Thủ tướng: Vẫn còn nguy cơ chậm phục hồi và suy giảm tăng trưởng kinh tế

Báo cáo Quốc hội về tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội năm 2021; dự kiến Kế hoạch năm 2022, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết nêu rõ thời gian tới vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ với sự phục hồi và tăng trưởng kinh tế.

LINH HOẠT THỰC HIỆN "MỤC TIÊU KÉP", SONG VẪN TIỀM ẨN NGUY CƠ CHẬM PHỤC HỒI

Báo cáo về tình hình phát triển kinh tế- xã hội năm 2021, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, năm 2021 ước tính Chính phủ đạt và vượt 8/12 chỉ tiêu chủ yếu đề ra.

Kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) 9 tháng chỉ tăng bình quân 1,82%, cả năm ước tăng dưới mức Quốc hội giao; các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo đảm.

Thu ngân sách nhà nước 9 tháng đạt trên 80%, cả năm ước vượt dự toán, cơ bản bảo đảm nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch bệnh và các nhiệm vụ cấp bách khác; bội chi ngân sách nhà nước trong phạm vi dự toán.

Huy động vốn đầu tư toàn xã hội ước cả năm đạt khoảng 35%GDP; Tỷ giá, thị trường ngoại tệ ổn định, dự trữ ngoại hối nhà nước tiếp tục được củng cố. Nông nghiệp tiếp tục khẳng định vai trò trụ đỡ của nền kinh tế, bảo đảm an ninh lương thực quốc gia; phấn đấu đến cuối năm có khoảng 68% số xã đạt chuẩn nông thôn mới. Tiếp tục triển khai nhiều dự án kết cấu hạ tầng quan trọng quốc gia.

Song song với đó, công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế và nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực thi pháp luật được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, đột phá, góp phần tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc trong sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh đó, triển khai Nghị quyết số 30/2021/QH15 ngày 28/7/2021 của Quốc hội, Chính phủ ban hành Nghị quyết số 86/NQ-CP về các giải pháp cấp bách phòng, chống dịch Covid-19; Báo cáo cấp có thẩm quyền và Ủy ban thường vụ Quốc hội để kịp thời triển khai các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh; Hỗ trợ người lao động và người sử dụng lao động từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp; Trình cấp có thẩm quyền sớm triển khai miễn, giảm một số loại thuế, phí, lệ phí để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh

Chính phủ cũng đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, hoàn thiện cơ chế, chính sách theo tinh thần vướng mắc ở cấp, ngành nào thì cấp, ngành đó chủ động sửa đổi, hoàn thiện để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp vượt qua khó khăn, sớm ổn định đời sống và khôi phục, phát triển sản xuất kinh doanh .

Về mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế- xã hội năm 2022, Thủ tướng nhấn mạnh năm 2022 là năm có ý nghĩa quan trọng, tạo nền tảng thực hiện các mục tiêu của Kế hoạch 5 năm 2021 - 2025.

"Dự báo tình hình quốc tế, trong nước có những thuận lợi, cơ hội và khó khăn, thách thức đan xen, nhưng khó khăn, thách thức nhiều hơn. Dịch Covid-19 có thể xuất hiện phức tạp, nguy hiểm hơn. Tăng trưởng kinh tế thế giới không đồng đều, chưa vững chắc và thấp hơn năm 2021; rủi ro tiếp tục gia tăng", Thủ tướng nêu rõ.

Trong khi đó, trong nước, kinh nghiệm, năng lực, khả năng ứng phó dịch bệnh tiếp tục được nâng lên, nhưng sức chống chịu và nguồn lực của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân giảm sút. Theo Thủ tướng, nguy cơ chậm phục hồi kinh tế, suy giảm tăng trưởng vẫn còn tiềm ẩn nếu không kiểm soát được dịch bệnh một cách cơ bản để mở cửa trở lại nền kinh tế; rủi ro lạm phát gia tăng; thiên tai, biến đổi khí hậu là nguy cơ luôn tiềm ẩn.

"Mục tiêu phát triển kinh tế- xã hội đặt ra là thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, bảo vệ tối đa sức khỏe, tính mạng nhân dân, cùng với tập trung tận dụng tốt các cơ hội để thúc đẩy phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội với các giải pháp tổng thể kích thích nền kinh tế, hỗ trợ và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, không để suy giảm các động lực tăng trưởng trong dài hạn", Thủ tướng cho biết.

Cùng với đó, giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, nâng cao tính tự chủ, khả năng chống chịu, thích ứng của nền kinh tế. Tiếp tục ưu tiên rà soát, hoàn thiện về thể thế và nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật.

Đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại, nhất là một số công trình trọng điểm quốc gia; đầu tư nâng cao chất lượng nhân lực gắn với phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Chú trọng phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội và đời sống nhân dân, nhất là người có công, người nghèo, người yếu thế.

Quản lý chặt chẽ đất đai, tài nguyên, bảo vệ môi trường và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu. Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, khơi thông các nguồn lực cho phát triển. Đẩy mạnh công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực.

