Biến thể Delta khiến thế giới "tỉnh ngộ" khỏi những nhận định sai lầm về Covid-19

Biến thể Delta cũng đang làm thay đổi hoàn toàn những nhận định về đại dịch chưa từng có trong lịch sử toàn cầu, kể cả khi một số quốc gia đã bắt đầu nới lỏng hạn chế phòng dịch và mở cửa nền kinh tế. 

TIÊM VACCINE NHƯNG VẪN PHẢI ĐEO KHẨU TRANG, GIÃN CÁCH

Theo cuộc phỏng vấn với 10 chuyên gia hàng đầu về Covid-19 của Reuters, dù vaccine vẫn có hiệu quả mạnh mẽ trong việc ngăn chặn bệnh nặng và phải nhập viện, ngày càng nhiều bằng chứng cho thấy biến thể Delta có khả năng lây nhiễm với cả người đã tiêm vaccine đầy đủ và với tốc độ nhanh hơn nhiều so với các biến thể trước đó. 

Theo Tiến sĩ Monica Gandhi, bác sĩ về bệnh truyền nhiễm tại Đại học California, San Francisco (Mỹ), nhiều người đã tiêm vaccine tỏ ra “thất vọng” vì họ không được bảo vệ 100% khỏi việc lây nhiễm. Tuy nhiên, thực tế cho thấy gần như tất cả những người nhập viện vì Covid-19 tại Mỹ đều là người chưa tiêm vaccine và theo bà Gandhi, điều này cho thấy “hiệu quả đáng kinh ngạc rồi”. 

"Nhiều người ảo tưởng rằng sẽ có một loại "thần dược nào đó giải quyết mọi vấn đề của chúng ta. Tuy nhiên, Covid-19 đã cho chúng ta một bài học", Nadav Davidovitch, Giám đốc trường y tế cộng đồng thuộc Đại học Ben Gurion, Israel, cho biết. 

Do đó, các chuyên gia khuyến cáo, kể cả ở những quốc gia có tỷ lệ tiêm chủng cao, người dân vẫn phải đeo khẩu trang, duy trì giãn cách xã hội cũng như áp dụng một biện pháp khác để phòng dịch như các giai đoạn trước đây. 

Gần đây, Israel đã tái áp dụng quy định đeo khẩu trang tại các địa điểm trong nhà và cách ly người nhập cảnh. 

Tại Mỹ, chính quyền một số địa phương cũng đang cân nhắc sửa đổi hướng dẫn đeo khẩu trang cho người đã tiêm vaccine. Quận Los Angeles (bang California), quận đông dân nhất tại Mỹ, hiện đang yêu cầu cả người đã tiêm và chưa tiêm vaccine đeo khẩu trang tại các địa điểm công cộng trong nhà. 

"Rủi ro lớn nhất thế giới ở hiện tại chính là biến thể Delta”, nhà vi sinh vật học Sharon Peacock - người điều hành việc giải trình tự bộ gen của các biến thể Covid-19 tại Anh, cho biết. Ông gọi Delta là “biến thể lây nhanh nhất và thích nghi tốt nhất (với kháng thể)” từ trước tới nay.  

Theo các chuyên gia, mối lo ngại lớn giờ đây không phải là biến thể Delta khiến cho người nhiễm bệnh nặng hơn, mà là nó có khả năng lây lan dễ dàng trong cộng đồng, từ đó làm tăng số ca nhiễm và nhập viện, đặc biệt ở nhóm người chưa tiêm vaccine. 

Dữ liệu từ Bộ Y tế công cộng Anh hôm 23/7 cho biết trong số 3.692 ca nhập viện vì nhiễm biến thể Delta trong ngày, 58,3% là những người chưa tiêm vaccine, 22,8% là người đã tiêm vaccine đầy đủ. Cùng ngày, tại Singapore, nơi Delta đã trở thành biến thể phổ biến nhất, Bộ Y tế cũng cho biết 75% số ca nhiễm mới trong ngày là những người đã tiêm vaccine, dù không người nào gặp phải tình trạng nghiêm trọng. 

