Grab, GoTo và Sea chật vật cạnh tranh, thị trường gọi vốn Đông Nam Á suy giảm

Các công ty gặp áp lực phải chứng minh lợi nhuận gia tăng khi chiến lược cắt giảm chi phí kinh doanh không còn đủ nữa.

Tâm lý thận trọng gia tăng do những căng thẳng địa chính trị và môi trường kinh tế vĩ mô mong manh, cũng đang ảnh hưởng đến các công ty khởi nghiệp gọi vốn. Hoạt động huy động vốn nửa đầu năm 2024 trong khu vực đã giảm 1/3  so với cùng kỳ năm ngoái.

ÁP LỰC TĂNG TRƯỞNG CÓ LÃI 

Cổ phiếu của Grab Holdings của Singapore và GoTo của Indonesia lần lượt giảm 2% và gần 40% trong năm nay mặc dù các công ty công bố mức lỗ nhỏ hơn trong kết quả kinh doanh từ tháng 4 đến tháng 6. Trong khi đó, Sea, công ty cùng ngành với Grab, đã chứng kiến ​​giá cổ phiếu của mình tăng gấp đôi nhưng vẫn thấp hơn 75% so với mức đỉnh vào tháng 11 năm 2021.

Ranjan Sharma, chuyên gia giám sát nghiên cứu vốn cổ phần công nghệ Đông Nam Á tại JPMorgan, cho biết: "Nhà đầu tư vẫn đánh giá cao các công ty có thể phát triển thị trường mục tiêu một cách có lãi". Tuy vậy, các công ty đang đối mặt với sự giám sát chặt chẽ hơn đối với các khoản đầu tư và gặp áp lực tăng trưởng có lãi cùng các cơ hội thị trường.

Grab, Sea và GoTo, được coi là những nhà vô địch công nghệ tại ASEAN, đã gặp phải "các phản ứng khác nhau của thị trường", cho thấy sự bất định và nhận thức khác nhau của các nhà đầu tư về triển vọng của họ, David Materazzi, giám đốc điều hành của nhà cung cấp phần mềm giao dịch Galileo FX cho biết.

"Sea được coi là có mô hình kinh doanh mạnh mẽ và có khả năng mở rộng hơn, mặc dù có nhiều thách thức, nhưng dường như gần đạt được lợi nhuận bền vững hơn", ông Materazzi nói. "Grab và GoTo được coi là đang ở trong tình thế bấp bênh hơn, các chiến lược hiện tại của họ vẫn chưa thuyết phục được thị trường về khả năng tạo ra lợi nhuận ổn định".

Grab báo cáo khoản lỗ hoạt động của họ đã giảm 68% trong quý 2, tính theo năm, xuống còn 56 triệu USD. Cung cấp các dịch vụ từ giao đồ ăn đến gọi xe thông qua siêu ứng dụng của mình, tập đoàn được niêm yết trên Nasdaq này vẫn giữ nguyên mục tiêu năm 2024 là từ 250 triệu đến 270 triệu USD thu nhập đã điều chỉnh trước lãi vay, thuế, khấu hao và khấu hao (EBITDA).

Nhưng Giám đốc tài chính Peter Oey từ chối suy đoán khi nào công ty có thể có lãi.

"Chúng tôi chưa đưa ra nhận định về thời điểm chúng tôi sẽ có lãi", ông Oey nói sau khi kết quả kinh doanh quý 2 của Grab được báo cáo. "Sẽ có thêm hướng dẫn về thời điểm lợi nhuận ròng nhưng trọng tâm hiện tại của chúng tôi là cải thiện EBITDA".

Tuy nhiên, các nhà phân tích từ đơn vị Nghiên cứu Toàn cầu của HSBC tin rằng công ty có năng khiếu về "các sản phẩm sáng tạo" như các chương trình chia sẻ chuyến đi và các gói đăng ký cho các nhánh kinh doanh của mình có thể "thúc đẩy tăng trưởng doanh thu cao hơn trong tương lai", mặc dù rủi ro vẫn còn.

"Một rủi ro khi giảm giá dịch vụ là chi phí vốn tăng vì Grab là một cổ phiếu có thời hạn dài và định giá của công ty khá nhạy cảm với những thay đổi về chi phí vốn", các nhà phân tích đã viết trong một lưu ý nghiên cứu.