Cùng với đó, củng cố quốc phòng, an ninh, giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, giữ vững an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội...

"Trong bối cảnh nước ta còn nhiều khó khăn, thách thức với những diễn biến và tác động khó lường của đại dịch Covid-19, nhiệm vụ thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế- xã hội năm 2022 và thời gian tới là rất nặng nề", Thủ tướng nêu rõ. "Với tinh thần, ý chí quyết tâm cao của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta, với sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc và niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước, nhất định chúng ta sẽ sớm đẩy lùi dịch bệnh để phục hồi và phát triển kinh tế- xã hội, không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của Nhân dân, đưa đất nước vững bước tiến lên trên con đường đổi mới, hội nhập và phát triển".

PHÒNG CHỐNG DỊCH ĐẠT MỘT SỐ KẾT QUẢ NHẤT ĐỊNH, DÙ CÒN NHIỀU TỒN TẠI

Về công tác phòng chống dịch Covid-19 thời gian qua, Thủ tướng cho biết, nhờ sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị cùng sự phối hợp chặt chẽ của các cấp, ngành, địa phương, sự tham gia tích cực người dân, doanh nghiệp, công tác phòng, chống dịch ngày càng chuyển biến tích cực, hiệu quả hơn.

Song song với đó, công tác ngoại giao vaccine cũng được thúc đẩy quyết liệt, với việc thành lập Quỹ vaccine phòng chống Covid-19, tích cực đẩy mạnh nhập khẩu, nghiên cứu, chuyển giao công nghệ sản xuất vaccine trong nước và phát động chiến dịch tiêm chủng lớn nhất từ trước tới nay với tinh thần “vaccine tốt nhất là vaccine được tiêm sớm nhất”.

Bên cạnh đó, kịp thời động viên, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong phòng, chống dịch. Duy trì phù hợp hoạt động sản xuất kinh doanh ở những nơi đủ điều kiện, an toàn dịch bệnh; hạn chế tối đa đứt gãy chuỗi sản xuất, cung ứng, lao động.

"Chúng ta đã nỗ lực hết sức mình trong điều kiện có thể vì nguồn lực, năng lực hệ thống y tế còn nhiều hạn chế, bất cập, nhất là ở cấp cơ sở, hầu hết các vật tư, sinh phẩm, thiết bị y tế, đặc biệt là thuốc, vaccine trong nước chưa sản xuất được, phải nhập khẩu trong điều kiện nguồn cung khan hiếm trên toàn cầu", Thủ tướng cho biết.

Theo Thủ tướng, như Trung ương đã đánh giá: “Các chủ trương, chính sách, biện pháp được triển khai trong thời gian qua là đúng đắn, kịp thời và chỉ đạo, tổ chức thực hiện khẩn trương, quyết liệt, đạt được những kết quả quan trọng. Đến nay dịch bệnh cơ bản được kiểm soát trên phạm vi toàn quốc và đang thực hiện lộ trình thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch bệnh tại nhiều địa phương”.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Thủ tướng cũng chỉ ra rằng, do không dự báo được sự nguy hiểm của biến chủng Delta, công tác phòng, chống dịch rơi vào thế bị động, lúng túng, nhất là giai đoạn đầu khi dịch bùng phát mạnh ở TP.HCM và các tỉnh phía Nam.

Bên cạnh đó, một số cơ quan trung ương, địa phương, tổ chức, cá nhân có lúc, có nơi vẫn còn tư tưởng chủ quan, lơ là, mất cảnh giác. Tổ chức triển khai thực hiện các giải pháp chưa thống nhất, chưa quyết liệt, nhất là trong thực hiện yêu cầu giãn cách.

"Có nơi, có lúc còn nóng vội khi nới lỏng các biện pháp phòng, chống dịch; chưa chuẩn bị kỹ lưỡng, thay đổi nhanh, thiếu nhất quán trong ban hành biện pháp phòng, chống dịch, gây bức xúc trong xã hội, nhất là quy định đi lại của người dân, lưu thông hàng hóa, làm ách tắc cục bộ, chậm được tháo gỡ", Thủ tướng thẳng thắn nhìn nhận.

Bên cạnh đó, theo Thủ tướng, việc tiếp cận vaccine của Việt Nam chậm hơn một số nước trên thế giới; việc mua vaccine chịu nhiều rủi ro do phải chấp nhận các điều kiện của nhà cung cấp. Năng lực y tế, nhất là hệ thống y tế cơ sở còn nhiều hạn chế; nhân lực, trang thiết bị, hạ tầng cơ sở chưa chuẩn bị sẵn sàng cho tình huống nhiều người nhiễm Covid-19, nên xảy ra quá tải cục bộ dẫn đến số tử vong tăng trong giai đoạn ngắn .

Ngoài ra, việc triển khai công tác cứu trợ, bảo đảm an sinh xã hội tại một số địa bàn, nhất là khu cách ly còn khó khăn do số lượng người cần được hỗ trợ là rất lớn.