Tại Israel, quan chức y tế cho biết 60% các ca Covid-19 nhập viện tại nước là người đã tiêm vaccine. Trong đó, hầu hết là người trên 60 tuổi và có bệnh nền. Còn ở Mỹ, nơi ghi nhận số ca nhiễm và tử vong vì Covid-19 cao nhất thế giới, biến thể Delta hiện chiếm khoảng 83% số ca nhiễm mới. Đến nay, những người chưa tiêm vaccine ở nước này chiếm gần 97% các trường hợp nặng. 

LƯỢNG VIRUS CAO GẤP 1.000 LẦN, "THÁCH THỨC" VACCINE

Theo dữ liệu từ chính phủ Israel, vaccine do Pfizer và BioNTech phát triển - một trong những loại có hiệu quả cao nhất hiện nay, chỉ có hiệu quả 41% trong việc ngăn chặn các ca nhiễm có triệu chứng tại nước này trong tháng qua trong bối cảnh biến thể Delta lan rộng. Các chuyên gia của Israel cho biết dữ liệu này cần được phân tích kỹ lưỡng hơn trước khi đưa ra kết luận cuối cùng. 

“Hiệu quả bảo vệ cho các cá nhân mạnh nhưng hiệu quả trong việc ngăn chặn lây lan cho người khác lại thấp hơn nhiều”, ông Davidovitch cho biết.

Một nghiên cứu tại Trung Quốc phát hiện ra rằng những người nhiễm biến thể Delta có lượng virus trong mũi cao hơn 1.000 lần so với virus gốc được phát hiện lần đầu ở thành phố Vũ Hán vào cuối năm 2019. 

"Người nhiễm có thể bài tiết ra nhiều virus hơn và đó là lý do biến thể Delta dễ lây lan hơn. Việc này đang tiếp tục được nghiên cứu”,  nhà vi sinh vật học Sharon Peacock cho biết.

Nhà virus học Shane Crotty của Viện Miễn dịch học La Jolla tại San Diego (Mỹ) cũng lưu ý rằng biến thể Delta có khả năng lây nhiễm cao hơn 50% so với biến thể Alpha được phát hiện lần đầu tiên ở Anh.

“Biến thể Delta vượt trội hơn tất cả biến thể khác, vì thế nó lây lan mạnh hơn rất nhiều”, ông Crotty cho hay. 

Đồng quan điểm, chuyên gia về gen Eric Topol, Giám đốc Viện nghiên cứu dịch thuật Scripps ở La Jolla, California, cho biết các ca nhiễm biến thể Delta có thời gian ủ bệnh ngắn hơn và số lượng virus cao hơn nhiều so với các biến thể trước đây. 

"Đó là lý do tại sao biến thể này đang thách thức các loại vaccine. Những người đã tiêm vaccine cũng phải hết sức cẩn thận”’, ông Topol lý giải. 

Tại Mỹ, biến thể Delta bắt đầu lây lan mạnh khi nhiều người dân - cả đã và chưa tiêm vaccine - ngừng đeo khẩu trang tại các địa điểm trong nhà. 

"Việc này đúng là họa vô đơn chí. Việc nới lỏng hạn chế diễn ra đúng lúc chúng ta phải đối mặt với biến thể virus nguy hiểm nhất từ trước đến nay”, ông Topol nhận xét. 

Sự ra đời của nhiều loại vaccine với dữ liệu cho thấy hiệu quả cao có thể khiến nhiều người tin rằng một khi đã tiêm vaccine, Covid-19 ít có khả năng đe dọa họ. 

"Khi các loại vaccine đầu tiên được phát triển, không ai nghĩ rằng chúng có khả năng ngăn chặn lây nhiễm”, Carlos del Rio, giáo sư y khoa và dịch tễ học của Đại học Emory ở Atlanta (Mỹ), cho biết. “Mục đích của vaccine chỉ là ngăn chặn các trường hợp bệnh nặng và tử vong”. 

Tuy vậy, ông Carlos del Rio nhận định các loại vaccine đã có hiệu quả trong việc ngăn chặn sự lây lan của các biến thể Covid-19 trước đây.