõi mọi thứ từ hiệu quả của hệ thống phanh đến tần suất người lái xe sử dụng AC.
Và các cổng trên bộ sạc của nó kéo xuống nhiều thông tin hơn. Bây giờ, bằng cách để Ford và GM cắm vào bộ sạc của mình, có thể Tesla cũng có thể lấy dữ liệu từ ô tô của các đối thủ. Điều đó không chỉ mang lại cho công ty lợi thế thị trường trong ngành công nghiệp ô tô mà còn cung cấp cho công ty một luồng dữ liệu béo bở mà công ty có thể biến nó thành hàng hóa và bán cho những người khác. Trong các giao dịch sạc mới này, có vẻ như sức mạnh thực sự mà Tesla cần chính là dữ liệu.
Bộ sạc làm được nhiều việc hơn là sạc
Người bơm xăng không cần biết gì thêm về xe ngoài việc bình xăng có đầy hay không. Vào và ra, năm phút dòng chảy chất lỏng, và bằng chứng duy nhất còn lại là số thẻ tín dụng và mùi thơm dễ chịu của benzen.
Nhưng sạc xe điện thì khác. Đảm bảo sức khỏe và hiệu suất điện tối ưu của một chồng pin lithium-ion được cho là yếu tố cốt lõi tạo nên kỳ tích kỹ thuật của ô tô điện. Có rất nhiều kỹ thuật đang diễn ra trong đó, nhưng ở cấp độ cơ bản nhất, phải có một số giao tiếp giữa hệ thống quản lý pin trong ô tô và bất cứ thứ gì cung cấp năng lượng.
Đôi khi, đó là một vấn đề khá ngớ ngẩn để đảm bảo không kéo nhiều ampe hơn mức mà một đường dây gia dụng có thể cung cấp. Nhưng sạc nhanh hơn, sử dụng dòng điện một chiều, đòi hỏi một công nghệ phức tạp hơn để cho phép xe và bộ sạc trao đổi với nhau về nhu cầu của pin. Điều đó có nghĩa là bao gồm một số thông tin nhận dạng và các giao thức an ninh mạng. Hệ thống sạc kết hợp, được sử dụng bởi hầu hết mọi công ty ô tô ngoài Tesla, đều có phích cắm cho tất cả những thứ đó - khiến nó trở nên cồng kềnh và khó sử dụng.
Tesla đã xây dựng một cách tiếp cận hợp lý hơn nhiều. Các chân mang điện tích của nó có thể xử lý dòng điện xoay chiều hoặc một chiều, và nó bao gồm cả "máy điều khiển tiệm cận" có thể truyền tải kỹ thuật số tất cả các loại thông tin khác về chiếc xe và người lái xe. Điều đó cũng có nghĩa là Tesla thu thập được rất nhiều thông tin về cơ sở người dùng của mình mỗi khi họ sạc.
Bây giờ, khi nhiều hãng bắt đầu cắm vào bộ sạc của Tesla, các nhà phân tích cho rằng gần như chắc chắn sẽ có thể lấy dữ liệu từ EV đối thủ. Để bắt đầu, Tesla sẽ thu thập trạng thái và tốc độ sạc của ắc quy ô tô. Sau đó, bằng cách ghép nối dữ liệu đó với thông tin thẻ tín dụng của người lái xe và Số nhận dạng phương tiện của ô tô, Tesla có thể thực hiện hiệu quả tương đương với hiệu suất của hệ thống pin của đối thủ cạnh tranh.
Mike Ramsey, một nhà phân tích ô tô của Gartner cho biết: "Tôi nghi ngờ rằng cả Ford và GM đã thiết lập các cách để ngăn Tesla trực tiếp thu thập thông tin về quyền sở hữu. Nhưng Tesla có thể tìm ra nó bằng các phương tiện khác. Giá trị dữ liệu chủ yếu là nội bộ của Tesla về trí thông minh cạnh tranh”.
Ngay cả thông tin cơ bản nhất về một trạm sạc có thể có giá trị suy luận rất lớn, đặc biệt là khi nó được kết hợp với dữ liệu nhân khẩu học xã hội mà bất kỳ ai cũng có thể xây dựng dựa trên thông tin về chủ sở hữu xe hơi. Nó cho bạn biết các ngăn xếp pin hoạt động như thế nào theo thời gian, tác động của các kiểu sử dụng khác nhau là gì, thậm chí có thể nghĩ về cách lập kế hoạch truyền tải cho toàn bộ lưới điện.
