Người mua nhà ở xã hội sẽ được dùng chính căn nhà đã xây dựng hoặc hình thành trong tương lai làm tài sản đảm bảo để vay vốn ngân hàng.

Đó là một trong những nội dung quan trọng tại công văn hướng dẫn về việc xác định đối tượng cho vay từ gói hỗ trợ nhà ở 30.000 tỷ vừa được Bộ Xây dựng gửi Ngân hàng Nhà nước và các ngân hàng thương mại.

Theo Bộ Xây dựng, tại Thông tư 11/2013 của Ngân hàng Nhà nước ban hành hồi tháng 5/2013, hướng dẫn cho vay mua nhà trong gói tín dụng 30.000 tỷ đồng, trong đó Ngân hàng Nhà nước yêu cầu những người mua nhà ở xã hội, nhà thu nhập thấp, nhà ở thương mại có diện tích dưới 70m2 giá thành dưới 15 triệu đồng/m2 khi vay vốn để mua nhà phải đảm bảo các điều kiện vay theo yêu cầu của ngân hàng.

Điều đó có nghĩa rằng, một trong những điều kiện bắt buộc phải có đó là người vay tiền phải có tài sản thế chấp. Trong khi, pháp luật lại quy định không cho phép dùng bất động sản hình thành trong tương lai làm tài sản thế chấp.

Cơ quan này cho rằng, đây được xem là rào cản lớn khiến cho người mua nhà khó có thể tiếp cận được nguồn vốn vay. Bởi, đã là những người có thu nhập thấp thì việc có tài sản thế chấp là bất động sản là không thể.

Do vậy, trong công văn nói trên, Bộ Xây dựng đã đưa ra điều kiện để cá nhân, hộ gia đình được vay vốn khi “có đủ mức vốn tối thiểu tham gia vào phương án vay theo quy định và đáp ứng khả năng trả nợ theo điều kiện vay vốn của Ngân hàng” và “người mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở thu nhập thấp có thể dùng căn hộ nhà ở xã hội, nhà ở thu nhập thấp đã hoàn thành hoặc sẽ hình thành trong tương lai để làm tài sản bảo đảm khoản vay với Ngân hàng".

Khi cá nhân có đủ điều kiện theo quy định của Bộ và Ngân hàng Nhà nước thì liên hệ với 1 trong 5 ngân hàng được giao cho vay hỗ trợ nhà ở theo quy định tại Thông tư số 11/2013 để xem xét được vay vốn. Ngân hàng không yêu cầu thêm các thủ tục xác nhận về đối tượng, điều kiện khác. Trường hợp ngân hàng yêu cầu khách hàng chứng minh về thu nhập để bảo đảm cho phương án trả nợ thì thực hiện theo quy định của ngân hàng.

Ngoài ra, về điều kiện cho vay, người mua nhà phải có hợp đồng đã ký với chủ đầu tư từ ngày 7/1/2013. Đồng thời có đủ mức vốn tối thiểu tham gia vào phương án vay và đáp ứng khả năng trả nợ theo điều kiện vay vốn của ngân hàng.

Về trình tự thủ tục xác nhận đủ điều kiện vay vốn, đối với cán bộ, công chức, viên chức hưởng lương từ ngân sách nhà nước; viên chức thuộc các đơn vị sự nghiệp công lập; lực lượng vũ trang nhân dân thì cơ quan nơi đối tượng đang công tác xác nhận về nơi công tác và thực trạng về nhà ở.

Đối với người lao động thuộc các đơn vị sự nghiệp ngoài công lập, doanh nghiệp thuộc các thành phần kinh tế, hợp tác xã được thành lập và hoạt động theo quy định của pháp luật; người đã được nghỉ lao động theo chế độ quy định; người lao động tự do, kinh doanh cá thể thì Ủy ban nhân dân xã, phường nơi đối tượng có hộ khẩu thường trú hoặc đăng ký tạm trú xác nhận về hộ khẩu và thực trạng nhà ở.

Thêm nữa để phù hợp với tình hình thực tế các dự án, thông tư cũng đưa ra quy định về diện tích và giá bán đối với nhà ở thương mại ghi trong hợp đồng mua, bán giữa chủ đầu tư và khách hàng. Theo đó, đối với giá bán phải đáp ứng quy định của thông tư và phải thấp hơn 15 triệu đồng/m2; đối với diện tích căn hộ, do đặc thù của sản phẩm xây dựng và phương thức bán nhà hình thành trong tương lai, chấp nhận diện tích căn hộ ghi trong hợp đồng là tạm tính nhưng với quy mô nhỏ hơn 70 m2, khi hoàn công có thể thay đổi theo thực tế.

Trong công văn, Bộ Xây dựng cũng đề nghị Ngân hàng Nhà nước khẩn trương chỉ đạo các ngân hàng được giao, triển khai nhanh việc cho vay vốn hỗ trợ nhà ở theo Nghị quyết số 02/2013 Chính phủ và phản ánh kịp thời những khó khăn, vướng mắc về Bộ Xây dựng và Ngân hàng Nhà nước để cùng phối hợp giải quyết.