Vụ 3 ngân hàng bị lừa gần 400 tỷ đồng: Vì sao chuyển tội danh cán bộ ngân hàng?
Theo cáo trạng mới, các bị can Quản Trọng Đức - cựu Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng TMCP Việt Á và cấp dưới Nguyễn Mai Phương (kiểm sát viên) bị thay đổi tội danh từ "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng" sang tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Dự kiến ngày 26/12 tới đây, TAND TP Hà Nội mở lại phiên tòa sơ thẩm vụ án Nguyễn Thị Hà Thành cùng 25 bị cáo về các tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản; Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng; Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự".
Vụ án này từng được đưa ra xét xử vào đầu năm 2022 nhưng bị trả hồ sơ để điều tra bổ sung.
Theo cáo trạng mới ban hành, Viện kiểm sát nhân dân khởi tố thêm một bị can tội danh "Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự".
Ngoài ra, các bị can Quản Trọng Đức - cựu Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng TMCP Việt Á (VAB) cùng cấp dưới Nguyễn Mai Phương bị thay đổi tội danh từ "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng" sang tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản". Như vậy, Viện kiểm sát nhân dân đã truy tố 7 bị can về tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
BA NGÂN HÀNG VÀ CÁC CÁ NHÂN BỊ CHIẾM ĐOẠT HƠN 433 TỶ ĐỒNG
Theo cáo trạng, từ năm 2016-2018, Nguyễn Hà Thành hoạt động kinh doanh thua lỗ nên nhiều lần vay tiền với lãi suất cao của các cá nhân.
Qua các quan hệ, Thành tìm được nhiều người đến ngân hàng gửi tiết kiệm với số tiền lớn để gửi đồng sở hữu. Sau đó, bị can lấy tư cách cá nhân hoặc nhờ người khác đứng tên trên các Hợp đồng tín dụng, vay các ngân hàng với số tiền lớn.
Do không có hoạt động kinh doanh, chỉ vay tiền của người sau để trả gốc và lãi cao cho người trước nên từ ngày 5/6 - 26/11/2018, Thành mất khả năng thanh toán. Thành nhiều lần thực hiện các hành vi gian dối, nhằm chiếm đoạt tiền từ các ngân hàng và các cá nhân khác nhau.
Cụ thể, tại Ngân hàng NCB, từ ngày 18/6- 21/8/2018, Thành vay của ông Đặng Nghĩa T. 50 tỷ đồng, yêu cầu ông T. gửi tiền tiết kiệm thành nhiều sổ đứng tên hai vợ chồng ông vào ngân hàng rồi đưa sổ tiết kiệm cho Thành giữ.
Thành cùng Nguyễn Thanh Tùng (Giám đốc Công ty Jeongho Landmark) dùng tư cách pháp nhân Công ty Jeongho Landmark để lập khống các hợp đồng mua bán hàng hóa, các biên bản đối chiếu công nợ với các công ty khác.
Lợi dụng sự tin tưởng và thiếu trách nhiệm của nhân viên ngân hàng trong hoạt động cấp tín dụng, giải ngân, cả hai ký giả chữ ký của vợ chồng ông T. trên các chứng từ, chiếm đoạt 47,5 tỷ đồng của ngân hàng.
Với chiêu tương tự, Thành đã vay của ông T. 52 tỷ đồng bằng hình thức yêu cầu ông T. gửi tiền tiết kiệm đứng tên hai vợ chồng ông vào Ngân hàng PVcombank, rồi đưa sổ tiết kiệm cho Thành giữ.
Thành cùng Nguyễn Thanh Tùng dùng tư cách pháp nhân Công ty Jeongho Landmark, lập khống các hợp đồng mua bán hàng hóa, các biên bản đối chiếu công nợ với Công ty Hoàng Nguyên.
Cả hai tiếp tục giả chữ ký, lăn giả dấu vân tay của vợ chồng ông T. trên chứng từ hợp đồng cầm cố tiền gửi trong hồ sơ cấp tín dụng để được giải ngân, chiếm đoạt số tiền 49,4 tỷ đồng.
