Mỹ cân nhắc xuất khẩu lượng chip cố định sang Trung Quốc

Mỹ hiện đang đề xuất quy định về việc phê duyệt xuất khẩu thiết bị sản xuất chip hàng năm sang nhà máy tại Trung Quốc của Samsung Electronics và SK Hynix, theo thông tin từ Bloomberg.

Đây được xem là một giải pháp thỏa hiệp nhằm giảm gián đoạn ngành công nghiệp điện tử toàn cầu sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã thông báo hủy bỏ các giấy miễn trừ từ thời tổng thống trước. Những giấy phép này vốn cho phép Samsung Electronics và Hynix có thể dễ dàng nhập khẩu các thiết bị.

ỨNG PHÓ VỚI NHỮNG THAY ĐỔI 

Thông tin từ Bloomberg cho biết thêm rằng các quan chức của Bộ Thương mại Mỹ đã trao đổi với phía Hàn Quốc ý tưởng về một “giấy phép theo địa điểm” để thay thế cho các ủy quyền vô thời hạn mà các hãng sản xuất chip từng đạt được trước đây. Các giấy chỉ định được gọi là “người dùng cuối đã được xác thực” (VEU) này dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm nay.

Hệ thống VEU đã cấp cho Samsung và SK Hynix quyền phê duyệt vĩnh viễn để có thể vận chuyển một số lượng thiết bị nhất định, dựa trên các cam kết an ninh và giám sát từ trước, tới các nhà máy tại Trung Quốc. Đây là thị trường vốn đã và đang phải chịu lệnh hạn chế rộng rãi từ phía Mỹ đối với việc xuất khẩu chip và các công cụ sản xuất chip.

Thay vào đó, theo đề xuất của phía Bộ Thương mại Mỹ, hai ông lớn của Hàn Quốc này phải xin giấy phép chấp thuận hàng năm đối với lượng thiết bị, linh kiện và vật liệu bị hạn chế, với số lượng được nêu chi tiết cụ thể.

Điều này cũng đồng nghĩa rằng quy trình sẽ trở nên phức tạp hơn đối với Samsung và SK Hynix so với thời điểm ông Biden còn cầm quyền, nhưng cũng mở ra con đường khác để các nhà sản xuất chip này có thể duy trì hoạt động tại các nhà máy khổng lồ tại Trung Quốc – nơi sản xuất linh kiện được sử dụng cho mọi thứ, từ điện thoại thông minh đến trung tâm dữ liệu.

Các quan chức Mỹ cho biết họ không muốn làm gián đoạn hoạt động ở các cơ sở này, nhưng cũng sẽ không phê duyệt những lô thiết bị có thể dùng để nâng cấp hoặc mở rộng các cơ sở sản xuất.

Về tổng thể, đề xuất của Washington khiến giới công nghiệp và quan chức chính phủ Hàn Quốc thở phào vì đã có lối đi phía trước nhưng cũng vừa bức xúc vì gánh nặng phát sinh thêm, theo nguồn tin giấu tên nói với Bloomberg.

Người phát ngôn của Samsung và Bộ Thương mại, công nghiệp và năng lượng Hàn Quốc đã từ chối bình luận, trong khi SK Hynix chưa có phản hồi ngay. Cục Công nghiệp và an ninh thuộc Bộ Thương mại Mỹ, cơ quan giám sát kiểm soát xuất khẩu bán dẫn, cũng chưa phản hồi yêu cầu bình luận.

Tình thế hiện nay đang một lần nữa đẩy Hàn Quốc vào quan hệ căng thẳng giữa đồng minh quan trọng nhất và đối tác thương mại lớn nhất. Mỹ đã hủy miễn trừ VEU khiến thị trường chao đảo chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung, người vận động tranh cử với cam kết cân bằng quan hệ với Washington và Bắc Kinh, bắt tay Tổng thống Donald Trump trong một thỏa thuận về quốc phòng và đầu tư.

