Nghịch lý các công ty sạc EV đang phát triển mạnh nhưng các nhà đầu tư “không hứng thú”
Các công ty phát triển trạm sạc xe điện cuối cùng cũng đạt được những kết quả ấn tượng, với doanh số tăng vọt sau nhiều năm tăng trưởng chậm chạp. Nhưng vấn đề tiêu tốn tiền mặt, lợi nhuận xa vời và sự kỳ thị của SPAC khiến các nhà đầu tư nản lòng.
Vì sao các nhà đầu tư không mặn mà với cổ phiếu các công ty sạc EV?
Cổ phiếu của Blink Charging Co., ChargePoint Holdings Inc. và EVgo Inc. đã giảm trong năm ngoái, ngay cả khi doanh thu hàng năm của họ tăng gần gấp đôi. Cổ phiếu ChargePoint vào thứ Ba (30/5) đã có ngày giao dịch tốt nhất kể từ tháng 8 năm ngoái, tăng tới 16% sau khi nâng cấp từ Bank of America Corp. Nhưng chỉ hơn một tuần trước đó, cổ phiếu này đã chạm mức thấp nhất mọi thời đại là 7,93 USD, thấp hơn nhiều so với mức đỉnh năm 2021 là 35,69 USD. Công ty điều hành mạng lưới trạm sạc ô tô điện lớn nhất Mỹ đã chứng kiến doanh thu hàng năm tăng 94% vào năm ngoái lên 468,1 triệu USD và dự kiến sẽ sớm có kết quả báo cáo mới nhất.
Các công ty sạc điện đã đợi một thập kỷ để chứng kiến sự tăng trưởng bùng nổ như vậy do doanh số bán xe điện thấp ở Mỹ đã hạn chế nhu cầu về các trạm sạc. Hiện những người lái xe phổ thông cuối cùng dường như đã sẵn sàng thử xe điện và chính phủ liên bang có kế hoạch chi 7,5 tỷ USD cho các trạm công cộng để phục vụ họ. Tổng thống Joe Biden đã coi việc chuyển sang sử dụng ô tô điện là nền tảng trong các chính sách về biến đổi khí hậu của mình và quá trình chuyển đổi đó phụ thuộc vào việc sạc điện công cộng.
Nhưng các công ty đang chi tiêu mạnh tay để triển khai các bộ sạc theo cách mà một số người ví như chiếm đất và các nhà đầu tư đã trở nên thận trọng về số vốn mà các công ty sẽ cần để lắp đặt các phích cắm của họ dọc theo các con đường và bãi đậu xe.
Không có công ty tính phí nào chứng minh được rằng nó có thể mang lại lợi nhuận, cũng như không rõ khi nào sẽ có. Và ngành này đã có một câu chuyện cảnh báo: Volta Inc. Công ty ở San Francisco, trị giá ước tính 1,4 tỷ USD khi lên sàn thông qua một công ty mua lại có mục đích đặc biệt (SPAC) vào năm 2021, đã nhanh chóng sử dụng hết tiền mặt và chấp nhận đề nghị mua lại trị giá 169 triệu USD từ Shell Plc Tháng Ba.
Gabriel Daoud, giám đốc điều hành bộ phận nghiên cứu cổ phiếu của Cowen Inc cho biết: “Nếu bạn đang đốt tiền mặt và vẫn cần huy động tiền mặt thì đó là một cổ phiếu sẽ không nhận được nhiều sự yêu thích. Rủi ro của là công ty này sẽ hết tiền mặt và mất khả năng thanh toán”.
Khoản tài trợ của liên bang nhằm tạo ra một mạng lưới các trạm sạc trên toàn quốc sẽ giúp ích. Nhưng thời điểm của nó là không chắc chắn và các công ty thu phí vẫn sẽ cần huy động một số vốn để tự mình triển khai các trạm được liên bang hỗ trợ đó.
Trong khi chờ đợi, họ phải đối mặt với những cơn gió ngược tiềm năng khác. Lãi suất cao hơn có thể làm chậm doanh số bán ô tô điện, vốn vẫn có giá cao hơn so với các mẫu xe chạy bằng xăng tương đương. Thỏa thuận được công bố vào tuần trước giữa Ford Motor Co. và Tesla Inc., sẽ cung cấp cho người lái xe Ford EV quyền truy cập vào mạng sạc của Tesla, có thể tước đi khách hàng trong tương lai của các công ty phát triển sạc khác.
Ở một mức độ nào đó, các nhà phân tích cho biết, việc tính phí cổ phiếu có thể đã trở thành thiệt hại tài sản thế chấp khi các nhà đầu tư chán nản với SPAC. ChargePoint và EVgo đều niêm yết cổ phiếu thông qua các công ty mua lại có mục đích đặc biệt vào năm 2021, một phần của làn sóng SPAC xe điện bao gồm Lordstown Motors Corp. và Lucid Group Inc. Cả hai nhà sản xuất ô tô mới nổi này hiện giao dịch thấp hơn nhiều so với giá ban đầu và nhiều nhà đầu tư đang xem tất cả các giao dịch SPAC với chủ nghĩa hoài nghi.
