Ngân hàng mở toang cửa cứu hàng không?
Với mục tiêu đưa hàng không trở lại bầu trời, Ngân hàng Nhà nước chỉ đạo các ngân hàng thương mại cho các hãng hàng không vay thêm 30 nghìn tỷ đồng, giảm lãi suất, áp dụng tín chấp, nới room tín dụng cho hàng không...
Như VnEconomy đã đưa, hôm nay (28/9), Ngân hàng Nhà nước đã tổ chức cuộc họp với tất cả các hãng hàng không, đại diện các tổ chức tín dụng có dư nợ ở ngành này, bàn về việc mở "Gói tín dụng cho hàng không". Ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước chủ trì cuộc họp.
HÀNG KHÔNG HOÀN TOÀN ĐỨT GÃY DÒNG TIỀN
Chia sẻ tại buổi làm việc, ông Bùi Doãn Nề, Phó chủ tịch, kiêm Tổng thư ký Hiệp hội các Doanh nghiệp hàng không, cho biết từ đầu năm 2020 đến nay, do phải giãn cách để chống dịch Covid - 19, ngành hàng không bị tổn thất chưa từng có trong lịch sử. Tính riêng 6 tháng đầu năm 2021, số lượng chuyến bay và hành khách giảm 60-70% so với thời điểm trước dịch. Đặc biệt từ cuối tháng 5 đến nay, doanh thu ngành hàng không giảm 80-90%.
"Hiện nay, các đường bay thương mại trong nước và quốc tế đều đã bị dừng. Đường bay quốc tế chắc chắn phải hàng năm nữa mới có thể được khôi phục trở lại và có thể phải mất nhiều năm mới đạt lại mức trước dịch. Sự suy giảm mạnh mẽ diễn ra với hầu hết các doanh nghiệp trong ngành", ông Nề nói.
Cụ thể, tại Vietnam Airlines, trong 2 tháng đầu năm, vốn là thời kỳ cao điểm vận chuyển hàng không do dịp Tết, khách quốc tế giảm hoàn toàn, lượng hành khách vận chuyển nội địa giảm 16,1% so với 2019, giảm 24,5% so với năm 2020.
Từ năm 2020 đến nay, Bamboo Airways ước tính thiệt hại doanh thu gần 16.000 tỷ đồng (năm 2020: 9000 tỷ đồng; 8 tháng năm 2021: 6500 tỷ đồng).
Hay như tại Pacific Airlinnes, năm 2020, sản lượng khai thác chỉ đạt 38,8%, doanh thu chỉ đạt 30% so với năm 2019; 8 tháng đầu năm 2021 chỉ bằng 30,4%, doanh thu chỉ bằng 13% so với năm 2019 (trước Covid).
Tương tự, doanh thu năm 2020 của Tổng Công ty Quản lý bay chỉ bằng 40,96% so với 2019; sang năm 2021, lượng điều hành bay tiếp tục giảm so với năm 2020;
Nhìn chung, dịch bệnh kéo dài vượt mọi dự đoán, số đợt bùng phát dịch trong thời gian gần đây có xu hướng gần nhau hơn và thời gian ngừng hoạt động do các đợt bùng phát có xu hướng kéo dài, phức tạp hơn, dần trở nên vượt quá khả năng chịu đựng của doanh nghiệp hàng không.
"Trên cơ sở báo cáo của các hãng hàng không, chúng tôi đề xuất 2 gói vay", Tổng thư ký Hiệp hội các Doanh nghiệp hàng không Việt Nam cho biết.
Gói thứ nhất, đề nghị áp dụng cơ chế tái cấp vốn vay lãi suất 0% như đã áp dụng với Vietnam Airlines cho các hãng hàng không khác với quy mô vốn từ 4.000 tỷ đồng, thời hạn tối đa 3 năm.
Gói thứ hai, cho phép các hãng hàng không thuộc Hiệp hội được vay gói hỗ trợ 25.000 tỷ đồng ưu đãi lãi suất (Ngân sách cấp bù lãi suất 4%), thời hạn: 3 - 4 năm.
NGÂN HÀNG SẼ ƯU TIÊN TẠO ĐIỀU KIỆN CHO CÁC HÃNG HÀNG KHÔNG VAY VỐN
Cũng tại buổi làm việc, ông Đào Minh Tú, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, cho biết chưa khi nào ngành hàng không lại khó khăn trăm bề như hiện nay. Máy bay thì phải phủ bạt hàng loạt. Thậm chí nếu thời gian phủ bạt lâu quá, muốn bay lại thì cũng tốn rất nhiều chi phí cho việc kiểm định an toàn bay.
Hiện tại, gói hỗ trợ 4.000 tỷ đồng dành cho Vietnam Airlines có quy mô lớn và ra đời sớm nhất. Điều này cho thấy, Ngân hàng Nhà nước rất chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp hàng không, rất trách nhiệm với nền kinh tế.
"Bây giờ thì có thể cứ tái cơ cấu nhưng hiện chất lượng nợ dù chưa đánh giá hết mà đã khoảng 7% nợ xấu và các khoản nợ có nguy cơ. Trong đó, nợ xấu nội bảng chỉ 1,72%, còn lại là nợ xấu có nguy cơ từ tái cơ cấu các khoản nợ".
