Vụ kiện chống độc quyền của Google có thể để lại hậu quả như thế nào?

Về lý thuyết, người dùng có thể yêu cầu Safari sử dụng công cụ tìm kiếm khác, nhưng trên thực tế, hầu hết mọi người thường có xu hướng gắn bó với Google theo mặc định. Có thể bạn chưa biết, Google thoả thuận trả cho Apple khoản tiền khổng lồ mỗi năm để "chiếm sóng" trên hầu hết trình duyệt và con số cụ thể không được tiết lộ, theo CNN Business.

Theo chính phủ Hoa Kỳ, tính đến tháng 5/2021, Google đã trả cho Apple hơn 1 tỷ USD mỗi tháng và tổng cộng 20 tỷ USD vào năm 2022 nhằm sở hữu đặc quyền trở thành công cụ tìm kiếm chính trên sản phẩm Apple.

Những con số đáng kinh ngạc đó vừa được hé lộ trong tuần này, xuất phát từ vụ kiện bom tấn chống độc quyền Google, đang bước vào giai đoạn kết thúc. Giới chuyên gia nhấn mạnh những rủi ro to lớn của vụ án có thể cách mạng hóa, thay đổi thói quen của hàng triệu người dân Hoa Kỳ khi tìm kiếm thông tin trực tuyến. Hơn nữa, vụ kiện sẽ định hình lại cuộc đua giành quyền thống trị trí tuệ nhân tạo.

PHIÊN TÒA 10 TUẦN ĐÃ KẾT THÚC

Tuần trước, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) phát động cuộc “tấn công” cuối cùng nhắm đến sự thống trị của công cụ tìm kiếm Google, kết thúc vụ kiện bắt đầu từ thời chính quyền Tổng thống Donald Trump. Đồng thời, Bộ cũng cố gắng thuyết phục thẩm phán liên bang, rằng Google đã độc quyền bất hợp pháp ngành công nghiệp tìm kiếm trực tuyến thông qua thỏa thuận mua bán vị trí hiển thị hàng đầu như trên Safari.

Một số cuộc tranh luận trong vụ án đã kết thúc ngày 3/5 và Thẩm phán quận Amit Mehta dự kiến sẽ đưa ra quyết định vào cuối năm nay sau khi trải qua phiên tòa kéo dài 10 tuần. Phần lớn nội dung phiên tòa không được công khai.

Kết quả vụ việc có tác động sâu rộng đến ngành công nghiệp công nghệ, không chỉ ảnh hưởng đến vị trí dẫn đầu của Google, các nhà mạng không dây và nhà sản xuất thiết bị khác, mà còn ảnh hưởng đến loạt các vụ kiện chống độc quyền công nghệ đang chờ đưa ra tòa án.

Một vài luật sư trong vụ kiện lập luận rằng Google duy trì độc quyền bất hợp pháp thông qua mạng lưới các hợp đồng, giúp công cụ tìm kiếm luôn mặc định trên hàng triệu thiết bị và trình duyệt toàn thế giới.

NGHI NGỜ NHIỀU KHOẢN THANH TOÁN

DOJ cáo buộc, những hợp đồng đó cho phép Google xây dựng "đế chế" không thể bị đánh bại, thu thập dữ liệu quan trọng mà người dùng tìm kiếm, tạo ra vòng phản hồi cho phép công ty tiếp tục tinh chỉnh sản phẩm với chi phí cạnh tranh công bằng. 

Tại phiên tòa, Microsoft khẳng định Google đang cố gắng biến lợi thế dữ liệu tìm kiếm thành lợi thế trí tuệ nhân tạo bằng cách đào tạo mô hình từ khối lượng lớn các truy vấn tìm kiếm mà không ai khác có quyền truy cập.

Sau đó, Google lập luận rằng người tiêu dùng chọn công cụ tìm kiếm của công ty bởi đơn giản đây là công cụ tốt nhất, hơn nữa công ty cũng hỗ trợ hệ điều hành Android cạnh tranh công bằng với Apple. Không gì có thể ngăn cản hay thay đổi quyết định của Apple khi tìm kiếm đối tác mặc định, Google cho biết.

Tuy nhiên, luật sư DOJ hoài nghi về tính logic ở nhiều khoản thanh toán và hợp đồng của công ty. Các luật sư đặt câu hỏi, nếu sản phẩm thực sự tốt hơn đối thủ và việc chuyển đổi công cụ tìm kiếm dễ dàng như Google tuyên bố, thì tại sao phải chi hàng chục tỷ USD mỗi năm để trở thành nhà cung cấp dịch vụ tìm kiếm mặc định ở khắp mọi nơi?

CƠ HỘI NÀO CHO CÁC ĐỐI THỦ CẠNH TRANH

Trong suốt quá trình tố tụng, Thẩm phán Mehta đã giữ kín những ý kiến của mình. Cuối phiên tòa mùa thu năm ngoái, ông cho hay bản thân chưa ra quyết định. "Có thể nói, khi tôi ngồi đây hôm nay, tôi không biết mình sẽ làm gì", ông Mehta băn khoăn.

Được biết, ông vẫn duy trì thói quen hôm 2/5, đặt câu hỏi hóc búa cho cả hai bên trong ngày đầu tiên kết thúc tranh tụng.

Thẩm phán Mehta nhận định với luật sư John Schmidtlein, rằng để lật đổ vị trí thống trị của Google, đối thủ không chỉ cần đầu tư hàng tỷ USD vào giải pháp thay thế công cụ tìm kiếm, mà còn phải chi hàng tỷ USD để cạnh tranh với các hợp đồng mà Google đã ký kết.

"Nếu đó là điều cần thiết để đánh bật Google khỏi vị trí công cụ tìm kiếm mặc định, liệu những người viết Đạo luật chống độc quyền Sherman có lo ngại không?", vị thẩm phán nói. Đề cập đến bộ luật chống độc quyền của Hoa Kỳ, "Tôi không thể hình dung ra một thế giới trong đó một số đối thủ cạnh tranh khác, đặc biệt là đối thủ mới, có thể làm điều đó. Ngay cả Microsoft cũng không thể".

Luật sư Schmidtlein lại cho rằng luật chống độc quyền Hoa Kỳ bảo vệ quá trình cạnh tranh chứ không phải đối thủ cạnh tranh.

Không rõ thẩm phán quận Amit Mehta cần bao lâu để đưa ra quyết định sau nhiều cuộc tranh luận trong tuần. Nhưng nếu ông đứng về phía chính phủ Hoa Kỳ và tìm thấy lỗi của Google, điều đó sẽ kích hoạt quy trình thủ tục riêng biệt, xác định hình phạt mà Google có thể phải đối mặt.