“Cơn bão” xe điện giá rẻ Trung Quốc ảnh hưởng tới thế giới thế nào?
Sự gia tăng của các loại xe điện rẻ tiền từ Trung Quốc đã làm tăng áp lực lên các nhà sản xuất ô tô truyền thống, những người đã chuyển sang tìm nhà cung cấp, từ nhà sản xuất vật liệu pin đến nhà sản xuất chip, để giảm chi phí và phát triển xe điện giá cả phải chăng nhanh hơn kế hoạch trước đây.
Phương tiện giá rẻ
Bernadett Vejkey, giám đốc tiếp thị tại Addionics, giơ một tấm cực dương đồng ba chiều xốp mà công ty khởi nghiệp vật liệu pin đã phát triển cho pin xe điện, tại phòng thí nghiệm của công ty ở London, Anh. Ảnh: Reuters.
Andy Palmer, chủ tịch công ty khởi nghiệp Brill Power của Anh, công ty đã phát triển phần cứng và phần mềm để tăng cường hệ thống quản lý pin xe điện, cho biết: “Các nhà sản xuất ô tô giờ đây thực sự chỉ chuyển sang những phương tiện giá cả phải chăng, dù biết rằng họ phải làm được hoặc sẽ thua các nhà sản xuất Trung Quốc”.
Palmer, trước đây là Giám đốc điều hành của hãng Aston Martin, cho biết các sản phẩm của Brill Power có thể tăng phạm vi hoạt động của xe điện lên 60% và cho phép sử dụng pin nhỏ hơn. Pin là thành phần đắt tiền nhất của xe điện.
Lo ngại về nhu cầu chậm lại vì xe điện đắt tiền đã khiến việc giảm chi phí trở nên cấp thiết hơn. Sự cấp bách đó có thể được nhìn thấy ở khắp mọi nơi. Renault cho biết vào tháng trước rằng họ có kế hoạch giảm 40% chi phí cho xe điện của mình để đạt mức giá ngang bằng với các mẫu xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch.
Stellantis đang xây dựng một nhà máy ở châu Âu với CATL của Trung Quốc để sản xuất pin LFP rẻ hơn và gần đây đã trình làng mẫu SUV chạy điện Citroen e-C3, có giá khởi điểm 23.300 euro (24.540 USD).
Vincent Pluvinage, Giám đốc điều hành của OneD Battery Sciences có trụ sở tại California, cho biết trong những chuyến thăm gần đây của ông với các khách hàng sản xuất ô tô châu Âu, mọi cuộc gặp đều bắt đầu với cùng một điệp khúc: "'Giảm chi phí giờ đây quan trọng hơn bất cứ điều gì khác”.
Hãng OneD bổ sung dây nano silicon vào vật liệu cực dương của pin EV bằng than chì để tăng phạm vi hoạt động và giảm thời gian sạc, tiết kiệm 281 USD - gần 50% - so với chỉ sử dụng than chì cho pin EV 100 kilowatt giờ (kWh).
Pluvinage cho rằng điều này có thể giảm 20% trọng lượng pin EV trong cùng một phạm vi.
Veekim có trụ sở tại Hodenhagen, Đức, đã phát triển một động cơ EV có nam châm sử dụng dạng ferrite hoặc bột sắt thay vì đất hiếm mà năm nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp đang thử nghiệm cho các dự án EV giá cả phải chăng.
Hiện các nhà sản xuất ô tô truyền thống muốn cắt giảm việc sử dụng đất hiếm vì Trung Quốc thống trị hoạt động khai thác và chế biến. Giám đốc điều hành Veekim, Peter Siegle cho biết việc sử dụng quy trình ferrite rẻ hơn và chi phí thấp – bao gồm cả dây đồng in 3D – có thể giảm 20% giá động cơ điện. Động cơ có thể có giá hơn 500 euro.
Tất cả đổ dồn về bài toán chi phí
Xe điện giá rẻ của Trung Quốc khiến ngành ô tô thế giới phải tìm mọi cách để đối đầu.
