Thuế nhập khẩu của Trung Quốc đang tác động ra sao tới thương mại điện tử

Theo TechWireAsia, trong nhiều năm qua, người tiêu dùng Mỹ đã được tận hưởng dòng chảy ổn định của hàng hóa Trung Quốc giá rẻ đến khó tin. Những chiếc áo phông 10 USD, đồ điện tử 15 USD và đồ gia dụng 5 USD tràn ngập trên các nền tảng như Temu, Shein. Và để có mức giá đó, những món hàng này đã được hỗ trợ bởi một điều khoản thương mại ít được biết đến gọi là "miễn trừ tối thiểu" (de minimis exemption), cho phép các gói hàng có giá trị dưới 800 USD được miễn thuế hoàn toàn khi nhập cảnh vào Mỹ.

Nhưng kể từ ngày 2/5/2025, kỷ nguyên săn hàng giá rẻ miễn thuế nhập khẩu của Trung Quốc đã đột ngột kết thúc. Tổng thống Donald Trump chính thức đóng lỗ hổng này, nghĩa là những mặt hàng đó giờ đây có thể có giá cao hơn gấp đôi khi phải đối mặt với mức thuế lên tới 145%. Chiếc áo phông 10 USD mà bạn đặt mua tháng trước giờ có thể có giá 24,5 USD. Thiết bị gia dụng từng có giá 20 USD có thể tăng vọt lên gần 50 USD.

Sự thay đổi lớn này đã khiến các gã khổng lồ thương mại điện tử phải vật lộn để điều chỉnh mô hình kinh doanh của họ và khiến người tiêu dùng Mỹ phải đối mặt với một thực tế mới: Thời kỳ hàng nhập khẩu Trung Quốc siêu rẻ đã qua.

Hai nền tảng thương mại điện tử Trung Quốc Temu và Shein hoạt động tại thị trường Mỹ đã có nhiều hành động mới sau thay đổi trên. Temu chặn người dùng Mỹ thấy các sản phẩm nhập từ Trung Quốc, Shein âm thầm cộng chi phí thuế quan vào giá đồ dùng. Đó như một sự tái cấu trúc cơ bản của động lực thương mại điện tử toàn cầu.

3 NGUYÊN NHÂN KHIẾN TỔNG THỐNG TRUMP XÓA BỎ “MIỄN TRỪ TỐI THIỂU”

Miễn trừ tối thiểu là điều khoản được thêm vào năm 1938 với tên gọi “Mục 321” của Đạo luật Thuế quan năm 1930, cho phép các gói hàng có giá trị dưới 800 đô la được miễn thuế vào Mỹ. Điều khoản này ban đầu được thêm để tạo thuận lợi cho thương mại bằng cách loại bỏ gánh nặng hành chính của việc thu thuế không đáng kể đối với hàng hóa giá trị thấp với chi phí cao cho chính phủ.

Theo thời gian, việc miễn trừ này đã trở thành "con đường chính" để hàng xuất khẩu của Trung Quốc vào thị trường Mỹ. Theo báo cáo của Dịch vụ Nghiên cứu Quốc hội Mỹ, từ năm 2018 đến năm 2023, giá trị xuất khẩu thương mại điện tử giá trị thấp từ Trung Quốc đã tăng vọt từ 5,3 tỷ USD lên 66 tỷ USD.

Trong cuộc họp nội các mới đây tại Nhà Trắng, tổng thống Donald Trump đã gọi lỗ hổng này là "một trò lừa đảo lớn đang chống lại đất nước chúng ta, chống lại các doanh nghiệp nhỏ". Chính quyền Trump đã nêu ra nhiều lý do để bãi bỏ miễn trừ này.

Đầu tiên, là mối lo ngại về thuốc fentanyl, một loại thuốc giảm đau sử dụng sau phẫu thuật: Vào tháng 2/2025, Tổng thống Trump đã tuyên bố sẽ loại bỏ lỗ hổng này vì ông không tin rằng Trung Quốc có hành động đủ mạnh để ngăn chặn dòng fentanyl chảy vào Mỹ. Chính quyền cho biết những kẻ buôn bán ma túy đang "lợi dụng" lỗ hổng để đưa hàng vào quốc gia này mà không cần cung cấp thông tin chi tiết về việc vận chuyển.

Thứ hai, bảo vệ doanh nghiệp và việc làm tại Mỹ: Việc lợi dụng ngày càng nhiều lỗ hổng này cũng đe dọa việc làm tại Mỹ trong lĩnh vực kho bãi và hậu cần. Nó khuyến khích các nhà bán lẻ lớn của Mỹ vận chuyển nhiều sản phẩm trực tiếp từ Trung Quốc đến tận nhà người tiêu dùng, tránh các lô hàng lớn phải chịu thuế quan và sau đó được phân phối qua các kho bãi và mạng lưới giao hàng của Mỹ.

