Doanh số ô tô bán chậm, các cảng Châu Âu ùn tắc nghiêm trọng

Hoàng Lâm

10/04/2024

Xe nhập khẩu Trung Quốc đang chất đống tại các cảng châu Âu, biến các cảng này thành “bãi đỗ xe” khi các nhà sản xuất ô tô và nhà phân phối phải vật lộn với doanh số bán hàng chậm lại và tắc nghẽn hậu cần, bao gồm cả việc thiếu tài xế xe tải.

Xe điện BYD và xe điện plug-in hybrid do Trung Quốc sản xuất, được gọi chung là phương tiện năng lượng mới ở Trung Quốc, tại một khu phức hợp ở Sheerness, Kent.

Nhập khẩu xe điện từ Trung Quốc là một chủ đề nóng cả ở Mỹ và nước ngoài, vì ý tưởng nhập khẩu ô tô giá rẻ của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc để cạnh tranh với các thương hiệu phương Tây khiến các chuyên gia và nhà lập pháp hết sức lo lắng.

Các giám đốc điều hành ngành cảng và ô tô đã chỉ ra sự ùn tắc của ô tô điện Trung Quốc là một trong những nguyên nhân hàng đầu của vấn đề, với việc một số công ty đặt chỗ giao hàng mà không yêu cầu vận chuyển tiếp theo. Mặt khác, các nhà sản xuất ô tô nói chung đang gặp khó khăn trong việc đặt hàng xe tải vì thiếu tài xế và thiết bị để di chuyển phương tiện.

“Các nhà phân phối ô tô ngày càng sử dụng bãi đỗ xe của cảng làm kho chứa. Thay vì lưu kho ô tô tại các đại lý”, đại diện cảng Antwerp-Bruges là cảng nhập khẩu ô tô bận rộn nhất châu Âu, cho biết. “Tất cả các cảng ô tô lớn đều đang phải vật lộn với tình trạng ùn tắc mà không nêu rõ nguồn gốc của phương tiện”.

Một số xe điện thương hiệu Trung Quốc đã nằm ở các cảng châu Âu tới 18 tháng, trong khi một số cảng đã yêu cầu các nhà nhập khẩu cung cấp bằng chứng về quá trình vận chuyển tiếp theo. Một chuyên gia hậu cần ô tô cho biết nhiều phương tiện đã dỡ hàng chỉ đơn giản là ở lại cảng cho đến khi được bán cho nhà phân phối hoặc người dùng cuối.

Cui Dongshu, tổng thư ký Hiệp hội xe khách Trung Quốc, nói rằng “vận chuyển nội địa tại các thị trường châu Âu rất khó khăn đối với các thương hiệu xe điện Trung Quốc”.

Nhấn mạnh rằng các thương hiệu cần cải thiện dịch vụ “sau bán hàng” của mình, ông nói thêm: “Chúng ta thay đổi cách xuất khẩu ô tô, điều này sẽ khiến chúng ta rơi vào tình thế bất lợi”.

BLG Logistics, công ty vận hành nhà ga xử lý ô tô tại cảng Bremerhaven của Đức, cảng có lượng phương tiện giao thông đông đúc thứ hai ở châu Âu, cho biết họ đã phải trải qua thời gian dừng xe lâu hơn tại các cơ sở của mình sau khi chính phủ liên bang Đức ngừng trợ cấp cho việc mua xe điện vào tháng 12 năm ngoái.

Sự tắc nghẽn của các bến ô tô xảy ra khi nhiều nhà sản xuất ô tô của Trung Quốc, như BYD, Great Wall, Chery và SAIC, đang lên kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu sang châu Âu, vừa để duy trì hoạt động cho các nhà máy của họ ở Trung Quốc vừa tận dụng nhu cầu ô tô điện của khu vực.

Xuất khẩu ô tô của Trung Quốc vào năm 2023 cao hơn 58% so với năm trước, thúc đẩy sự định hình lại đáng kể thị trường ô tô. Trong hai tháng đầu năm nay, các thị trường xuất khẩu hàng đầu của ô tô chạy pin, xe hybrid và xe chạy bằng hydro của Trung Quốc bao gồm Bỉ, Anh, Đức và Hà Lan.

Hai chiếc ô tô mới của nhà sản xuất ô tô Trung Quốc BYD đỗ trước tàu chở ô tô BYD Explorer số 1. Ảnh: Getty Images.

Wang Wentao, Bộ trưởng Thương mại Trung Quốc, cho biết tại cuộc họp với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc ở Paris hôm Chủ Nhật tuần qua rằng những cáo buộc về “dư thừa công suất” là “vô căn cứ”.

Tuy nhiên, nhiều tập đoàn Trung Quốc đang xây dựng đội ngũ ở châu Âu từ đầu và phải vật lộn với những thách thức hậu cần trong thế giới thực. Là những người mới tham gia thị trường, họ đã gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các công ty vận tải để ưu tiên các đơn hàng của mình.

Một người quen thuộc với tình hình này nói: “Thiếu xe tải” là một “vấn đề rất phổ biến”, đồng thời nói thêm rằng, “Nhiều phương tiện đã được đặt trước bởi Tesla. Bất kỳ thương hiệu mới nào cũng sẽ phải đối mặt với vấn đề này, nếu bạn không có quy mô, nếu bạn không giao hàng thường xuyên thì bạn không phải là khách hàng lớn nhất của các tập đoàn vận tải đường bộ”.

Tình trạng này đã có tác động dây chuyền đến các tàu đang dỡ hàng từ ô tô của họ. Một nhà điều hành tàu chở ô tô, United European Car Carriers có trụ sở tại Oslo, cho biết họ đã trải qua “nhiều trải nghiệm khó chịu” khi các tàu của họ bị trì hoãn ở cảng Livorno của Ý và cảng Piraeus của Hy Lạp vì tắc nghẽn ở các bến cảng.

Sự tắc nghẽn là trở ngại mới nhất đối với hệ thống vận chuyển ô tô thành phẩm toàn cầu. Ngành công nghiệp này đã phải vật lộn trong nhiều tháng với tình trạng thiếu năng lực vận chuyển tàu sau khi xuất khẩu ô tô của Trung Quốc tăng vọt khiến số lượng phương tiện di chuyển đường dài tăng 17% so với năm trước. Các vấn đề càng trở nên trầm trọng hơn do sự chuyển hướng sau các cuộc tấn công vào Biển Đỏ, khiến thời gian hành trình của tàu bị kéo dài đáng kể.