Cấp thiết đào tạo nghề để xây dựng lớp nông dân thế hệ mới
Những năm trước đây, tình trạng những nông dân trẻ chán ruộng đồng, bỏ nông thôn ra thành phố làm thuê, khiến cư dân ở nông thôn phần nhiều là những người già và trẻ em. Nay do tác động của đại dịch Covid - 19, dòng người từ các thành phố lớn di cư hồi hương, đang gây áp lực cần tạo ra nhiều việc làm ở khu vực nông thôn...
Tại cuộc họp chiều 16/8/2021 giữa Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Trung ương Hội Nông dân Việt Nam bàn về các nội dung phối hợp giữa hai đơn vị trong giai đoạn tới về phát triển "Tam nông", các ý kiến cùng nhất trí, việc đào tạo nghề để xây dựng lớp nông dân thế hệ mới đang rất bức thiết.
PHẢI GẮN KẾT HÀI HÒA 3 ĐỈNH CỦA TAM GIÁC
TS Lê Đức Thịnh, Cục trưởng Cục Kinh tế hợp tác và Phát triển nông thôn (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), cho biết cách đây 3 năm, Trung ương Hội Nông dân Việt Nam, Bộ Nông nghiêp và Phát triển nông thôn, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam đã ký kết và ban hành chương trình phối hợp thực hiện mục tiêu 15.000 hợp tác xã và liên hiệp hợp tác xã. Thông qua sự phối hợp này, đến nay, cả nước đã có 17.462 hợp tác xã nông nghiệp.
Theo bà Bùi Thị Thơm, Phó Chủ tịch Hội Nông dân Việt Nam, điểm mới của Hội Nông dân, đó là hội viên của Hội không chỉ đơn thuần là những nông dân ở địa bàn nông thôn mà những năm gần đây đã kết nạp khá đông các nhà khoa học, doanh nghiệp, giảng viên, sinh viên đại học… Nhờ đó, đã hỗ trợ nâng cao kiến thức, tiến bộ kỹ thuật cho nông dân.
Tính đến nay, Hội Nông dân có hệ thống hơn 40 Trung tâm Hỗ trợ nông dân ở các tỉnh, thành có cơ sở, vật chất, trung tâm giới thiệu sản phẩm hỗ trợ nông dân; thành lập được 3.500 chi Hội nông dân nghề nghiệp, 22.500 tổ Hội Nông dân nghề nghiệp, tạo nền tảng để thành lập các hợp tác xã, tổ hợp tác; có trên 3.500 hợp tác xã và 21.500 tổ hợp tác do các cấp Hội trực tiếp tuyên truyền, vận động và hướng dẫn thành lập.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, cho rằng một đất nước muốn phát triển phải có 3 đỉnh tam giác là Nhà nước, thị trường và xã hội. Trong lĩnh vực nông nghiệp, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đại diện cho đỉnh Nhà nước, các doanh nghiệp là đỉnh thị trường, Hội nông dân là đỉnh xã hội.
"Chúng ta ngồi ở đây mà không hiểu nông dân nghĩ gì thì mọi chiến lược đều không thành công. Nhiều khi sự phối hợp của chúng ta còn mang tính hình thức, chúng ta không hiểu được giá trị thực sự của sự phát triển khi ba đỉnh tam giác này chưa gần nhau, hài hoà với nhau".
Ông Lê Minh Hoan, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
“Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn không thể đi một mình được vì bản thân nông nghiệp là chuỗi ngành hàng, bị tác động bởi tâm lý xã hội nông thôn, tâm lý người nông dân", Bộ trưởng khẳng định, đồng thời lưu ý, các hội nghị, lớp tập huấn, đào tạo nghề cho nông dân chưa hiệu quả, bởi vì các lớp đào tạo nghề cho nông dân quá chú trọng đến kỹ thuật. Cán bộ tập huấn cũng chưa nói bằng tiếng nói của nông dân, cảm xúc của nông dân.
