Thông qua Luật Báo chí: Không luật hoá quyền dùng mạng xã hội

Như VnEconomy đã thông tin, trong phiên thảo luận tại hội trường về dự án luật này, đại biểu Hà Minh Huệ (Bình Thuận) đề nghị bổ sung quy định: phóng viên, nhà báo không được sử dụng mạng xã hội để tuyên truyền trái với chính sách thông tin của cơ quan báo chí.

Hồi âm ý kiến này, báo cáo giải trình của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội trước khi Quốc hội bấm nút thông qua nêu rõ: đây là quyền tự do ngôn luận của công dân, đã được hiến định, nên không thể đưa nội dung này vào dự thảo luật. 

Trường hợp thấy cần thiết phải quản lý những hoạt động trên, cơ quan báo chí có thể quy định nội dung này tại quy chế hoạt động của cơ quan báo chí đó. 

Liên quan đến các quy định về nhà báo, có ý kiến cho rằng quy định nhà báo có quyền liên hệ trực tiếp với thẩm phán và luật sư để lấy tin phỏng vấn tại các phiên toà xét xử công khai là chưa bao quát hết đối tượng tham gia tố tụng theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

Tiếp thu ý kiến này, dự thảo luật đã quy định: nhà báo được hoạt động nghiệp vụ báo chí tại các phiên tòa xét xử công khai, được bố trí khu vực riêng để tác nghiệp, được liên lạc trực tiếp với người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng để lấy tin, phỏng vấn theo quy định của pháp luật.

Theo luật mới, nhà báo được đến các cơ quan, tổ chức để hoạt động nghiệp vụ báo chí. Khi đến làm việc, nhà báo chỉ cần xuất trình thẻ nhà báo. Các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm cung cấp cho nhà báo những tư liệu, tài liệu không thuộc phạm vi bí mật nhà nước, bí mật đời tư của cá nhân và bí mật khác theo quy định của pháp luật;

Với luật mới, điều kiện cấp thẻ nhà báo đã giảm  thời gian công tác từ “3 năm” xuống còn “2 năm” đối với trường hợp cấp thẻ lần đầu

Luật cũng đã tiếp thu ý kiến đề nghị đối với trường hợp người được cấp thẻ nhà báo bị thu hồi thẻ vì bị khởi tố bị can, khi có kết luận không phạm tội của cơ quan có thẩm quyền thì cơ quan quản lý nhà nước về báo chí phải “trả lại” thẻ thay vì làm thủ tục “cấp lại” thẻ.

Tuy nhiên, ý kiến đề nghị không nên quy định thời hạn 5 năm phải đổi thẻ nhà báo đã không được tiếp thu. Thực tế hiện nay, có một số trường hợp, người được cấp thẻ nhà báo nhưng không còn làm công việc liên quan đến báo chí, mà vẫn giữ và sử dụng thẻ nhà báo không đúng mục đích, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội giải thích.

Sau lần sửa đổi này, người đứng đầu cơ quan báo chí sẽ không cần có trình độ lý luận chính trị cao cấp như trước đây.

Đối tượng được thành lập cơ quan báo chí là cơ quan của Đảng, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức chính trị xã hội - nghề nghiệp; tổ chức xã hội, tổ chức xã hội - nghề nghiệp, tổ chức tôn giáo hoạt động hợp pháp theo quy định của pháp luật Việt Nam từ cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên được thành lập cơ quan báo chí.

Cơ sở giáo dục đại học theo quy định của Luật Giáo dục đại học; tổ chức nghiên cứu khoa học, tổ chức nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ được tổ chức dưới hình thức viện hàn lâm, viện theo quy định của Luật khoa học và công nghệ; bệnh viện do cấp tỉnh hoặc tương đương trở lên quản lý được thành lập tạp chí khoa học.

Gồm 6 chương, 61 điều, Luật Báo chí có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2017.