08:20 30/11/2015

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục đòi gặp, Putin phớt lờ

Diệp Vũ

Tổng thống Nga Putin ký vừa ký sắc lệnh trừng phạt kinh tế đối với Thổ Nhĩ Kỳ liên quan tới vụ chiếc Su-24 bị hạ

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự một sự kiện ở Moscow hồi tháng 9 - Ảnh: US News.<br>
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan (trái) và Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự một sự kiện ở Moscow hồi tháng 9 - Ảnh: US News.<br>
Thổ Nhĩ Kỳ lên tiếng chỉ trích sắc lệnh trừng phạt kinh tế mà Moscow nhằm vào nước này liên quan tới việc Ankara bắn hạ một chiến đấu cơ của Nga. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan tiếp tục đề nghị gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin ở Paris nhưng chưa nhận được câu trả lời.

Theo tin từ Bloomberg, vào hôm thứ Bảy vừa rồi, Putin đã ký một sắc lệnh trừng phạt kinh tế đối với Thổ Nhĩ Kỳ, bao gồm chấm dứt chế độ miễn visa du lịch, ngừng cho phép người Nga đi du lịch Thổ Nhĩ Kỳ, cấm tuyển dụng công dân Thổ Nhĩ Kỳ làm việc cho các doanh nghiệp Nga, cân nhắc cấm nhập một số mặt hàng từ Thổ Nhĩ Kỳ...

Các biện pháp trừng phạt này được đưa ra vài ngày sau khi Thổ Nhĩ Kỳ bắn rơi một máy bay chiến đấu Su-24 của Nga gần khu vực biên giới Thổ Nhĩ Kỳ-Syria. Putin đã gọi vụ việc này là một cú “đâm lén sau lưng”.

“Không chỉ Thổ Nhĩ Kỳ mới có các lợi ích kinh tế, mà Nga cũng có lợi ích kinh tế liên quan đến Thổ Nhĩ Kỳ”, Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Ahmet Davutoglu phát biểu ngày 29/11 trước khi lên đường tới Brussels, Bỉ để tham dự một cuộc họp với Liên minh châu Âu (EU). Ông Davutoglu cũng bày tỏ hy vọng giới chức Nga sẽ hành động bằng “cái đầu lạnh”.

Theo Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ, ưu tiên của nước này là giữ liên lạc mở với Nga và phối hợp với Nga trong vấn đề Syria. Việc chiếc Su-24 bị bắn rơi “rõ ràng cho thấy các chiến dịch không kích của các liên minh khác nhau trong cùng một không phận luôn có thể dẫn đến những sự cố tương tự”, ông Davutoglu nói.

Hôm 28/11, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov cho hay Thổ Nhĩ Kỳ đã gửi đề nghị tổ chức một cuộc gặp giữa ông Erdogan với ông Putin vào ngày 30/11 nhân hội nghị thượng đỉnh về khí hậu diễn ra tại Paris. Tuy nhiên, ông Peskov cũng cho biết phía Nga chưa đưa ra câu trả lời cho đề nghị này.

Trước đó, hôm 27/11, ông Yuri Ushakov, một trợ lý của Tổng thống Putin, nêu lý do khiến nhà lãnh đạo Nga từ chối gặp người đồng cấp Thổ Nhĩ Kỳ là vì Ankara không muốn lên tiếng xin lỗi vụ bắn rơi máy bay. “Chúng tôi nhận thấy Thổ Nhĩ Kỳ không hề muốn đưa ra lời xin lỗi đơn giản cho vụ việc”, ông Ushakov nói.

Trước đó một ngày, ông Erdogan nói chính Nga mới là bên phải xin lỗi, vì chiếc Su-24 bị bắn đã vi phạm không phận Thổ Nhĩ Kỳ. Ông Erdogan cũng nói đã gọi điện cho ông Putin nhưng không ai bắt máy.

Trong một diễn biến khác, ngày 29/11, thi thể viên phi công thiệt mạng trong vụ chiếc Su-24 bị bắn hạ đã được phía Thổ Nhĩ Kỳ đưa từ Syria về Ankara và trao lại cho giới chức ngoại giao Nga tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Theo nhận định của ngân hàng Commerzbank, hiện còn quá sớm để xác định mức độ ảnh hưởng từ lệnh trừng phạt kinh tế của Nga đối với Thổ Nhĩ Kỳ, nhưng chắc chắn Thổ Nhĩ Kỳ sẽ mất đi một nguồn thu quan trọng từ du khách Nga. Ngoài ra, kim ngạch thương mại song phương cũng sẽ chịu tác động không nhỏ.

Thổ Nhĩ Kỳ là quốc gia mà người Nga đi du lịch nhiều nhất, đón 3,3 triệu lượt khách Nga trong 9 tháng đầu năm nay. Người Nga chiếm 10% du khách nước ngoài tại Thổ Nhĩ Kỳ, tỷ lệ cao thứ nhì sau khách Đức.

Năm ngoái, kim ngạch thương mại song phương Nga-Thổ Nhĩ Kỳ đạt khoảng 32 tỷ USD, trong đó chủ yếu là xuất khẩu của Nga. Thổ Nhĩ Kỳ nhập khẩu từ Nga trong năm 2014 đạt khoảng 26 tỷ USD.

Căng thẳng Nga-Thổ Nhĩ Kỳ gia tăng khiến các nhà đầu tư lo ngại. Tuần trước, đồng Lira của Thổ Nhĩ Kỳ mất giá 3,3% so với đồng USD, mức mất giá mạnh thứ nhì trong số các đồng tiền của các nền kinh tế mới nổi sau đồng Real của Brazil.