Bluesky và Threads - Tầm nhìn khác biệt của hai mạng xã hội hậu thời kỳ X
Nền tảng X đã trải qua nhiều biến động trong vài năm trở lại đây. Trong đó, vô số người dùng và đối tác đã quyết định rời bỏ nền tảng này…
Threads và Bluesky là hai mạng xã hội sáng giá thay thế cho nền tảng từng được gọi là Twitter. Mặc dù cả hai dịch vụ có thể có một số mục tiêu chung, nhưng tầm nhìn và cách thức hoạt động lại rất khác biệt, theo Yahoo Tech.
CHÍNH SÁCH NỀN TẢNG
Threads thuộc Meta, mà Meta do CEO Mark Zuckerberg điều hành. Mặc dù công ty này tuyên bố ủng hộ "cuộc trò chuyện công khai", nhưng lại liên tục tác động đến sự xuất hiện của một số loại phát ngôn nhất định. Trong năm bầu cử 2024, Meta nỗ lực hạn chế nội dung "chính trị", buộc người dùng phải điều chỉnh cài đặt để cho phép nội dung liên quan đến bầu cử hay "các vấn đề xã hội" xuất hiện trên bảng tin "dành cho bạn".
Mong muốn hạn chế nội dung mà Meta mô tả "có thể nhạy cảm" cũng dẫn đến một số quyết định kiểm duyệt đáng ngờ. Trong suốt vài tháng, ứng dụng này ngừng cho phép người dùng tìm kiếm một số chủ đề, bao gồm các chủ đề liên quan đến COVID-19 và vaccine. Hiện nay, hạn chế này đã được gỡ bỏ, nhưng vẫn có rất nhiều trường hợp kiểm duyệt không rõ lý do trên Threads.
Tháng 10 vừa rồi, ông Adam Mosseri, người đứng đầu Instagram, thừa nhận rằng công ty đã "phát hiện ra những sai sót và thực hiện thay đổi" sau khi người dùng báo cáo rằng tài khoản của họ bị xử phạt vì sử dụng những từ ngữ đơn giản như "saltines" và "cracker" (tên hai loại bánh quy).
Mới đây, Giám đốc Truyền thông Meta, Andy Stone, đã xin lỗi sau khi người dùng nhận thấy rằng các tìm kiếm về bài đăng liên quan đến Austin Tice, nhà báo người Hoa Kỳ mất tích ở Syria vào năm 2012, bị chặn trên ứng dụng vì nội dung này "liên quan đến việc buôn bán ma túy". Ngoài ra, ông Stone không đưa ra lời giải thích cụ thể nhưng cho biết vấn đề đã được giải quyết.
Mặt khác, Bluesky áp dụng phương pháp kiểm duyệt ít mang tính quản lý hơn. Công ty sử dụng đội ngũ kiểm duyệt riêng để thực thi "kiểm duyệt cơ bản", người dùng có nhiều quyền kiểm soát hơn với nội dung đáng ngờ hoặc độc hại. Bluesky cũng cho phép mọi người tạo dịch vụ kiểm duyệt riêng để có trải nghiệm tùy chỉnh cá nhân hoá.
"Kiểm duyệt theo nhiều cách giống như quản trị", Giám đốc Điều hành Bluesky, Jay Graber, nhấn mạnh. "Và khi thiết lập chuẩn mực cho không gian xã hội, chúng tôi không nghĩ rằng một người hay một công ty nên quyết định đơn phương điều đó cho toàn bộ hệ sinh thái nơi mọi người tham gia trò chuyện công khai về tình hình thế giới".
Triết lý này còn được thể hiện ở những khía cạnh khác. Twitter chưa bao giờ là nguồn lưu lượng truy cập chính cho phần lớn nhà xuất bản, ngay cả trước khi tỷ phú Elon Musk tiếp quản. Tuy nhiên, nền tảng này từng đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái tin tức.
Ông Elon Musk thừa nhận rằng X đã xử phạt các bài đăng có liên kết, lãnh đạo cấp cao của Threads cho biết Meta không "khuyến khích" tin tức chính thống, còn lãnh đạo của Bluesky lại thực sự cố gắng thúc đẩy việc chia sẻ liên kết. Một số nhà xuất bản thống kê rằng họ nhận được lưu lượng truy cập đáng kể hơn từ Bluesky so với Threads và X.
