Cơ quan thuế siết quản lý, ngăn tình trạng bán rượu thủ công không dán tem điện tử

Tổng cục Thuế vừa có Công văn 285/TCT-TVQT tăng cường giải pháp quản lý tem điện tử thuốc lá, rượu sản xuất trong nước.

KHÓ QUẢN LÝ SẢN XUẤT, KINH DOANH RƯỢU THỦ CÔNG

Thực hiện Thông tư số 23/2021/TT-BTC ngày 30/3/2021 của Bộ Tài chính hướng dẫn việc in, phát hành, quản lý, và sử dụng tem điện tử rượu và tem điện tử thuốc lá (Thông tư số 23/2021), Tổng cục thuế ban hành Quyết định số 568/QĐ-TCT ngày 25/4/2022 về Quy trình quản lý tem điện tử rượu và tem điện tử thuốc lá sản xuất để tiêu thụ trong nước, đồng thời xây dựng ứng dụng tem điện tử để triển khai áp dụng quản lý tem điện tử trên cả nước kể từ ngày 01/7/2022.

Theo đó, các tổ chức, cá nhân được cấp phép sản xuất rượu và thuốc lá để tiêu thụ trong nước đã thực hiện đăng ký sử dụng tem điện tử ngay từ đầu tháng 7/2022 theo đúng quy định.

Nhìn lại gần 2 năm triển khai Thông tư số 23/2021, Tổng cục Thuế đánh giá việc tra cứu, quản lý, sử dụng tem điện tử được thực hiện trên ứng dụng, cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế; đồng thời, tạo thuận lợi trong kiểm tra, thanh tra do vừa chứa dữ liệu điện tử, lại dễ dàng nhận biết bằng mắt thường và chống làm giả cao. 

Từ đó, nâng cao hiệu lực, đổi mới phương pháp quản lý thuế, chống thất thu thuế, đảm bảo công bằng trong thực thi pháp luật thuế.

Bên cạnh đó, dữ liệu tem điện tử được khai thác, tra cứu qua mã QR vừa phục vụ cho người tiêu dùng, vừa hỗ trợ quản trị doanh nghiệp thông qua công tác kế hoạch, xác định được nhu cầu in, sử dụng tem, lượng thành phẩm hoàn thành nhập kho.

Tuy nhiên, Tổng cục Thuế cũng cho biết, qua khảo sát công tác quản lý, sử dụng tem điện từ đối với sản phẩm rượu, thuốc lá cho thấy còn một số hạn chế trong việc quản lý tem.

Thực tế cho thấy tại nhiều tỉnh, thành, nhiều hộ nấu rượu thủ công hoặc bán lẻ rượu chủ yếu sử dụng gạo để nấu rượu bán lẻ quanh thôn, xóm, số lượng không đáng kể và chỉ nấu theo kinh nghiệm, chưa đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.

Do đó, rất khó yêu cầu các cá nhân này thực hiện đầy đủ các thủ tục hành chính theo quy định về sản xuất, kinh doanh rượu. 

Hơn nữa, một số hộ sản xuất rượu thủ công có mục đích kinh doanh muốn được cấp giấy phép nhưng lại không đáp ứng được các điều kiện theo quy định như an toàn thực phẩm, công bố hợp quy sản phẩm... Điều này dẫn đến những bất cập trong quản lý, thực thi pháp luật đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh rượu thủ công. 

Theo tính toán, trên thị trường có khoảng 70% rượu thủ công, không rõ nguồn gốc xuất xứ, nằm ngoài sự kiểm soát của cơ quan quản lý. Điều này gây thất thu thuế hàng trăm triệu USD, chiếm đến 30% tổng tổn thất về thuế từ khu vực phi chính thức như kinh doanh rượu thủ công, rượu nhập lậu, rượu giả…

Những bất cập nêu trên được Tổng cục Thuế chỉ rõ là do công tác phối hợp giữa các cấp ngành tại phương với cơ quan thuế trong việc rà soát thực tế hoạt động sản xuất, quản lý cấp phép để xác định tổ chức, cá nhân thuộc diện quản lý sử dụng tem chưa được chặt chẽ, thường xuyên.

Đồng thời, chưa có quy chế phối hợp để tham mưu cho uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố giải pháp đồng bộ quản lý, sử dụng tem điện từ đối với hoạt động sản xuất rượu, thuốc lá trên địa bàn.

Công tác tuyên truyền chưa thực sự định hướng và tác động mạnh mẽ đến ý thức tuân thủ của tổ chức, cá nhân sản xuất rượu, thuốc lá, cũng như quyền lợi và nâng cao trách nhiệm của người tiêu dùng, nhân dân, tổ chức, cơ quan, đơn vị trên địa bàn trong việc quán triệt sử dụng sản phẩm đã dán tem theo quy định.

RÀ SOÁT TỪNG XÃ, PHƯỜNG, KÊU GỌI NGƯỜI DÂN TỐ GIÁC VI PHẠM

Để nâng cao hơn nữa hiệu quả trong việc quản lý tem điện tử đối với sản phẩm rượu và sản phẩm thuốc lá sản xuất tiêu thụ trong nước, góp phần quản lý sản lượng tiêu thụ, chống thất thu, tăng thu cho ngân sách nhà nước, Tổng cục Thuế có công văn gửi cục thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương yêu cầu tăng cường giải pháp quản lý tem điện tử thuốc lá, rượu sản xuất trong nước.