Thứ ba, hỗ trợ các nhà sản xuất trong nước: Kim Glas, chủ tịch Hội đồng các tổ chức dệt may quốc gia, đại diện cho các nhà sản xuất dệt may Mỹ đấu tranh để loại bỏ lỗ hổng này, cho rằng điều ấy đã "tàn phá ngành công nghiệp dệt may Mỹ". Bà Glas cho biết, việc nhập hàng đó đã cho phép các sản phẩm không an toàn và bất hợp pháp tràn ngập thị trường Mỹ miễn thuế trong nhiều năm.

NHỮNG TÁC ĐỘNG ĐẾN NGƯỜI TIÊU DÙNG VÀ THỊ TRƯỜNG

Đứng trước hành động xóa bỏ miễn trừ tối thiểu của chính quyền tổng thống Donald Trump, những gã khổng lồ thương mại điện tử Trung Quốc đã phải điều chỉnh lại mô hình kinh doanh của họ. Chẳng hạn như Temu, gã khổng lồ này sẽ không vận chuyển hàng hóa từ Trung Quốc sang Mỹ nữa, mà tích cực chào đón người bán hàng bản địa đến với nền tảng. Tất cả các doanh số tại Mỹ sẽ được xử lý bởi người bán hàng địa phương với các đơn giao trong nước.

Khác với Temu, sàn thương mại điện tử Shein lựa chọn điều chỉnh giá từ cuối tháng 4/2025. Trang web hiển thị thông báo với người mua rằng tiền thuế quan đã được tính sẵn trong giá bạn sẽ phải trả. Các nhà bán lẻ khác cũng bắt đầu hiển thị phụ phí thuế quan trong giỏ hàng mua sắm trực tuyến của họ để giúp người tiêu dùng hiểu được các khoản phí bổ sung đến từ đâu.

Theo tờ The New York Times, ông Gabriel Wildau, nhà phân tích Trung Quốc tại Teneo, một công ty tư vấn, cho biết sự thay đổi này sẽ "làm giảm kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc" và "buộc các nhà bán lẻ trực tuyến có điểm bán hàng chính là giá cực rẻ phải tăng giá đáng kể".

Không chỉ vậy, điều này còn phát sinh thêm các vấn đề tiềm ẩn về nguồn cung sản phẩm: Bà Mary Lovely, chuyên gia thương mại quốc tế và là thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, chia sẻ với CBS News: "Bạn sẽ thấy thị trường bị thu hẹp đáng kể và đến một lúc nào đó, việc nhập khẩu vào một thị trường nhỏ sẽ không còn giá trị nữa", vì vậy bạn sẽ thấy sản phẩm biến mất.

Ngoài ra, việc vận chuyển hàng hóa cũng sẽ chậm trễ theo, làm thay đổi hành vi người tiêu dùng. Theo CBS News, bà Ali Furman, người đứng đầu ngành thị trường tiêu dùng của PwC, dự kiến ​​người tiêu dùng sẽ bắt đầu “giảm giá” bằng cách đổi các thương hiệu nổi tiếng sang các nhãn hiệu cửa hàng hoặc thậm chí chuyển sang các nền tảng bán lại để tiết kiệm ngân sách.

Khi cả nhà bán lẻ và người tiêu dùng điều chỉnh theo thực tế mới, bối cảnh mua sắm trực tuyến sẽ thay đổi.

Đối với các doanh nghiệp châu Á xuất khẩu sang Mỹ, điều này thể hiện sự thay đổi đáng kể trong nền kinh tế của thương mại điện tử xuyên biên giới. Các công ty sẽ cần đánh giá lại chuỗi cung ứng và chiến lược định giá của mình, và thậm chí có thể cân nhắc việc thành lập các hoạt động tại Mỹ để duy trì khả năng cạnh tranh trong môi trường mới này, nơi mà những ngày nhập khẩu miễn thuế của Trung Quốc dưới 800 USD giờ đã là quá khứ.

Chính sách thuế nhập khẩu thay đổi của Trung Quốc không chỉ đánh dấu sự kết thúc của kỷ nguyên mua sắm trực tuyến siêu rẻ mà còn báo hiệu sự tái cấu trúc rộng rãi hơn của động lực thương mại điện tử toàn cầu sẽ tiếp tục diễn ra trong những tháng và năm tới.