Châu Âu trả đũa thuế quan thép và nhôm của ông Trump

Giới chức của khu vực tuyên bố trả đũa là hành động cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp trước chủ nghĩa bảo hộ mậu dịch của chính quyền Mỹ.

Ngày 11/3, Nhà Trắng xác nhận thuế quan 25% áp lên toàn bộ thép và nhôm nhập khẩu chính thức có hiệu lực từ 0h ngày 12/3 theo giờ Mỹ như dự kiến ban đầu. Tuy nhiên, ông Trump rút lại ý định tăng gấp đôi thuế quan này đối với thép và nhôm Canada mà ông đưa ra trước đó cùng ngày.

Đáp trả thuế quan của Mỹ, EU tuyên bố áp thuế quan lên 26 tỷ euro (28,33 tỷ USD) hàng hóa Mỹ, có hiệu lực từ tháng 4 - theo tin từ hãng tin CNBC.

Phát biểu trước báo giới, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), bà Ursula von der Leyen, nói rằng EU “phải hành động để bảo vệ người tiêu dùng và doanh nghiệp”. “Chúng tôi rất lấy làm tiếc về biện pháp của Mỹ. Thuế quan chính là thuế, không hề tốt cho doanh nghiệp và càng tệ hơn đối với người tiêu dùng. Thuế quan gây gián đoạn chuỗi cung ứng, gây ra bấp bênh cho nền kinh tế, đe dọa việc làm, đẩy giá cả tăng, và chẳng ai cần thuế quan cả. Hai bên đều không cần”, bà nói.

Người đứng đầu EC nhấn mạnh rằng mối quan hệ thương mại giữa Mỹ và EU là “lớn nhất trên thế giới” và quan hệ này đã mang lại “thịnh vượng và an ninh cho hàng triệu người”, đồng thời tạo ra công ăn việc làm ở cả hai bên bờ Đại Tây Dương.

Sự đáp trả của EU đối với thuế quan thép và nhôm của Mỹ bao gồm xóa bỏ việc đình chỉ thuế quan trước đó đối với 8 tỷ euro hàng hóa Mỹ, cộng thêm áp thuế quan mới lên 18 tỷ euro hàng hóa Mỹ. Bà von der Leyen gọi hành động này là “mạnh mẽ nhưng tương xứng”.

“Chúng tôi sẽ luôn để ngỏ cánh cửa đàm phán”, bà nói trong một tuyên bố.

Thuế quan trong kế hoạch trả đũa của Eu sẽ áp dụng đối với thép và nhôm dùng trong công nghiệp, cùng các bán thành phẩm và thành phẩm nhôm và thép khác, bên cạnh các sản phẩm thương mại có sử dụng nhôm và thép như phụ tùng máy móc, kim dệt…

Hành động “ăn miếng trả miếng” này đánh dấu bước leo thang mới nhất trong cuộc chiến thương mại được khơi mào bởi những lời đe dọa thuế quan của ông Trump. Kể từ khi lên cầm quyền trong nhiệm kỳ thứ 2, ông đã đưa ra một loạt kế hoạch áp thuế quan lên các đối tác thương mại, đồng thời cũng có hàng loạt sự trì hoãn và “quay xe” đầy bất ngờ.

Những ngày gần đây, sự bất định mà các kế hoạch thuế quan của ông Trump gây ra đã khiến thị trường tài chính toàn cầu biến động mạnh. Giới đầu tư lo ngại nền kinh tế Mỹ có thể rơi vào suy thoái trong năm nay do tác động tiêu cực của chính sách thuế quan mà chính quyền Trump 2.0 theo đuổi.

Khác với Mexico, Canada và Trung Quốc, các sản phẩm có nguồn gốc từ EU chưa “dính đòn” thuế quan của Mỹ cho tới khi thuế quan thép và nhôm có hiệu lực vào ngày 12/3. Dù vậy, căng thẳng giữa Washington và Brussels đã âm ỉ suốt kể từ khi ông Trump nhậm chức vào tháng 1, vì ông chủ Nhà Trắng đã không ngần ngại bày tỏ ý định sẽ áp thuế quan lên hàng hóa châu Âu.

“Họ thực chất đã lợi dụng chúng ta”, ông Trump nói trong cuộc họp nội các hôm 26/2. “Họ không mua xe của chúng ta, cũng chẳng mua nông sản của chúng ta. Họ đưa ra đủ mọi lý do. Trong khi chúng ta chấp nhận mọi hàng hóa của họ”.

Một trong những nỗi ám ảnh của ông Trump là thâm hụt thương mại của Mỹ với một số đối tác thương mại chủ chốt, gồm Canada và EU.

Số liệu của EC cho thấy EU có thặng dư thương mại hàng hóa 155,8 tỷ euro (159,6 tỷ USD) với Mỹ trong năm 2023, nhưng có thâm hụt thương mại dịch vụ 104 tỷ euro với Mỹ. Thương mại hàng hóa và dịch vụ song phương giữa EU và Mỹ năm 2023 đạt 1,6 nghìn tỷ euro, tương đương 1,68 tỷ USD.

Máy móc và xe cộ là những nhóm mặt hàng chiếm tỷ trọng lớn nhất trong xuất khẩu của EU sang Mỹ, tiếp theo là hóa chất, hàng hóa chế tạo khác, và các sản phẩm y dược.