Elon Musk phát triển robotaxi: Rủi ro hay cơ hội?

Tesla đang đặt cược rủi ro nếu chuyển những nỗ lực trên nền tảng xe ô tô cỡ nhỏ của mình sang robotaxi vì việc giới thiệu thành công các phương tiện tự lái là trong tương lai xa và công nghệ này phải đối mặt với các rào cản kỹ thuật và quy định.

Theo Reuters, Tesla đã hủy kế hoạch sản xuất ô tô giá rẻ và thay vào đó sẽ tiếp tục phát triển robotaxi tự lái trên cùng một nền tảng. Trong khi đó, Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk đã trả lời qua một bài đăng trên nền tảng X của mình rằng "Reuters (một lần nữa) đang nói dối”. Ông không xác định được bất kỳ điểm không chính xác cụ thể nào.

Tesla chưa thể đưa ra bình luận ngay lập tức về dòng thời gian đằng sau việc phát triển xe tự lái, nhưng sau đó, Musk đã nói trên X: "Tesla Robotaxi sẽ ra mắt vào ngày 8/8”.

Các nhà phân tích cho biết, việc tập trung nhiều hơn vào robotaxi sẽ mang lại nhiều rủi ro hơn cho nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới do sự phức tạp của công nghệ liên quan.

Philip Koopman, giáo sư Đại học Carnegie Mellon nghiên cứu về an toàn xe tự hành, cho biết: “Mọi người khác đã phát hiện ra rằng những gì họ nghĩ là một dự án hai hoặc ba năm hóa ra lại là một dự án 10 hoặc 20 năm. Tesla cũng cũng biết về điều đó”.

Sự phát triển của xe tự hành không hề suôn sẻ. Trong một ví dụ gần đây, công ty phần mềm lái xe tự động Ghost Autonomy đã đóng cửa các hoạt động trên toàn thế giới với lý do con đường dẫn đến lợi nhuận không chắc chắn.

Mùa thu năm ngoái, đơn vị sản xuất xe tự hành Cruise của General Motors đã bị giám sát chặt chẽ sau khi một trong những phương tiện của họ tông và kéo lê một người đi bộ, khiến nhà sản xuất ô tô Mỹ phải cắt giảm việc làm và cắt giảm chi tiêu 1 tỷ USD. Tuy nhiên, Giám đốc điều hành GM Mary Barra cho biết vào tháng 2 rằng công nghệ tự lái mang lại “những lợi ích to lớn” và công ty có “tài sản vô cùng quý giá”.

Musk của Tesla đã chọn phát triển các phương tiện tự lái có radar và camera, không có lidar, một công nghệ viễn thám sử dụng ánh sáng laser xung theo cách radar sử dụng sóng vô tuyến và Koopman tin rằng điều đó "giống như trói tay một người ra sau lưng". Ông nói thêm, bất kỳ ai phát triển xe tự lái sẽ cần phải chứng minh điều đó bằng hiệu suất hoàn hảo trong một hoặc hai năm, điều mà ngành công nghiệp này chưa thể đạt được

Các quan chức trong ngành cho rằng, Lidar mang lại những lợi thế như khả năng hoạt động trong mọi điều kiện ánh sáng và phạm vi hoạt động lớn hơn máy ảnh, nhưng máy ảnh có khả năng nhận dạng hình ảnh tốt hơn.

Một số nhà đầu tư và phân tích của Tesla cho biết việc định giá hoạt động kinh doanh robotaxi của Tesla khó khăn hơn nhiều so với ô tô giá rẻ.

John Krafcik, cựu CEO của Waymo, nói: “Tesla đã hứa rằng tất cả ô tô của họ sẽ tự động hoàn toàn cách đây 8 năm và mặc dù họ đã thay đổi cách tiếp cận nhiều lần trong thời gian đó, nhiều người tin rằng họ vẫn còn nhiều năm nữa mới đạt được quyền tự chủ hoàn toàn”.

Tham vọng robotaxi của Tesla xuất hiện trong bối cảnh bị giám sát chặt chẽ chưa từng có từ các vụ kiện và cuộc điều tra của chính phủ đang làm suy yếu những tuyên bố mạnh mẽ của nhà sản xuất ô tô về khả năng của hệ thống hỗ trợ người lái Autopilot và Full Self-Driving. Những hệ thống này được thiết kế để hỗ trợ đánh lái, phanh và chuyển làn đường và không được coi là tự động.

Tesla đã đồng ý thu hồi hơn 2 triệu xe có Autopilot vào tháng 12 dưới áp lực từ các cơ quan quản lý an toàn của Mỹ và đẩy mạnh bản cập nhật phần mềm từ xa vào hệ thống để bổ sung thêm cảnh báo cho người lái, bất chấp những lo ngại về an toàn của chính phủ.

Việc thu hồi diễn ra sau cuộc điều tra của Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường cao tốc Quốc gia Mỹ về các vụ tai nạn liên quan đến công nghệ làm dấy lên lo ngại về việc không có đủ biện pháp bảo vệ để chống lại những người lái xe thiếu tập trung.

Tesla cũng phải đối mặt với cuộc điều tra hình sự của Bộ Tư pháp Mỹ về cáo buộc xe của hãng sản xuất ô tô này có thể tự lái.

Tesla đã cảnh báo rõ ràng với người lái xe rằng họ phải giữ tay lái và duy trì quyền kiểm soát phương tiện và Autopilot không khiến ô tô của họ tự chủ.

Bryant Walker Smith, giáo sư Đại học Nam Carolina chuyên về về luật xe tự hành, cho biết xe Tesla hiện không thể hỗ trợ một robotaxi thực sự.

Ông nói, hệ thống hỗ trợ người lái của Tesla phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn sau “chuỗi nhiều năm hứa hẹn chưa được thực hiện và những tuyên bố rất đáng nghi ngờ đến từ Tesla và Giám đốc điều hành của công ty về khả năng và mốc thời gian ngắn hạn của việc lái xe tự động”.

Trên hết, Tesla phải tuân thủ các quy định của liên bang và địa phương đối với đội xe taxi và thử nghiệm xe tự lái, các quan chức trong ngành cho biết. Vấn đề trách nhiệm pháp lý trên ô tô không người lái cũng chưa được giải quyết.

Tùy thuộc vào tiểu bang, việc phát triển robotaxi có thể liên quan đến việc tìm kiếm để triển khai và thử nghiệm mà sau này có thể được kéo ra. Bộ phương tiện cơ giới California vào tháng 10 đã đình chỉ giấy phép cho đơn vị Cruise của GM sau khi một trong những robotaxi của họ tông và kéo lê một người đi bộ.

Các quan chức an toàn của Mỹ vào năm 2022 đã cập nhật một số quy định nhất định nhằm tạo điều kiện cho các phương tiện tự lái hoàn toàn được triển khai và thử nghiệm mà không cần điều khiển thủ công truyền thống như vô lăng và bàn đạp. Các quan chức nhấn mạnh những phương tiện như vậy vẫn phải cung cấp mức độ bảo vệ người ngồi trong xe tương tự như những phương tiện do con người điều khiển.

Nhưng nếu Tesla có thể thành công, nó sẽ mở ra cơ hội cho ngành công nghiệp này tiếp cận nhiều người tiêu dùng hơn những người hiện có đủ khả năng mua những chiếc Tesla đắt tiền hơn, các quan chức trong ngành nhận định.