Không chỉ các công ty khởi nghiệp đang tìm cách giảm chi phí xe điện. Allan McAuslin, giám đốc bộ phận kiểm soát phương tiện và điện khí hóa, cho biết nhà sản xuất chip NXP đang hợp tác với các nhà sản xuất ô tô để giảm số lượng bộ điều khiển điện tử - hoặc máy tính mini - trong xe điện, có thể có số lượng từ 200 đến 300.
Siemens đã phát triển phần mềm mô phỏng được gọi là bản sao kỹ thuật số để giảm một nửa thời gian phát triển xe điện đắt tiền.
Các nhà sản xuất ô tô châu Âu đang phản ứng trước sự xuất hiện của xe điện giá rẻ từ Trung Quốc, nơi các nhà sản xuất của họ đang lên kế hoạch cho những mẫu xe thậm chí còn rẻ hơn.
Chẳng hạn, chiếc hatchback Dolphin của BYD có giá khởi điểm ở Anh là 26.000 bảng Anh (33.000 USD), thấp hơn gần 30% so với giá khởi điểm của chiếc hatchback VW ID.3.
Nhưng các nhà sản xuất ô tô của Mỹ, phần nào được bảo vệ khỏi việc nhập khẩu xe điện từ Trung Quốc nhờ các khoản trợ cấp trong Đạo luật giảm lạm phát, cũng đang tìm kiếm những chiếc xe điện có giá cả phải chăng hơn.
GM cho biết họ đã tiết kiệm được hàng tỷ USD một phần bằng cách phát triển bộ pin rẻ tiền hơn với pin LFP cho Bolt EV cải tiến, sẽ ra mắt vào năm 2025, sớm hơn hai năm so với kế hoạch.
Ford thì nói rằng họ sẽ cắt giảm một phần chi phí thông qua việc tăng 50% nguồn cung ứng các bộ phận như pin và bộ biến tần.
Our Next Energy (ONE) có trụ sở tại Michigan đang phát triển bộ pin "Ares" với công nghệ LFP rẻ hơn nhằm cung cấp cho các nhà sản xuất ô tô phạm vi lái xe điện tương tự với mức giá chỉ bằng một nửa và gói "Gemini" dành cho khách hàng bao gồm BMW cung cấp phạm vi mở rộng và sẽ có giá 75 USD/kWh so với mức trung bình hiện nay là 130 USD/kWh, Giám đốc điều hành Mujeeb Ijaz cho biết.
Các nhà cung cấp cho hay các nhà sản xuất ô tô đặc biệt thích những bộ phận rẻ tiền hơn, đồng thời giúp giảm chi phí sản xuất.
CelLink có trụ sở tại San Carlos, California đã phát triển một tấm laminate để thay thế bộ dây điện - chế tạo và lắp đặt tốn nhiều công sức - có thể được lắp đặt bởi robot.
CelLink đã huy động được 250 triệu USD 100.000 USD từ các nhà đầu tư vào năm ngoái và vào tháng 5 đã công bố khoản vay trị giá 362 triệu USD của chính phủ Mỹ cho nhà máy ở Texas.
Giám đốc điều hành Kevin Coakley nói kể từ khi mở nhà máy: "Về cơ bản, chúng tôi đã nhận được một số đơn đặt hàng từ mọi nhà sản xuất ô tô lớn đến đó”.
Công ty khởi nghiệp Addionics của Israel thì đã phát triển vật liệu pin điện cực bằng đồng và nhôm ba chiều xốp, trông giống như những chiếc khăn lụa mỏng khi đưa ra ánh sáng và sử dụng ít vật liệu hơn, bao gồm cả đồng ít hơn 60%.
Giám đốc điều hành Moshiel Biton cho biết những điện cực này giúp sạc nhanh hơn và tăng phạm vi chạy xe điện thêm 30%. Nhưng các nhà sản xuất ô tô quan tâm nhiều hơn đến mức tiết kiệm dự kiến lên tới 7,50 USD/kWh.