Maybank: ASEAN có tiềm năng lớn về AI dù nguồn vốn đầu tư còn khiêm tốn
Maybank Investment Bank cho biết nguồn đầu tư mạo hiểm (VC) vào trí tuệ nhân tạo (AI) tại ASEAN vẫn còn khá khiêm tốn – chỉ đạt 6 tỷ USD trong giai đoạn từ 2020 đến 2024 - nhưng vẫn thể hiện tiềm năng cực kỳ lớn…

Công ty nghiên cứu Maybank, khi tham dự phiên thảo luận "Làn sóng AI đang lên – Tham vọng và sự mơ hồ" tại sự kiện Invest ASEAN - Malaysia 2025, đã đưa dự đoán về nhu cầu ngày càng tăng trong đầu tư vào sáng kiến vốn cổ phần tư nhân (PE) cũng như đầu tư mạo hiểm (VC) tập trung vào AI tại ASEAN, đặc biệt là Malaysia, theo Technode Global.
“Việc có sẵn vốn đầu tư nhiều hơn sẽ giúp hỗ trợ sự phát triển của startup AI và thúc đẩy đổi mới trong khu vực”, hãng cho biết.
Theo đó, trong giai đoạn 2020 – 2024, khoảng 6 tỷ USD đã được đầu tư vào các sáng kiến VC liên quan đến AI tại ASEAN, trong đó khoảng 70% khoản đầu tư tập trung ở Singapore.
Tuy nhiên, con số 6 tỷ USD chỉ chiếm chưa đến 1% tổng số vốn đầu tư mạo hiểm toàn cầu cùng kỳ, cho thấy vẫn còn nhiều dư địa để triển khai vốn trong tương lai.
Theo công ty, lĩnh vực phần cứng vẫn chiếm ưu thế so với phần mềm trong bối cảnh AI toàn cầu được định hình bởi cuộc đua giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Mặc dù châu Âu và Nhật Bản vẫn ghi dấu ấn với một số startup AI sáng tạo, nhưng cả hai đều chưa đóng vai trò là người chơi lớn trên thị trường.
Bất chấp sự bùng nổ của các ứng dụng phần mềm, một số nhà cung cấp phần cứng như Nvidia mới là bên hưởng lợi nhiều nhất từ làn sóng hiện tại, khi tổng chi tiêu vốn (capex) từ Amazon, Meta, Google và Microsoft dự đoán sẽ vượt 300 tỷ USD vào năm 2025.
AI TẠI ASEAN: THÁCH THỨC VÀ CƠ HỘI
Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra triển vọng của phần mềm AI vẫn còn nhiều thách thức do: thiếu sự khác biệt rõ ràng giữa các sản phẩm; sự phổ biến của mô hình và ứng dụng AI miễn phí cũng như chi phí chuyển đổi thấp cho người dùng – tất cả đều dẫn đến hiện tượng "hàng hóa hóa" AI, đặc biệt tại Trung Quốc, nơi phần lớn sản phẩm phần mềm AI được cung cấp miễn phí.
Vì vậy, cần có cuộc sàng lọc lớn để hợp nhất và cải thiện khả năng sinh lời của các nhà cung cấp phần mềm AI.
Maybank cũng nhấn mạnh lợi nhuận trong tương lai sẽ phụ thuộc vào cuộc đua AGI (Trí tuệ Nhân tạo Tổng quát). Để đạt được lợi nhuận bền vững và khai mở toàn bộ tiềm năng công nghệ, việc phát triển “ứng dụng sát thủ” (killer apps) với giá trị độc đáo và hấp dẫn (vượt xa hầu hết ứng dụng như ChatGPT hay DeepSeek) là rất cần thiết.
Tiến trình đạt được AGI – mức trí tuệ ngang với con người – cũng được xem là yếu tố thúc đẩy chính cho tăng trưởng và thương mại hóa trong tương lai.
“Để đạt được mục tiêu, cần đầu tư bền vững vào trung tâm dữ liệu và thúc đẩy hoạt động nghiên cứu & phát triển (R&D)”, Maybank cho biết thêm.
Tổ chức cũng lưu ý chu kỳ tăng trưởng siêu tốc của AI dự kiến sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp bán dẫn trong những năm tới, mang lại nhiều cơ hội đáng kể cho khu vực ASEAN.
Malaysia – với nền tảng vững chắc trong lắp ráp và kiểm tra hậu kỳ – sẽ hưởng lợi nếu tận dụng tốt quy định kiểm soát xuất khẩu từ Mỹ, đồng thời theo đuổi hội nhập thương mại sâu rộng hơn với Trung Quốc, theo nhận định từ Maybank.
Công ty cũng chỉ ra các doanh nghiệp bán dẫn tại ASEAN có thể thăng tiến trong chuỗi giá trị bằng cách tập trung vào thiết kế vi mạch (IC), đóng gói tiên tiến và phát triển chip chuyên biệt (ASIC) cho ứng dụng AI.
Phát triển nhân tài, số hóa và hỗ trợ liên tục từ chính phủ được xác định là các yếu tố then chốt. Maybank nhấn mạnh vai trò của chính phủ trong việc thúc đẩy tăng trưởng AI thông qua ưu đãi tài chính, hỗ trợ chương trình giáo dục và đào tạo, cũng như thu hút đầu tư vào cơ sở hạ tầng công nghệ cao.
“Dẫn chứng từ Đạo luật CHIPS của Mỹ, cuộc thảo luận đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chính phủ ASEAN cần giải quyết nút thắt như thiếu hụt lao động kỹ năng và đảm bảo khả năng tiếp cận vốn để đầu tư vào công nghệ AI”.
“Bản thân AI cũng có thể là công cụ hữu ích nhằm nâng cao chất lượng giáo dục tổng thể thông qua gia sư cá nhân hóa, chấm điểm tự động và một vài ứng dụng giáo dục khác”, báo cáo cho biết thêm.