Vì sao hãng sản xuất ô tô điện Trung Quốc BYD sắp giành “vương miện” của Tesla?

Giá cả phải chăng

BYD chỉ bán được ít hơn 3.000 chiếc xe điện so với công ty của Elon Musk trong ba tháng tính đến ngày 30 tháng 9. Các nhà phân tích cho biết rất có khả năng họ sẽ vượt qua Tesla vào cuối năm nay, đây sẽ là thời điểm quan trọng đối với xe điện.

Tesla thì chỉ bán được 4 mẫu xe – sedan Model S và Model 3, cũng như SUV Model X và Model Y. Tất cả đều có mức giá khá cao từ 40.000 đến 100.000 USD.

Ngược lại, BYD tập trung vào khả năng chi trả, điều này đã giúp hãng giành được nhiều khách hàng hơn và thúc đẩy thế hệ người lái xe điện mới.

Seagull, được BYD ra mắt gây chú ý tại triển lãm ô tô Thượng Hải năm nay, có giá 73.000 nhân dân tệ (khoảng 10.000 USD) và là chiếc xe điện bán chạy thứ tư tại Trung Quốc.

Các mẫu xe Song, Qin Plus, Dolphin, Yuan Plus và Han của BYD cũng góp mặt trong top 10 mẫu xe điện bán chạy nhất trong nước. Mẫu xe của Tesla duy nhất trong danh sách đó là Model Y.

Seth Goldstein, chiến lược gia chứng khoán của Morningstar, nói với Business Insider: “Những gì BYD đã làm là cố gắng phục vụ cơ sở thị trường rộng lớn hơn với các loại xe giá cả phải chăng hơn, bên cạnh một số loại xe hạng sang cấp thấp. Họ áp dụng phương pháp cung cấp xe đến những nơi có số lượng khách hàng lớn nhất như một chiến lược để tăng số lượng. Chúng tôi thấy qua kết quả, điều đó đã hoạt động khá tốt”.

Goldstein cho biết nhu cầu về Tesla vẫn mạnh, nhưng lập luận rằng công ty của Musk sẽ phải "cung cấp một phương tiện giá cả phải chăng để cạnh tranh với BYD" nếu muốn giữ vững ngôi vị dẫn đầu về doanh số bán xe điện toàn cầu. Tesla đã bán được 1,3 triệu ô tô trên toàn thế giới vào năm ngoái và Musk cho biết ông muốn con số đó đạt 20 triệu vào năm 2030.

Các công ty Trung Quốc cũng được hưởng lợi từ sự kiểm soát của Trung Quốc đối với chuỗi cung ứng pin EV và nỗ lực xây dựng mạng lưới sạc của chính phủ.

Pin chiếm khoảng 30% đến 50% giá thành của xe điện. Ilaria Mazzocco, thành viên cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, DC, trước đây đã nói với tờ Business Insider rằng Trung Quốc đã phát triển được lợi thế đáng kể trong lĩnh vực này một phần nhờ vào việc kiểm soát chuỗi cung ứng cần thiết để sản xuất pin.

Morgan Stanley viết trong một báo cáo nghiên cứu hồi tháng 7 rằng các công ty Trung Quốc hiện “thống trị về cơ sở hạ tầng lao động và sản xuất, cũng như khai thác các vật liệu quan trọng cần thiết để sản xuất xe điện”.

Theo báo cáo, "có tới 90% chuỗi cung ứng pin EV phụ thuộc vào Trung Quốc", trong khi hai nhà sản xuất pin lớn nhất Trung Quốc là CATL và BYD, kiểm soát hơn một nửa thị trường.

Mazzocco cho biết, các đối thủ cạnh tranh như Mỹ đã bị cản trở bởi những động thái ban đầu của Trung Quốc trong lĩnh vực này và giờ đây họ “quan tâm nhiều hơn đến chuỗi cung ứng tích hợp toàn cầu hóa” vốn không phải là vấn đề đối với chính phủ Trung Quốc.

Cơ sở hạ tầng trạm sạc

BYD Dolphin là một trong những mẫu xe bán chạy nhất Trung Quốc. Ảnh: Getty.

Theo Goldstein của Morningstar, chính phủ Trung Quốc cũng đã chú ý đến một phần quan trọng của trò chơi ghép hình trong thị trường xe điện.

Ông nói: “Trung Quốc có mạng lưới cơ sở hạ tầng sạc lớn nhất thế giới trong bất kỳ hệ thống đường cao tốc nào. Về cơ bản, cứ 50 km dọc theo các đường cao tốc chính sẽ có một bộ sạc công suất lớn và điều này giúp ích rất nhiều trong việc vượt qua nỗi lo lắng khi đi đường”.

Na Uy cũng có một mạng lưới toàn diện tương tự và Goldstein cho biết cơ sở hạ tầng như vậy khuyến khích người lái xe mua xe điện ngay cả khi không có trợ cấp của chính phủ. Những con số của Na Uy đã nói lên điều đó: xe điện chiếm 87% doanh số bán ô tô mới, trong đó xe plug-in hybrid là 6%.

Bắc Kinh đã hủy bỏ chương trình trợ cấp xe điện đã hoạt động được 11 năm vào năm 2022, nhưng doanh số bán hàng vẫn tăng. Theo dữ liệu của Rho Motion, Trung Quốc đã ghi nhận doanh số bán xe điện kỷ lục trong tháng 10 và dự kiến sẽ kết thúc năm với hai tháng tăng trưởng mạnh nữa. Năm 2023 được coi là một năm tiêu biểu nữa đối với Trung Quốc về doanh số bán xe điện.

Việc BYD vượt qua Tesla trong cuộc đua xe điện có thể không mang lại bất kỳ niềm vui nào cho Elon Musk trong mùa nghỉ lễ này. Nhưng có lẽ anh nên cảm thấy vui mừng vì công ty Trung Quốc chỉ bán xe buýt điện ở Mỹ chứ không bán ô tô của họ ở thời điểm hiện tại.

Stella Li, giám đốc BYD Bắc Mỹ, nói với Bloomberg rằng công ty “không cần phải thâm nhập vào mọi thị trường. Chỉ những thị trường mà họ cảm thấy đã sẵn sàng cho sản phẩm của mình thì mới phân phối sản phẩm”.