Việc chấp hành quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng đất tại Hà Nam còn hạn chế
Thanh tra Chính phủ vừa thông báo Kết luận Thanh tra về việc chấp hành quy định của pháp luật trong quản lý, sử dụng đất đai, quản lý đầu tư xây dựng cơ bản tại tỉnh Hà Nam (giai đoạn 2012 – 2018) và chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế, vi phạm. Trong đó có việc xác định giá đất, thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất tại loạt dự án nhà ở, khu đô thị...
Theo Kết luận, UBND tỉnh Hà Nam xác định tiền sử dụng đất đối với một số dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đô thị, khu nhà ở theo phương pháp thặng dư, trong đó chỉ quy đổi tổng doanh thu phát triển về giá trị hiện tại, tại thời điểm định giá đất mà không thực hiện quy đổi tổng chi phí phát triển.
Mặt khác, khi quy đổi tổng doanh thu phát triển đã áp dụng tỷ suất chiết khẩu không đúng với mức lãi suất cho vay trung hạn bình quân tại thời điểm định giá đất của các ngân hàng thương mại Nhà nước; đưa thuế VAT và tính thêm lãi vay ngân hàng (đã được tính gộp vào lợi nhuận của nhà đầu tư) vào tổng chi phí phát triển khi xác định tiền sử dụng đất, không đúng quy định tại Điều 6 Thông tư số 36/2014/TT-BTNMT của Bộ Tài nguyên và Môi trường và Luật Thuế giá trị gia tăng, làm giảm tiền sử dụng đất phải nộp vào ngân sách Nhà nước.
Sau khi loại bỏ khoản VAT không đúng quy định thì số tiền sử dụng đất phải nộp bổ sung tạm tính là 57.971,5 triệu đồng, gồm: Dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị Đồng Văn Xanh 46.162,5 triệu đồng; Dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị mới River Silk City (của phân kỳ I) 8.254,9 triệu đồng; Dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị Phú Cường hơn 3.554,1 triệu đồng. Sau khi kết thúc thanh tra, chủ đầu tư dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị Đồng Văn Xanh đã tạm nộp số tiền 20.000 triệu đồng vào ngân sách Nhà nước.
Về những vi phạm của từng dự án, Thanh tra Chính phủ cho biết: đối với Dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị Đồng Văn Xanh, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 970 ngày 1/7/2016 xác định tiền sử dụng đất cho toàn bộ 04 đợt giao đất, trong đó xác định tiền sử dụng đất tại thời điểm năm 2016, là không đúng quy định về thời điểm xác định giá đất, vi phạm Luật Đất đai năm 2013.
Đối với Dự án hạ tầng kỹ thuật khu đô thị mới River Silk City, tại phân kỳ II, III có 9.102,4 m2 mặc dù đã được UBND tỉnh giao đất tại Quyết định số 2714 ngày 10/12/2019. Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra chưa được xác định tiền sử dụng đất, vi phạm Luật Đất đai năm 2013. Sau khi kết thúc thanh tra, ngày 10/8/2021 UBND tỉnh mới phê duyệt tiền sử dụng đất với tổng số tiền gần 104.555,8 triệu đồng.
Còn Dự án Cảng nhập, xuất kho trung chuyển xăng của Công ty TNHH Hải Linh, đến thời điểm thanh tra, dự án chưa được UBND tỉnh cho thuê đất và xác định tiền thuê đất. Cơ quan Thuế tỉnh căn cứ vào mục đích và diện tích thực tế sử dụng đất, tạm xác định tiền thuê đất trả hàng năm và chủ đầu tư đã thực hiện theo thông báo của cơ quan Thuế.
Dự án Tổ hợp khách sạn, trung tâm thương mại và căn hộ để bán, cho thuê Mường Thanh đã hoàn thành, đưa vào khai thác, kinh doanh từ tháng 6/2017 nhưng đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh chưa có quyết định giao đất, cho thuê đất, chưa xác định nghĩa vụ tài chính (tiền sử dụng đất, tiền thuê đất).
Với phần diện tích đất xây dựng tòa nhà hỗn hợp 4.343m2, trong quá trình thanh tra, Sở Tài nguyên và Môi trường đã thuê đơn vị tư vấn thẩm định giá đất, tạm xác định tiền sử dụng đất với số tiền 69.139,3 triệu đồng; phần diện tích còn lại, cơ quan thuế tạm thu tiền thuê đất trả hàng năm theo mục đích sử dụng đất. Chủ đầu tư đã nộp số tiền sử dụng đất và tiền thuê đất trả hàng năm tạm tính nêu trên vào ngân sách Nhà nước.
Tại Dự án Khu du lịch Tam Chúc, theo báo cáo của UBND tỉnh, dự án được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư vào tháng 5/2015. Đến thời điểm thanh tra, UBND tỉnh chưa phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng để xác định cơ cấu sử dụng đất, xác định nghĩa vụ tài chính là không đúng quy định tại khoản 3 Điều 108 Luật đất đai năm 2013 (UBND tỉnh đã giao một phần diện tích đất cho chủ đầu tư thực hiện dự án),
Từ tình hình trên, Kết luận nêu rõ: “Trách nhiệm thuộc UBND tỉnh, Hội đồng thẩm định giá đất tỉnh, các sở ngành, cơ quan, đơn vị, cá nhân có liên quan và chủ đầu tư các dự án”.