Tại Ngân hàng Việt Á (VAB), trong khoảng thời gian từ 5/6 - 26/11/2018, Thành đã vay tiền của nhiều cá nhân rồi sau đó câu kết với các cán bộ ngân hàng này để thực hiện màn lừa, chiếm đoạt của ngân hàng số tiền hơn 273 tỷ đồng.
Ngoài ra, cũng với chiêu thức trên, Thành còn lừa đảo chiếm đoạt tiền của một số cá nhân khác. Số tiền chiếm đoạt, Thành sử dụng để mua cổ phần, trả nợ, đầu tư xây dựng công trình tòa nhà MHD.
VÌ SAO ĐỔI TỘI DANH CÁN BỘ NGÂN HÀNG?
Cáo trạng thể hiện, bị can Quản Trọng Đức có trách nhiệm quản lý điều hành hoạt động kinh doanh của phòng giao dịch; kiểm soát tính tuân thủ của các hồ sơ tín dụng; quản lý hoạt động giao dịch va an toàn tại kho quỹ; quản lý công tác chất lượng dịch vụ. Tuy nhiên, Đức bàn với Nguyễn Thị Thu Hương – chuyên viên quan hệ khách hàng VAB và thống nhất phát hành hợp đồng tiền gửi đồng sở hữu trái quy định.
Cáo buộc còn cho rằng, bị can này thực hiện xác nhận tạm khóa tài khoản của Công ty MHD nhưng không phong tỏa trên hệ thống; duyệt đề xuất cấp tín dụng với các khoản vay vượt hạn mức của phòng giao dịch.
Với bị can Nguyễn Mai Phương có chức năng, nhiệm vụ kiểm soát các giao dịch về tiền gửi, thanh toán… đảm bảo an toàn; kiểm soát việc thực hiện nghiệp vụ phê duyệt chứng từ và phê duyệt trên phần mềm các giao dịch thuộc hạn mức kiểm soát…, vi phạm quy định tiền gửi.
Cơ quan điều tra xác định, hành vi của Hương và Đức đã giúp sức cho Thành và các đồng phạm thực hiện các vụ lừa đảo chiếm đoạt tiền của ngân hàng.
Về trách nhiệm dân sự, theo cáo trạng, Ngân hàng NCB đã thực hiện phong tỏa tiền gửi đối với số tiền 50 tỷ đồng trên 4 sổ tiết kiệm đứng tên Đặng Nghĩa T. Đến nay ngân hàng này chưa có yêu cầu bồi thường về dân sự.
Còn Ngân hàng PVCombank đề nghị tòa án xác định giao dịch giữa ông T. cho Thành vay tiền là bản chất. Các giao dịch vay vốn, gửi tiết kiệm sau này là giả tạo nên bị xác định vô hiệu. Do đó, ngân hàng đề nghị buộc Thành và các đồng phạm trả lại tiền cho ông T. Yêu cầu hủy bỏ các sổ tiết kiệm do ông T. gửi tại ngân hàng. Xem xét trách nhiệm của văn phòng công chứng đối với việc chứng thực các bản sau là giấy tình trạng hôn nhân của ông T., CMND của ông T.
Ngân hàng VAB đã dùng các khoản tiền gửi của các đồng sở hữu để tất toát các khoản vay của Thành nhằm khắc phục hậu quả của tội phạm. Ngân hàng cũng có đơn đề nghị tòa án đánh giá việc rút tất toán toàn bộ số tiền trên của ngân hàng là có căn cứ pháp luật; đánh giá động cơ của các bên làm căn cứ tịch thu số tiền các đối tượng này đã giúp Thành cầm cố vay trái pháp luật.
Còn các đồng sở hữu yêu cầu VAB phải thanh toán tiền gốc và lãi. Vợ chồng ông T. đề nghị tòa án buộc các ngân hàng trả lại số tiền 122 tỷ đồng và tiền lãi…