Và bằng cách khai thác hệ thống quản lý pin của xe, Tesla có thể lấy được nhiều dữ liệu hơn từ các đối thủ cạnh tranh. Giống như trong Tesla, các hệ thống của Ford và GM nằm trên một mạng kết nối quản lý pin, bộ điều khiển động cơ, v.v…
"Nếu bạn có quyền truy cập vào hệ thống quản lý pin”, Samrat Acharya, một kỹ sư nghiên cứu về an ninh mạng xe điện nói, "và nếu bạn thực sự muốn truy cập vào hệ thống điều khiển động cơ thì đó không phải là điều quá khó”.
Tương lai của Tesla
Thực tế đó không phải là các chi tiết kỹ thuật bí mật. Ford gần như chắc chắn biết cách thức hoạt động của Tesla và Tesla biết Ford hoạt động như thế nào. Đó là một vấn đề đơn giản của kỹ thuật đảo ngược. Nhưng hãy thêm kích thước của tập dữ liệu tiềm năng chảy qua các phích cắm sạc và cách dữ liệu đó thay đổi theo thời gian và bạn có thể có thứ gì đó thực sự hữu ích.
Elon Musk coi trọng dữ liệu. Ông từng nói rằng đó là chìa khóa để tự lái xe Tesla và Musk cũng bắt đầu tính phí các nhà nghiên cứu để truy cập dữ liệu trên Twitte. CEO này hiện đang dựa vào dữ liệu hoạt động của não từ những người dùng Neuralink ban đầu để làm cho chip não của mình trở nên dễ sử dụng hơn. Đối với Musk, cũng như đối với nhiều người ở Thung lũng Silicon, không có gì lớn hơn Dữ liệu lớn.
Có lẽ, khi các công ty ô tô khác xây dựng mạng NACS của riêng họ, họ sẽ có thể hút dữ liệu tương tự từ Tesla. Nhưng không ai trong số họ làm việc với dữ liệu theo cách của Tesla. Trong khi các chủ sở hữu của Ford và GM tỏ ra thận trọng trong việc tuân theo các yêu cầu của Big Brother, thì các tài xế của Tesla coi công ty như một người anh cả yêu quý, cho phép công ty thu thập thông tin về họ mỗi khi họ khởi động động cơ.
Đã có những câu chuyện cười trong nhiều năm rằng Tesla thực sự là một công ty tín dụng carbon giả vờ là một công ty xe hơi. Trong một thời gian, có vẻ như nó sẽ là một công ty bảo hiểm giả vờ là một công ty xe hơi. Bây giờ, nó sẽ trở thành một công ty dữ liệu lớn và đó có thể là thứ giúp nó tồn tại.
Tesla đã sử dụng dữ liệu từ chính người dùng của mình để cung cấp cho phần mềm tự lái, được cho là thành công hạn chế. Việc bổ sung dữ liệu về pin từ các đối thủ cạnh tranh có lẽ có thể giúp công ty cải thiện hiệu suất của pin của chính mình. Do đó, phạm vi hoạt động của ô tô, lợi thế cạnh tranh chính của xe điện. Thêm vào đó, thị trường dữ liệu ô tô rất lớn và sinh lợi. Theo The Markup, đã có hơn 30 công ty trong lĩnh vực mà một số người dự đoán có thể trị giá 800 tỷ USD vào cuối thập kỷ này.
Đó thực tế mới chỉ là khởi đầu. Theo các nhà phân tích, dữ liệu về pin EV có thể mở ra một cơ sở khách hàng hoàn toàn mới: các công ty điện lực.
Sạc nhanh cho xe điện làm tăng nhu cầu về điện và việc quản lý lưới điện đó ngay bây giờ liên quan đến các mô hình toán học và dữ liệu công khai. Những con số của Tesla có thể là chìa khóa để tìm ra địa điểm và thời điểm người lái xe sẽ cần năng lượng và nơi đặt các trạm sạc mới có lợi nhất, bất kể ai là người xây dựng chúng.
Về lâu dài, điều đó có thể mang lại nhiều lợi nhuận hơn so với việc thực sự chế tạo và tiếp thị ô tô. Bất chấp những thông báo rầm rộ rằng hãng đang phân nhánh sang xe tải và xe mui trần mới, Tesla đã không phát hành một mẫu xe mới nào kể từ năm 2020.