Xe điện tầm xa: Xu hướng khiến “vua xe điện” Tesla lạc lõng tại Trung Quốc

Lợi nhuận ròng tăng

Tesla cho biết lợi nhuận ròng quý 3 của hãng đã tăng 17% so với cùng kỳ năm trước lên 2,17 tỷ USD.

Vào thứ năm tuần này, công ty có trụ sở tại Austin, Texas, cho biết lượng xe giao toàn cầu trong quý 3 đã tăng 5 % so với cùng kỳ trước lên 462.890 xe. Lượng xe giao tăng 6,3% so với cùng kỳ năm trước.

Tesla đã vượt qua BYD của Trung Quốc về doanh số bán xe điện thuần túy trong quý thứ ba liên tiếp. Trong quý 4 năm ngoái, công ty có trụ sở tại Thâm Quyến đã vượt qua Tesla về doanh số bán xe điện thuần túy. BYD đã bán được 443.426 xe điện thuần túy trong quý 3, tăng 2,7% so với cùng kỳ năm trước và cao hơn 4,1% so với quý 2.

Nhưng tại Trung Quốc, thị trường ô tô lớn nhất thế giới, “gió đổi chiều”, người tiêu dùng dường như ưa chuộng xe hybrid hơn xe điện thuần túy vì họ lo ngại về phạm vi lái xe.

Theo dữ liệu từ Hiệp hội xe khách Trung Quốc, doanh số bán xe thuần điện trong tháng 9 đã tăng 29,2% lên 644.000 xe so với cùng kỳ năm trước. Con số này tụt hậu so với doanh số bán xe plug-in hybrid và xe có phạm vi mở rộng, lần lượt tăng 96,7% lên 361.000 xe và 89,1% lên 111.000 xe trong cùng kỳ.

BYD, nhà sản xuất xe năng lượng mới lớn nhất thế giới, đã dựa vào xe hybrid để thúc đẩy tổng doanh số trong quý 3. Hãng đã bán được 685.830 xe plug-in hybrid trên toàn cầu, tăng 75,6% so với cùng kỳ năm trước và tăng 23,2% so với quý 2.

Công ty này cho biết điều đó đã đưa tổng doanh số của hãng lên 1,13 triệu chiếc trong quý 3, tăng 37,4% so với cùng kỳ năm trước và tăng 41,9% so với quý 2.

Với việc các công ty nội địa tập trung nhiều hơn vào thị trường xe hybrid, Tesla - công ty chỉ sản xuất xe điện thuần túy - có khả năng chiếm phần lớn doanh số bán hàng trên thị trường xe điện thuần túy của Trung Quốc, theo Phate Zhang, nhà sáng lập công ty cung cấp dữ liệu xe điện CnEVPost có trụ sở tại Thượng Hải, cho biết.

Zhang nhận định: "Trong lĩnh vực xe điện thuần túy của Trung Quốc, khoảng cách giữa Tesla và BYD sẽ tiếp tục gia tăng".

Xe điện tầm xa đang rất được ưa chuộng tại Trung Quốc

Xe điện tầm xa — hay còn gọi là EREV — là phân khúc xe mới nóng nhất tại Trung Quốc. Chính quyền Trung Quốc đã đưa xe plug-in hybrid (PHEV) vào định nghĩa về “xe năng lượng mới” (NEV), trong khi ở hầu hết các quốc gia khác, bao gồm cả Mỹ chúng lại bị bỏ quên khỏi thách thức thực sự trong quá trình chuyển đổi điện khí hoá.

Trung Quốc là quốc gia đi đầu trong công nghệ hoán đổi pin. Bạn cần sạc? Thay vì đợi 30 phút trở lên để pin của bạn được sạc đầy. Hãy lái xe đến trạm hoán đổi pin và lái xe ra ngoài sau năm phút với bình ắc quy đã được sạc đầy. Đây là một ý tưởng tuyệt vời, nhưng một lần nữa, giống như mạng lưới Tesla Supercharger, nó chỉ hữu ích nếu có trạm đổi điện gần đó.

Người lái xe yêu thích ý tưởng họ có thể đi bất cứ đâu có đường vào bất kỳ lúc nào. Việc bị hạn chế bởi việc tiếp cận dịch vụ sạc hoặc đổi pin chỉ làm hỏng toàn bộ ý tưởng khiến phương tiện cá nhân trở thành sức hấp dẫn mạnh mẽ đối với hàng triệu người lái xe.

Doanh số bán xe EREV đang tăng nhanh chóng tại Trung Quốc. Với sự kết hợp của cả động cơ điện và động cơ xăng, những chiếc xe này thường có thể di chuyển khoảng 600 km (370 dặm) trước khi cần dừng lại để sạc lại hoặc tiếp nhiên liệu. BYD có một mẫu xe có tổng phạm vi kết hợp là 2.100 km (1.305 dặm).

Davis Zhang, một giám đốc điều hành cấp cao tại Suzhou Hazardtex, một nhà cung cấp pin chuyên dụng, nói rằng một chiếc EREV thông thường có giá thấp hơn khoảng 30.000 nhân dân tệ (4.220 USD) so với một chiếc ô tô chạy hoàn toàn bằng điện. Tất cả các nhà sản xuất EV lớn tại Trung Quốc ngoại trừ Nio đều đã phát triển EREV hoặc công bố kế hoạch sớm thực hiện để đáp ứng nhu cầu của khách hàng.