GoTo niêm yết tại Indonesia, giống như Grab, cung cấp một nền tảng siêu ứng dụng cạnh tranh với các dịch vụ tương tự, cho biết khoản lỗ trong quý 2 đã giảm 42% so với cùng kỳ năm ngoái.

Các nhà phân tích cho biết GoTo phải làm nhiều hơn là thu hẹp khoản lỗ và công ty cần phải trở nên cạnh tranh hơn và cải thiện các yếu tố cơ bản của mình để bắt đầu kiếm tiền.

"Bộ kết quả này cho thấy hoạt động kinh doanh theo yêu cầu còn lại vẫn đang chịu sự cạnh tranh mạnh mẽ", Jianggan Li, Tổng giám đốc điều hành của công ty tư vấn Momentum Works có trụ sở tại Singapore, chia sẻ. "GoTo vẫn cần phải gửi một tín hiệu mạnh mẽ đến các nhà đầu tư về khả năng tài chính của mình".

Theo Marcus Wolter, Giám đốc công ty luật tư vấn doanh nghiệp Caldwell, thách thức của GoTo là tích hợp các ngành kinh doanh trên thương mại điện tử, gọi xe và dịch vụ tài chính một cách hiệu quả như một tiền đề cho lợi nhuận bền vững.

Ngược lại, Sea của Singapore, công ty điều hành các doanh nghiệp thương mại điện tử và trò chơi, đã có sự thay đổi vận mệnh sau khi thường xuyên báo cáo lợi nhuận kể từ quý cuối cùng của năm 2022.

Thu nhập ròng của công ty niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán New York trong tháng 4-tháng 6 là 79,9 triệu USD. Công ty kỳ vọng nền tảng mua sắm trực tuyến Shopee - hoạt động kinh doanh lớn nhất của tập đoàn - sẽ tạo ra giá trị bán hàng lớn hơn trong năm nay so với mức đã nêu trước đó vào tháng 3.

"Theo quan điểm của chúng tôi, Sea là một công ty internet riêng biệt ở Đông Nam Á, có thế mạnh cạnh tranh trong trò chơi trực tuyến và mua sắm trực tuyến", đơn vị nghiên cứu vốn chủ sở hữu của Jefferies lưu ý trong một báo cáo sau khi công ty công bố kết quả kinh doanh quý 2. "Nền tảng mua sắm trực tuyến của công ty, Shopee, rất nổi tiếng và đang tăng trưởng nhanh, với sự gia tăng về hiệu quả hoạt động và kiếm tiền".

GIAO DỊCH ĐẦU TƯ MẠO HIỂM VỚI CÁC VÒNG GỌI VỐN ĐƯỢC CÔNG BỐ SỤT GIẢM

Cách Sea, Grab và GoTo được đánh giá về triển vọng lợi nhuận của họ làm nổi bật sự hoài nghi đối với các công ty khởi nghiệp ASEAN theo đuổi vốn nhưng không tạo ra được tiền mặt.

Hoạt động gây quỹ ở Đông Nam Á đã suy yếu vì các nhà đầu tư tổ chức vẫn còn kén chọn khi đặt cược vào các doanh nghiệp chưa được chứng minh. Một báo cáo của DealStreetAsia về sáu tháng đầu năm nay cho thấy tổng giá trị tiền huy động vốn cổ phần từ các giao dịch khởi nghiệp ở Đông Nam Á đã giảm 36% so với cùng kỳ năm trước xuống còn 2,29 tỷ USD - mức thấp nhất trong hơn năm năm.

Công ty phân tích GlobalData nhấn mạnh rằng tại Châu Á - Thái Bình Dương, các giao dịch đầu tư mạo hiểm với các vòng gọi vốn được công bố đã giảm 16,5% so với cùng kỳ năm trước trong nửa đầu năm, phản ánh sự suy thoái của ASEAN.

"Những thách thức về kinh tế vĩ mô và căng thẳng địa chính trị dường như đã tác động đến niềm tin của nhà đầu tư", Aurojyoti Bose, nhà phân tích chính tại GlobalData, cho biết trong một lưu ý mới đây, đồng thời chỉ ra rằng "hầu hết các vòng gọi vốn được công bố trong khu vực đều ghi nhận mức giảm về khối lượng".