KHÁC BIỆT VỀ HIỂN THỊ
Nhưng có lẽ sự khác biệt rõ rệt nhất giữa phương pháp tiếp cận của Meta và Bluesky là thứ tự bài đăng xuất hiện. Bluesky mặc định hiển thị bài đăng theo thứ tự thời gian ngược, cho thấy loạt bài đăng từ các tài khoản bạn theo dõi. Người dùng cũng có thể chọn thêm nguồn cấp dữ liệu tùy chỉnh dựa trên hàng trăm chủ đề khác nhau.
Trong khi đó, Meta gần đây đã ra mắt phiên bản nguồn cấp dữ liệu tùy chỉnh cá nhân hoá, nhưng vẫn mặc định sử dụng nguồn cấp dữ liệu "dành cho bạn" dựa trên thuật toán, hiển thị kết hợp giữa nội dung mà người dùng thực sự muốn và bài đăng ngẫu nhiên. Điều này cho thấy ngay cả những nhà sáng tạo nội dung đang nhận hàng trăm, hàng nghìn USD trên Threads cũng không thực sự hiểu nền tảng này.
MỤC TIÊU HOẠT ĐỘNG
Sẽ có những thay đổi đáng kể hơn vào năm 2025. Mặc dù cả Threads và Bluesky cho đến nay đều không có quảng cáo, nhưng cuối cùng hai dịch vụ đều cần kiếm tiền.
Bluesky cho đến nay đã thử nghiệm nhiều phương thức khác nhau để kiếm tiền, bao gồm việc bán tên miền tùy chỉnh và dịch vụ đăng ký sắp ra mắt sẽ cung cấp tính năng bổ sung cho người dùng trả phí. Mặc dù CEO Graber chưa loại trừ hoàn toàn quảng cáo, cô khẳng định không muốn "làm xấu đi" dịch vụ chỉ vì mục đích quảng cáo.
Ngược lại, Threads gắn liền với cỗ máy quảng cáo trị giá hàng tỷ USD của Meta, một thực thể có sức xâm nhập mạnh mẽ đến nỗi nhiều người tin rằng ứng dụng công ty này thực sự nghe lén các cuộc trò chuyện của họ (giả thuyết nhiều lần bị bác bỏ). Mặc dù CEO Zuckerberg chỉ ra rằng công ty không vội vàng biến Threads thành "doanh nghiệp lớn", nhưng theo các báo cáo, Threads có thể xuất hiện quảng cáo đầu tiên vào tháng 1, và không có lý do gì để tin rằng Meta sẽ không áp dụng những chiến lược tương tự mà họ sử dụng với các dịch vụ khác.
Threads hiện lớn hơn Bluesky gấp 10 lần, và Meta không ngần ngại sử dụng chiến thuật "sao chép hoặc tiêu diệt" đối với đối thủ mới nổi. Chính vì lý do này mà rất nhiều người dùng Bluesky tin tưởng mạnh mẽ rằng nền tảng này mới là nơi "có sức mạnh thực sự".
Trong khi Threads và X đặt cuộc trò chuyện công khai vào tay giới tỷ phú độc tài, Bluesky lại là thực thể độc lập và xây dựng nền tảng dân chủ hơn rất nhiều. Mặc dù nền tảng này gặp phải nhiều tranh cãi về kiểm duyệt, nhưng trao quyền kiểm soát nhiều hơn với người dùng. Bluesky cũng chào đón các nhà phát triển, những người tạo ra hàng chục ứng dụng bên thứ ba cho dịch vụ.
Tuy nhiên, tất cả những điều đó chưa đủ để ngăn chặn Meta, công ty có khả năng chi hàng tỷ USD cho Threads. Tuy nhiên, tầm nhìn của Bluesky về một nền tảng phân quyền mã nguồn mở không chỉ đơn giản là trở thành mạng xã hội lớn tiếp theo.
"Chúng tôi đặt mục tiêu thay đổi cách thức hoạt động của mạng xã hội", CEO Bluesky Graber nói với báo chí trong sự kiện gần đây. "Tôi muốn chúng ta có quyền lựa chọn những gì mình muốn xem".
