Hạn chế nhập khẩu ôtô: Cách làm của Trung Quốc

Chưa đầy một tháng sau khi bị thua trong vụ tranh chấp đầu tiên với Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), Trung Quốc đã áp dụng một hệ thống thuế mới đánh vào xe nhập khẩu.

Loại thuế này giúp Trung Quốc vừa đạt được mục tiêu hạn chế xe nhập khẩu, lại vừa là thuế “xanh”. Các chuyên gia nhận đinh, WTO khó có thể phản đối được loại thuế này.

Mấy năm gần đây, Trung Quốc áp dụng thuế nhập khẩu đặc biệt 25% đối với linh kiện xe hơi nhập khẩu, thay vì mức 10% như bình thường, nếu như những linh kiện đó chiếm hơn một nửa giá trị của chiếc xe. Nhập khẩu xe ôtô mới vào Trung Quốc cũng chịu mức thuế nhập khẩu 25%.

Mức thuế này nhằm mục đích khuyến khích các nhà sản xuất xe hơi nước ngoài sử dụng nhiều hơn các linh kiện xe hơi sản xuất trong nước và giảm nhập khẩu. Tuy nhiên, Mỹ, EU và Canada cho rằng mức thuế này đi ngược các quy tắc của WTO. Tháng 7 vừa qua, WTO đã quyết định nhóm các nước khởi kiện này thắng kiện Trung Quốc.

Trung Quốc vẫn có thể kháng cáo. Tuy nhiên, vừa qua, Chính phủ nước này đã tìm ra một biện pháp mới để giảm việc nhập khẩu những chiếc xe hơi đắt tiền vào nước này. Ngày 13/8, Trung Quốc đã công bố một loại thuế “xanh” mới sẽ có hiệu lực vào ngày 1/9 tới nhằm mục tiêu giảm tiêu thụ nhiên liệu và chống ô nhiễm.

Thay vì tăng thuế đánh vào xăng dầu - loại thuế đã được tăng thêm tới gần 20% trong tháng 6 vừa qua - Trung Quốc đánh thuế vào những chiếc xe “nghiện xăng”. “Tình cờ”, phần lớn những chiếc xe như vậy đều là xe nhập khẩu.

Theo đó, xe với dung tích động cơ trên 4,1 lít phải chịu thuế tiêu thụ 40%, cao gấp đôi so với mức trước đây. Xe với động cơ từ 3 đến 4,1 lít sẽ bị đánh thuế tiêu thụ 25%, so với mức 15% trước đây. Mức thuế dành cho những xe có dung tích động cơ dưới 1 lít sẽ giảm từ mức 3% xuống còn 1%.

Chính phủ Trung Quốc cho biết, loại thuế mới này sẽ khuyến khích việc chuyển hướng sang sử dụng những mẫu xe tiết kiệm nhiên liệu hơn. Đồng thời, loại thuế này cũng sẽ giúp các nhà sản xuất xe hơi Trung Quốc vì họ thường sản xuất những mẫu xe có động cơ dưới 1,5 lít. Các hãng xe ngoại với những mẫu xe động cơ lớn sẽ là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất.

Các loại xe nhập khẩu với động cơ lớn đã đạt được tốc độ tăng trưởng doanh số kỷ lục tại thị trường Trung Quốc trong 6 tháng đầu năm nay, với mức tăng 26%, đạt mức 80.700 xe. Trong đó, nhập khẩu xe có động cơ 3 lít trở lên tăng hơn 50%, còn nhập khẩu xe đa dụng có tính tăng thể thao (SUV) tăng 79%.

Tuy nhiên, ngay trước khi loại thuế mới được công bố, thị trường xe hơi nhập khẩu Trung Quốc đã có những dấu hiệu tăng trưởng chậm lại. Giá xăng dầu tăng cao, cùng với thị trường chứng khoán sụt giảm mạnh đã khiến nhiều người Trung Quốc có ý định mua xe phải tạm gác kế hoạch này lại.

Dự báo, thị trường xe hơi Trung Quốc sẽ tăng trưởng 8 - 10% trong năm nay, tuy nhiên mức tăng trưởng này chỉ bằng phân nửa so với mức dự báo hồi đầu năm, và thấp hơn rất nhiều so với mức mà các hãng xe hơi nước ngoài kỳ vọng ở thị trường này.