Phó Thống đốc Đào Minh Tú.
"Theo tinh thần chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ, và trong thẩm quyền của Thống đốc, Ngân hàng Nhà nước luôn đồng hành với các doanh nghiệp hàng không", ông Tú nói.
Tuy nhiên, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cũng chia sẻ thêm, ngành ngân hàng cũng là một ngành kinh tế, các ngân hàng cũng là doanh nghiệp. Và ngành ngân hàng cũng đang rất khó khăn. Trong đó, nhiệm vụ điều hành vĩ mô của Ngân hàng Nhà nước về chính sách tiền tệ rất đáng lo trong trung hạn.
Cụ thể, vào năm 2009-2010, nền kinh tế bị ảnh hưởng từ cuộc khủng hoảng tài chính, rồi bong bóng bất động sản và chứng khoán đã để lại 11% nợ xấu cho nền kinh tế. Đến tận bây giờ, ngành ngân hàng vẫn chưa thể giải quyết hết hậu quả này.
Đáng chú ý, lúc đó quy mô nền kinh tế có 2,4-2,7 triệu tỷ đồng. Giờ đây lên tới gần 10 triệu tỷ đồng, tức tăng gấp 4 lần. Điều này càng khiến việc điều hành trở nên vô cùng khó khăn nếu không muốn gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
“Nếu như không đảm bảo được ổn định vĩ mô, giữ được giá trị đồng tiền, để lạm phát vượt 4% lên mức 7-8% thì bao nhiêu nỗ lực thời gian qua đều đổ sông đổ biển”, ông Tú nói.
Theo Phó Thống đốc, nhiệm vụ chính trị lớn nhất của ngành ngân hàng là kiểm soát lạm phát. Hiểu đơn giản, đưa lượng tiền ra và hút lượng tiền về, cũng như cân đối ngoại tệ, tỷ giá, làm sao cho không bị tác động nhiều vào giá cả.
Trong trường hợp lạm dụng quá chính sách tiền tệ sẽ phải trả giá đắt khi lạm phát không kiểm soát được. Hệ luỵ của việc bơm tiền quá mức sẽ là lạm phát trong vài năm tới. Đặc biệt độ trễ của chính sách tiền tệ, tái cơ cấu sổ sách đẹp.
Cập nhật đến hiện tại, dư nợ ngành hàng không khoảng 24.000 tỷ đồng, chủ yếu được vay với lãi suất ưu đãi 5%. Nếu cộng cả đề xuất cho vay thêm 30.000 tỷ đồng thì dư nợ đội lên mức 50.000 tỷ đồng. Thực ra, con số này so với tổng dư nợ toàn nền kinh tế là gần 10 triệu tỷ đồng thì vẫn không lớn.
Cũng theo Phó Thống đốc, khi kiểm soát dịch thành công, hoạt động hàng không nới lỏng hơn thì dòng tiền của các hãng hàng không sẽ quay về và bù đắp lại rất nhanh. Điều này khác hẳn một số lĩnh vực kinh tế khác, có khi phải tốn thời gian 5-7 năm thì mới có dòng tiền về. Do vậy, vị đại diện lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước cho rằng ngành ngân hàng sẽ ưu tiên tạo điều kiện cho các hãng hàng không vay vốn.
Theo đó, Phó Thống đốc đề nghị các ngân hàng thương mại chủ động cho vay ưu tiên vì đây là lĩnh vực quan trọng. Nếu việc cơ cấu lại nợ từ nay đến 30/6/2022 mà tình hình diễn biến còn khó khăn thì Ngân hàng Nhà nước sẽ tiếp điều chỉnh Thông tư 01, 03 và 14 để hỗ trợ.
Đồng thời, các ngân hàng thương mại được đề nghị giảm lãi suất và mạnh dạn cho các hãng hàng không vay tín chấp. Do nhu cầu vốn lớn nên nếu cần tăng hạn mức tín dụng Ngân hàng Nhà nước sẽ nới bổ sung.
"Sau đây Ngân hàng Nhà nước sẽ phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Tài chính để đề xuất gói tín dụng ưu đãi lãi suất cho các hãng hàng không và sớm trình lên Chính phủ", ông Tú nhấn mạnh.
Chung cảnh ngộ như VietJet Air, Baambo Airlines nhưng trước đó, VNA đã được Quốc hội ban hành nghị quyết giải cứu trị giá 12 nghìn tỷ đồng, trong đó có 4.000 tỷ đồng vay tái cấp vốn từ các ngân hàng thương mại lãi suất thấp và 12 nghìn tỷ đồng do SCIC phát hành công cụ nợ.
Đại diện BIDV tại cuộc họp thông tin: "Tổng hạn mức mà BIDV cấp cho VNA cũng như Bamboo là 3.300 tỉ đồng. Dư nợ cấp cho hai hàng hàng không này là 2.800 tỉ đồng. Thời gian qua, tổng dư nợ cơ cấu cho VNA là 12,4 triệu USD và hơn 715 tỉ đồng cho vay ngắn hạn. Từ nay đến hết năm, dự kiến BIDV cơ cấu thêm cho 2 hãng bay này là 965 tỉ đồng nữa, đưa tổng dư nợ BIDV cơ cấu cho doanh nghiệp hàng không là 1.700 tỉ đồng".