Theo đó, Tổng cục Thuế đề nghị cục trưởng cục thuế các tỉnh, thành phố báo cáo, tham mưu, đề nghị uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố chỉ đạo uỷ ban nhân dân cấp huyện, các cấp, ngành, hiệp hội doanh nghiệp, Liên minh hợp tác xã... phối hợp chặt chẽ với cơ quan thuế tiếp tục quán triệt, chỉ đạo triển khai quyết liệt công tác quản lý tem điện tử thuốc lá, tem điện tử rượu trên địa bàn theo Thông tư số 23/2021. Đồng thời, tăng cường kiểm tra, kiểm soát hoạt động sản xuất, kinh doanh, các sản phẩm bày bán, lưu thông trên địa bàn.

Tổng cục Thuế cũng giao các cục thuế chủ trì tham mưu uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố thành lập Ban Chỉ đạo để chỉ đạo chung công tác quản lý tem điện tử, góp phần chống thất thu thuế trên địa bàn.

Trường hợp địa phương đã có Ban chỉ đạo thu ngân sách nhà nước đang duy trì hoạt động thì trình uỷ ban nhân dân tỉnh tham mưu bổ sung thành phần và nội dung công việc mà không thành lập Ban chỉ đạo riêng.

Thành phần Ban Chỉ đạo cần bổ sung đại diện Sở Công Thương, Cục Quản lý thị trường, Cục Thống kê, Sở Tài chính, Công an, Hải quan, Bộ đội Biên phòng, Cảnh sát biển, Thanh tra, Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các cấp,...

Đồng thời, ban hành Quy chế phối hợp quy định rõ trách nhiệm cấp, ngành; mục tiêu là rà soát, đánh giá toàn bộ tổ chức, cá nhân sản xuất rượu, thuốc lá thực tế đang hoạt động trên địa bàn, tổ chức cá nhân đủ điều kiện sản xuất, sản xuất tiêu thụ ổn định phải đăng ký và xem xét cấp phép hoặc xử lý theo quy định. Các tổ chức cá nhân phải thực hiện đăng ký nộp thuế, đăng ký, sử dụng tem điện tử theo quy định.

Quy chế cũng nêu rõ nội dung phối hợp khi xử lý vi phạm và trao đổi, rà soát thông tin về: số lượng tổ chức cá nhân, thời gian sản xuất, quy mô, mẫu mã, bao bì đã hoặc chưa đăng ký sản phẩm OCOP, công suất, sản lượng thực tế sản xuất, tiêu thụ, từ đó, hướng dẫn tổ chức, cá nhân cam kết dán tem 100% sản phẩm rượu, thuốc lá, đúng theo quy định.

"Đề xuất cơ chế khen thưởng cho tổ chức, cá nhân có thành tích, nhất là có tham mưu phương án, cách quản lý hiệu quả và khuyến khích người dân phát hiện vi phạm trong quản lý, sử dụng tem thì cung cấp thông tin bao gồm cả cung cấp bản chụp sản phẩm chưa dán tem đến các cơ quan như: công thương, quản lý thị trường, thuế", Tổng cục Thuế nêu rõ.

Đồng thời, chỉ đạo các cấp, ngành tăng cường kiểm tra, xử phạt hành vi vi phạm về dán tem đối với rượu và thuốc lá theo Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ người tiêu dùng.

"Cục thuế khẩn trương tham mưu để trình uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố ban hành văn bản chỉ đạo các nội dung trên chậm nhất ngày 01/03/2024", Tổng cục Thuế đề nghị. 

Tổng cục Thuế cũng giao cục thuế tham mưu cho uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố giao Sở Công Thương chủ trì ban hành văn bản chỉ đạo rà soát toàn bộ các cơ sở sản xuất rượu, thuốc lá trên địa bàn tỉnh, thành phố, đồng thời phối hợp với cục thuế và các cấp, ngành thực hiện rà soát, tổng hợp, đánh giá trên cơ sở rà soát đến từng xã, phường về thực trạng tình hình sản xuất, kinh doanh như: thời gian bắt đầu sản xuất, công suất hoặc quy mô năng lực sản xuất thực tế, sản lượng sản xuất, tiêu thụ, doanh thu, lợi nhuận, bao bì, mẫu mã, sản phẩm OCOP hay thủ công truyền thống, bán trong và ngoài tỉnh; công tác cấp phép; đăng ký, sử dụng tem; đăng ký, kê khai nộp thuế.

Tổng cục Thuế giao cục trưởng cục thuế các tỉnh, thành phố phân công cụ thể từng đơn vị, từng công chức liên quan quản lý người nộp thuế chịu trách nhiệm thường xuyên nắm bắt tình hình tổ chức, cá nhân sản xuất rượu, thuốc lá theo địa bàn được phân công.

Đồng thời, đề xuất, triển khai biện pháp đảm bảo nắm chắc số lượng tổ chức, cá nhân, số lượng sản xuất, xuất bán, doanh thu, tồn kho, trạng thái tem, chỉ tiêu liên quan để quản lý tem chặt chẽ.