“Tất cả chỉ cần một vài quả táo xấu và đã có rất nhiều trong SPAC”, Craig Irwin, giám đốc điều hành của Roth Capital Partners cho biết. “Toàn bộ lĩnh vực xe điện và sạc xe điện hiện đang thực sự không được ưa chuộng. Điều đó không có nghĩa là một số công ty không đạt được tiến bộ”.
Tesla khuấy động ngành sạc EV thế nào?
Mạng sạc độc quyền của Tesla đã giúp thúc đẩy sự trỗi dậy của công ty này với tư cách là nhà sản xuất ô tô điện thống trị của Mỹ. Giờ đây, Tesla đang mở rộng mạng lưới đó cho các thương hiệu đối thủ như Ford. Đó là một quyết định sẽ làm rung chuyển ngành công nghiệp thu phí còn non trẻ.
Hàng nghìn địa điểm của mạng Supercharger được thiết kế để chỉ cung cấp năng lượng cho các phương tiện Tesla - một “khu vườn có tường bao quanh”, theo cách nói của Elon Musk. Nhưng tuần trước, giám đốc điều hành Tesla cho biết ông sẽ cho phép xe Ford cắm tại 12.000 địa điểm bắt đầu từ mùa xuân tới. Tesla trước đó đã công bố kế hoạch mời các thương hiệu EV khác sử dụng ít nhất 7.500 địa điểm sạc vào cuối năm 2024.
Việc mở trạm sạc của Tesla sẽ thay đổi hệ sinh thái đã mọc lên bên ngoài cổng của nó. Các công ty sạc chuyên dụng như Chargepoint, EVgo Services và Electrify America đã cạnh tranh để phục vụ ô tô do nhiều nhà sản xuất khác nhau sản xuất.
Nick Nigro, người sáng lập nhóm nghiên cứu chính sách công Atlas, cho biết: “Mọi người sẽ bị ảnh hưởng ở một mức độ nào đó nếu mạng lưới sạc của Tesla tiếp tục phát triển và tiếp cận được nhiều loại phương tiện hơn. Tesla nhìn thấy cơ hội về hướng đi của thị trường và họ biết rằng họ có dịch vụ tính phí tốt . Họ nghĩ rằng họ đã sẵn sàng làm điều đó cho tất cả các phương tiện ngay bây giờ”.
Theo Atlas, Mỹ có khoảng 139.000 cổng hoặc địa điểm sạc riêng lẻ, chỉ dưới 32.000 trong số đó cung cấp tính năng sạc "nhanh" có thể bổ sung pin trong khoảng 30 phút. Tesla vận hành hơn 19.000 bộ sạc nhanh. Trong nỗ lực thúc đẩy việc sử dụng xe điện, Tổng thống Joe Biden cho biết Mỹ cần thiết lập 500.000 bộ sạc công cộng trên toàn quốc vào năm 2030.
Jonathan Levy, giám đốc thương mại của EVgo, có vẻ lạc quan về động thái của Tesla khi thị trường nói chung mở rộng. Ông nói: “Xe điện trở nên phổ biến có nghĩa là có nhiều khả năng sạc nhanh hơn và vì vậy Tesla sẽ có nhiều hơn, chúng tôi sẽ có nhiều hơn, các đối thủ cạnh tranh của chúng tôi sẽ có nhiều hơn và chúng tôi sẽ tiếp tục phát triển chiếc bánh”.
Brendan Jones, giám đốc điều hành của Blink Charging thì cho rằng động thái của Tesla không báo hiệu rằng sạc nhanh đang trở thành một dịch vụ hàng hóa như đổ xăng tại trạm xăng. Ông cho biết, các bộ sạc công cộng chậm hơn, được gọi là “Cấp độ 2”, đã phát triển giống như hàng hóa hơn trong ba năm qua.
Hầu hết việc sạc xe được thực hiện qua đêm tại nhà, nơi chủ sở hữu EV có thể hưởng lợi từ giá điện rẻ hơn và việc sạc có thể mất tới 12 giờ không phải là nhược điểm. Nhưng các trạm sạc công cộng, đặc biệt là những trạm sạc nhanh, rất cần thiết để xoa dịu nỗi lo không có chỗ sạc, một rào cản đối với doanh số bán xe điện.
Một số công ty sạc, bao gồm Chargepoint, EVgo và Volta, đã công khai thông qua các thỏa thuận với các công ty mua lại mục đích đặc biệt trong thời gian bùng nổ gần đây đối với các phương tiện như vậy. Một số nhóm bán điện, trong khi những nhóm khác bán thiết bị và phần mềm. Volta, dự định kiếm tiền thông qua quảng cáo trên các cột sạc, hiện đang sạc điện và đã được Shell mua lại vào tháng Ba.