“Chúng ta phải nói bằng ngôn ngữ như ông bà của chúng ta thường sử dụng, tạo cho ta sự thật thà, dung dị. Chứ chúng ta không nên nói những thuật ngữ quá hàn lâm và cao siêu, nông dân sẽ rất khó nghe, khó hiểu và rất khó tương tác. Nhiều khi, không gian của buổi tập huấn cần gắn với những không gian dung dị, đời thường, chứ nhiều khi chúng ta mời bà con đến hội nghị hoành tráng quá khiến các học viên cảm thấy không thoải mái", ông Hoan bày tỏ.
ĐÀO TẠO NÔNG DÂN LÀ NHIỆM VỤ TRỌNG TÂM
Để tạo điều kiện thuận lợi cho hai cơ quan trong thời gian tới, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề xuất 5 hoạt động phối hợp cụ thể.
Thứ nhất, vận động nông dân tham gia kinh tế tập thể theo kết luận của Bộ Chính trị. Đây là nhiệm vụ cực kỳ khó khăn mà Hội Nông dân cần tham gia để giải đáp cho "lời nguyền" sản xuất nhỏ lẻ, tự phát, mạnh ai người ấy làm, cạnh tranh không lành mạnh.
Trước mắt, không cần làm dàn trải mà vận động nông dân tham gia các hợp tác xã để phát triển vùng nguyên liệu tập trung, xây dựng chuỗi giá trị tại 11 tỉnh, 75 huyện theo Đề án của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã xác định.
Thứ hai, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Hội Nông dân Việt Nam phối hợp vận động nông dân đăng ký tham gia xây dựng mã số định danh vùng trồng, vùng nuôi.
Theo quy định của Luật Trồng trọt, Luật Chăn nuôi và Luật Thuỷ sản, chúng ta phải chứng nhận mã số định danh vùng trồng, vùng nuôi để truy xuất nguồn gốc sản phẩm, tiến tới xây dựng thương hiệu nông sản.
Nội dung các lớp tập huấn bao hàm cả nội dung dạy nghề, dạy kiến thức tổng quan về lập kế hoạch sản xuất, phân tích thị trường, ứng dụng khoa học công nghệ, hợp tác sản xuất kinh doanh... chứ không phải dạy họ nuôi con này, trồng cây kia mà không biết thị trường ở đâu.
Thứ ba, Hội Nông dân cần tham gia hỗ trợ các lớp huấn luyện nông dân để nâng cao năng lực cộng đồng. Từ đó người nông dân đúng nghĩa là chủ thể của nông thôn mới.
Thứ tư, hai bên cần phối hợp tổ chức chung các diễn đàn liên quan đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Vì hàng năm bên nào nào cũng làm, nếu kết hợp nguồn lực để cùng triển khai thực hiện thì vừa tiết kiệm vừa mang lại hiệu quả.
Thứ năm, cần tạo dựng, giới thiệu, tôn vinh hình ảnh người nông dân tử tế, người nông dân thông minh. Trong đó, xác định tiêu chí đánh giá cụ thể, ví dụ, người nông dân không chỉ sản xuất, kinh doanh giỏi mà còn phải chia sẻ với cộng đồng, tham gia kinh tế tập thể,...
Ông Lương Quốc Đoàn, Chủ tịch Trung ương Hội Nông dân Việt Nam đề xuất nhiều hoạt động mà Hội Nông dân Việt Nam và Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có thể hợp tác để cùng bồi dưỡng, đào tạo nghề cho lao động nông thôn, như tuyên truyền vận động phát triển kinh tế tập thể, phát triển sản phẩm OCOP, xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý; bảo vệ môi trường nông thôn; đề xuất các chính sách về “Tam nông”, giám sát sử dụng vật tư nông nghiệp, hỗ trợ nông dân khởi nghiệp, kết nối tiêu thụ nông sản và chuyển đổi số trong nông nghiệp.
Hiện nay, do tác động của đại dịch Covid - 19, dòng người từ các thành phố lớn di cư hồi hương, đang gây áp lực cần tạo ra nhiều việc làm ở khu vực nông thôn và số lượng nông dân sẽ tăng trở lại.
Do đó, việc đào tạo lại nông dân để xây dựng lớp nông dân thế hệ mới đang được đặt ra bức thiết. Hội Nông dân có các trung tâm dạy nghề ở các tỉnh, với đầy đủ cơ sở vật chất, hoàn toàn có thể phối hợp với các đơn vị của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường đào tạo nghề cho nông dân.