Washington đã áp đặt các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt đối với xuất khẩu chip sang Trung Quốc kể từ năm 2022, một phần trong chiến dịch kéo dài nhằm hạn chế sức mạnh của Bắc Kinh trong lĩnh vực bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Chính quyền của cựu Tổng thống Joe Biden đã cấp giấy miễn trừ cho Samsung, SK Hynix và cả Taiwan Semiconductor Manufacturing (TSMC) để giảm tác động của các biện pháp này đối với các công ty có trụ sở ở những quốc gia thân thiện nhưng vận hành nhà máy tại một nước bị coi là đối thủ.

Việc giành được chỉ định VEU từng là một chiến thắng ngoại giao lớn của cựu Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol. Quy chế này đã giúp giải quyết “vấn đề thương mại lớn nhất” cho hai hãng sản xuất chip, như một quan chức tại Seoul từng giải thích.

Các cuộc thảo luận vẫn đang tiếp diễn và chưa có quyết định cuối cùng nào được đưa ra. Ở một khía cạnh nào đó, đề nghị mới nhất của Washington có thể là kết quả tốt nhất mà Seoul có thể hy vọng.

VẪN CÒN NHIỀU LO NGẠI

Trong bối cảnh các quan chức của chính quyền ông Trump kiên quyết không khôi phục miễn trừ VEU cho Samsung và SK Hynix, giấy phép theo địa điểm hàng năm ít nhất cũng mang lại sự dự đoán ổn định hơn so với việc các công ty phải xin chấp thuận cho từng lô hàng một.

Quan chức Washington cho biết trong một thông báo liên bang rằng việc hủy bỏ quy chế VEU của Samsung và SK Hynix sẽ buộc hai doanh nghiệp phải xử lý thêm khoảng 1.000 giấy phép mỗi năm.

Tuy nhiên, các công ty cũng gặp khó khăn trong việc dự đoán chính xác họ sẽ cần những linh kiện nào để sửa chữa thiết bị sản xuất có thể hỏng bất kỳ lúc nào trong vòng 12 tháng. Và nếu doanh nghiệp cần gấp các bộ phận không được liệt kê trong giấy phép ban đầu, lo ngại đặt ra là Cục Công nghiệp và an ninh của phía Mỹ có thể không xử lý kịp thời để tránh gián đoạn sản xuất.

Một quan chức Mỹ, khi được hỏi về những lo ngại trong ngành liên quan đến thời gian cấp phép, đã bác bỏ nỗi sợ này. Washington có hệ thống vững chắc để cấp phép nhanh chóng nếu cần thiết, cân bằng giữa thực tế thương mại và lợi ích an ninh quốc gia Mỹ, quan chức này nói, đồng thời nhấn mạnh rằng, ông chỉ phát biểu chung về vấn đề VEU chứ không cụ thể về ý tưởng giấy phép theo địa điểm.

Nhìn tổng thể, chính quyền của ông Trump muốn có khả năng giám sát nhiều hơn đối với nguồn cung tại các nhà máy ở Trung Quốc của các hãng chip Hàn Quốc, theo những người am hiểu, và chỉ cho phép xuất khẩu khi Washington chủ động phê duyệt.

Trong khi đó, các quan chức ngành công nghiệp thì cho rằng chương trình VEU vốn dĩ đã trao cho Washington quyền kiểm soát đáng kể đối với hoạt động tại các cơ sở ở Trung Quốc, bao gồm cả khả năng yêu cầu thông tin về những lô hàng dự kiến hoặc đã thực hiện, và ngăn chặn các chuyến xuất khẩu mà Mỹ xem là rủi ro.

“Mỹ lo ngại về việc rò rỉ công nghệ hoặc thiết bị bị chuyển hướng sang các công ty Trung Quốc”, một quan chức thương mại Hàn Quốc giấu tên cho biết. Nhưng xét đến việc Samsung và SK Hynix đã đưa ra những cam kết bảo mật đáng kể khi được chỉ định VEU, quan chức này nói thêm: “Vấn đề thực sự là làm thế nào để trấn an họ về điểm đó”.