Bộ Y tế hướng dẫn cách để tránh mua phải thuốc giả

Sau thông tin về việc Công an tỉnh Thanh Hóa vừa triệt phá đường dây sản xuất, buôn bán thuốc tân dược giả với quy mô lớn, Cục Quản lý Dược (Bộ Y tế) đã đưa ra một số lưu ý, kinh nghiệm để người dân không mua phải thuốc giả.

Theo đó, Cục Quản lý Dược lưu ý người dân nên mua thuốc tại nơi uy tín. Chỉ mua thuốc ở các nhà thuốc, quầy thuốc được cấp phép, có uy tín và địa chỉ rõ ràng. Không mua từ nguồn không rõ ràng như chợ, hàng rong hoặc qua các trang mạng xã hội, livestream...

Kiểm tra bao bì và thông tin trên vỏ thuốc: Bao bì phải nguyên vẹn, không rách, mờ hoặc có dấu hiệu bị chỉnh sửa. Kiểm tra các thông tin như: tên thuốc, số lô, ngày sản xuất, hạn sử dụng, số đăng ký, tên nhà sản xuất. Các thông tin này phải rõ ràng, không tẩy xóa.

Người dân cũng nên so sánh với bao bì chính hãng (nếu có) để phát hiện sự khác biệt về màu sắc, chữ in, hoặc logo. Quan sát màu sắc, kích thước, ký hiệu trên viên thuốc, hộp thuốc. Nếu có sự khác biệt so với lần sử dụng trước hoặc so với mô tả chính hãng, không nên sử dụng.

Cùng với đó, có thể sử dụng ứng dụng quét mã vạch/mã QR để kiểm tra thông tin sản phẩm. Trường hợp có in mã vạch/mã QR trên vỏ hộp, mã không quét được hoặc thông tin không khớp, hãy nghi ngờ.

Ngoài ra, người dân nên yêu cầu hóa đơn và chứng từ khi mua thuốc để đảm bảo nguồn gốc. Hóa đơn cũng là cơ sở để khiếu nại nếu phát hiện thuốc giả.

Chú ý giá cả bất thường: Thuốc giả thường được bán với giá rẻ bất thường để thu hút người mua. Nếu giá quá thấp so với thị trường, cần cẩn trọng.

Bên cạnh đó, cần tìm hiểu thông tin từ nguồn chính thức như: Tra cứu thông tin thuốc trên website của Cục Quản lý Dược (dav.gov.vn), hoặc các trang web uy tín của nhà sản xuất; tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi mua. Đối với thuốc kê đơn chỉ mua thuốc theo đơn thuốc của bác sĩ.

Đặc biệt, cần cảnh giác với thuốc bán online. Kể từ ngày 1/7/2025, khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Dược năm 2024 có hiệu lực thi hành, một số thuốc (thuốc không kê đơn) mới được kinh doanh (bán lẻ) theo phương thức thương mại điện tử trên sàn giao dịch thương mại điện tử, ứng dụng thương mại điện tử bán hàng, website thương mại điện tử bán hàng có chức năng đặt hàng trực tuyến.

Sau ngày 1/7/2025, trường hợp mua thuốc qua mạng, người dân chỉ mua thuốc trên các trang web được cấp phép bán thuốc trực tuyến được phép; không mua qua các nền tảng mạng xã hội hoặc người bán cá nhân không rõ danh tính.

Hạn chế mua thuốc theo lời quảng cáo: Tránh tin vào các lời quảng cáo "thần dược" hoặc thuốc không rõ nguồn gốc được rao bán qua mạng hoặc truyền miệng.

Nếu phát hiện dấu hiệu thuốc giả, người dân cần báo ngay cho cơ quan chức năng như Sở Y tế, Cục Quản lý Dược hoặc công an địa phương để xử lý. Nếu đã mua phải thuốc giả, ngừng sử dụng ngay và liên hệ cơ sở y tế để được tư vấn. Việc sử dụng thuốc giả có thể gây nguy hiểm nghiêm trọng đến sức khỏe.

Cục Quản lý Dược cũng hướng dẫn thêm cách tra cứu thông tin số đăng ký và mẫu nhãn thuốc đã được cấp phép.

Bước 1: Truy cập hệ thống dịch vụ công trực tuyến của Cục Quản lý Dược, mục Đăng ký thuốc, tra cứu số đăng ký, tại địa chỉ: https://dichvucong.dav.gov.vn/congbothuoc/index

Bước 2: Tra cứu giấy đăng ký thuốc, nguyên liệu làm thuốc lưu hành tại Việt Nam, nhập thông tin thuốc cần tìm (có thể tra cứu theo tên thuốc, cơ sở sản xuất, cơ sở đăng ký, số đăng ký lưu hành thuốc, …).

Chọn mục "Tra cứu số đăng ký". Điền đầy đủ thông tin: Số đăng ký (VD-…, VN-…, QLSP-…) hoặc tên thuốc (Paracetamol, Augmentin, …). Nhấn nút "Tìm kiếm" để hiển thị kết quả.

Bước 3: Đối chiếu và kiểm tra kết quả. Hệ thống sẽ cung cấp thông tin đầy đủ về thuốc tại các cột tên thuốc, số đăng ký, dạng bào chế, hoạt chất, hàm lượng, cơ sở đăng ký, sản xuất; xem mẫu nhãn, hướng dẫn sử dụng thuốc đã được Cục Quản lý Dược phê duyệt tại cột hướng dẫn sử dụng/mẫu nhãn.