Gao Shen, một nhà phân tích độc lập tại Thượng Hải cho biết: "Đây là một bước ngoặt lớn trong lĩnh vực EV của Trung Quốc vì công nghệ phạm vi di chuyển mở rộng đã từng bị tất cả các nhà sản xuất ô tô lớn xa lánh cách đây một thập kỷ vì triển vọng thị trường kém. Hầu hết các công ty hiện đang đi theo con đường trung dung trong việc phát triển EREV do chúng ngày càng được người tiêu dùng Trung Quốc ưa chuộng". Ông nói thêm rằng ô tô chạy hoàn toàn bằng điện vẫn có khả năng là tương lai của ngành công nghiệp này.

Theo dữ liệu do Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc công bố, các nhà sản xuất ô tô đã giao 623.000 EREV tại Trung Quốc đại lục vào năm ngoái - tăng 173% so với một năm trước đó. Tháng trước, 114.000 xe EREV đã được giao tại Trung Quốc - chiếm 10,2% thị trường xe điện.

Zhao Zhen, giám đốc bán hàng tại đại lý Wan Zhuo Auto có trụ sở tại Thượng Hải thông tin: "Nhiều khách hàng chọn mua những chiếc xe điện này vì chúng rẻ hơn và có phạm vi lái xa hơn. Động lực bán hàng sẽ tăng nhanh trong ba năm tới, do tình trạng cơ sở hạ tầng sạc kém, đặc biệt là ở các vùng nông thôn”.

Trong hai tháng qua, ít nhất ba nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đã công bố tham vọng chế tạo xe EREV. Zeekr, nhà sản xuất xe điện cao cấp thuộc sở hữu của Geely, cho biết vào tháng 8 rằng công ty sẽ thiết kế và chế tạo các mẫu xe hybrid đầu tiên của mình để tăng thị phần. Avatr Technology, đơn vị xe điện thuộc sở hữu của Changan Automobile, cũng đang theo đuổi kế hoạch tương tự.

Li Auto, một công ty lắp ráp xe điện cao cấp có trụ sở tại Bắc Kinh, đã đi đầu trong động thái chế tạo EREV, sau khi người sáng lập của công ty, Li Xiang, cho biết nỗi lo về phạm vi hoạt động sẽ là mối quan tâm chính của những người lái xe Trung Quốc khi cân nhắc mua xe điện đầu tiên của họ.

Theo Huang Mingming, đối tác sáng lập của Future Capital, là nhà đầu tư tổ chức đầu tiên hỗ trợ Li Auto vào năm 2015. Hai năm trước, trong một cuộc phỏng vấn với báo chí, Huang cho biết ý tưởng về EREV được các nhà đầu tư mạo hiểm khác coi là một nỗ lực nửa vời nhằm hỗ trợ động lực điện khí hóa của ngành ô tô. Nhưng ông nói thêm rằng nó được đưa ra như một giải pháp cho thách thức về cơ sở hạ tầng sạc không đầy đủ và những hạn chế về công nghệ pin.

Li Auto chỉ thiết kế và sản xuất EREV. Năm ngoái, công ty đã giao 376.030 xe cho người mua Trung Quốc, tăng 182% so với năm 2022. Những lô hàng này chiếm 60% tổng doanh số bán EREV của cả nước. BYD, Volkswagen, Toyota và các hãng sản xuất ô tô nước ngoài khác đã bán 478.000 xe plug-in hybrid cho người mua Trung Quốc vào tháng 7 — chiếm khoảng 43% tổng số xe điện được giao — theo dữ liệu do CPCA công bố. Con số này tăng so với mức 33% trong cùng kỳ năm ngoái. Theo Hiệp hội ô tô chở khách Trung Quốc, Trung Quốc chiếm 65% doanh số bán xe điện toàn cầu — bao gồm xe điện thuần túy và xe hybrid cắm điện — trong nửa đầu năm nay. Doanh số bán xe điện của Trung Quốc đã vượt qua doanh số bán xe thông thường lần đầu tiên vào tháng 7.

Sự thật là ở mức độ mà xe hybrid hoặc xe plug-in hybrid có tổng lượng khí thải thấp hơn so với xe ô tô hoặc xe tải thông thường, thì đây là một bước tiến tới việc giải quyết vấn đề ô nhiễm từ các phương tiện cơ giới, chỉ là lượng khí thải nhỏ hơn so với xe điện chạy bằng pin có thể tạo ra.

Ford và GM hiện đang phải tính toán trong kế hoạch chế tạo thêm nhiều mẫu xe hybrid và plug-in hybrid. Riêng Ford đã bị choáng ngợp trước nhu cầu về phiên bản hybrid của xe bán tải cỡ trung Maverick. Volkswagen cho biết họ đang phát triển hệ truyền động plug-in hybrid mới.

Người lạc lõng là Tesla, hãng này hoàn toàn tránh xa động cơ đốt trong, ngay cả loại có phạm vi hoạt động mở rộng. Họ có thể phản ứng với sự cạnh tranh về giá bằng cách hạ giá niêm yết của xe, nhưng họ không thể cạnh tranh với xe hybrid cắm điện hoặc xe điện có phạm vi hoạt động mở rộng vì họ đơn giản là không có khả năng làm như vậy.