Châu Âu trước nguy cơ quá phụ thuộc vào pin xe điện của Trung Quốc

Nam Nguyễn

24/01/2024

Một giám đốc điều hành hàng đầu của ngành công nghiệp ô tô Hàn Quốc cho biết, châu Âu có nguy cơ trở nên phụ thuộc quá mức vào pin ô tô điện của Trung Quốc khi lục địa này đấu tranh để thống nhất một chiến lược mạch lạc nhằm thúc đẩy sản xuất trong nước.

Với việc các nhà sản xuất ô tô châu Âu chuẩn bị tăng nhập khẩu pin giá rẻ của Trung Quốc trong bối cảnh nguồn cung dư thừa ở Trung Quốc, các nhà phân tích tại UBS dự đoán rằng thị phần của các công ty pin Trung Quốc tại EU sẽ tăng từ 30% lên 50% trong khoảng thời gian từ năm 2023 đến năm 2027, trong khi thị phần của các công tyHàn Quốc sẽ giảm từ 60% xuống 40% trong cùng thời kỳ.

Min-suk Sung, giám đốc thương mại của nhà sản xuất pin Hàn Quốc SK On, cho biết: “Mọi người mà tôi nói chuyện ở các chính phủ châu Âu đều đang nói về việc giảm rủi ro. Tùy vào mỗi quốc gia sẽ có quan điểm và cách tiếp cận khác nhau. Nhưng một điều họ nhất trí là không thể cứ để tình hình như hiện tại”.

Tim Bush, một nhà phân tích ngành pin tại UBS, thông tin: “Người châu Âu đang đổ hết tiền vào những công ty địa phương mới thiếu kinh nghiệm như Northvolt, trong khi các công ty pin Hàn Quốc không mở rộng đầu tư vào năng lực của châu Âu vì các khoản trợ cấp hiện có ở Mỹ khiến điều đó trở nên hấp dẫn hơn nhiều. Điều đó dẫn đến khoảng cách giữa cung và cầu mà ít nhất trong thời gian tới có thể sẽ được lấp đầy bởi hàng xuất khẩu từ Trung Quốc”.

CATL và BYD của Trung Quốc là những nhà cung cấp pin xe điện lớn nhất, trong khi SK On là nhà cung cấp ngoài Trung Quốc lớn thứ ba thế giới, sau đối thủ LG Energy Solution của Hàn Quốc và Panasonic của Nhật Bản. Công ty này vận hành hai nhà máy gigafactory ở Hungary và đang xây dựng cơ sở thứ ba ở cùng quốc gia.

Điều đó sẽ giúp các nhà sản xuất ô tô châu Âu đáp ứng luật pháp EU được thông qua năm ngoái yêu cầu 90% pin EV của lục địa này phải được sản xuất trong nước vào năm 2030.

Nhưng Sung cho biết SK On cũng đang đàm phán để cung cấp cho các nhà sản xuất xe điện Trung Quốc đang muốn mở rộng sang thị trường ô tô châu Âu, đồng thời lưu ý rằng các nhà sản xuất pin Trung Quốc đã hoạt động kém hơn các đối thủ Hàn Quốc trong việc sao chép quy trình sản xuất của họ bên ngoài đất nước của họ.

Ông nói: “Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc mà tôi nói chuyện đều muốn phát triển bên ngoài Trung Quốc. Đó là nơi chúng tôi đến với tư cách là một nhà sản xuất pin đã có dấu ấn vững chắc trong khu vực mục tiêu. Chúng tôi sẵn sàng làm việc với bất kỳ ai”.

SK On, một công ty con của công ty hóa dầu SK Innovation của Hàn Quốc, đã tập trung phần lớn vốn đầu tư nước ngoài vào Mỹ, nơi họ đã thành lập liên doanh với các nhà sản xuất ô tô Ford và Hyundai.

Công ty vận hành hai nhà máy pin ở Mỹ và đang xây dựng thêm hai nhà máy nữa ở bang miền nam Kentucky, cùng một nhà máy nữa ở Tennessee và Georgia. Sau khi tất cả các cơ sở ở Mỹ hoàn thành, SK On dự kiến sẽ có công suất hơn 180 gigawatt giờ, đủ để cung cấp pin cho khoảng 2,5 triệu phương tiện mỗi năm.

Các nhà cung cấp châu Á đang thống trị pin EV với việc Trung Quốc dẫn đầu thế giới.

Các kế hoạch đã trở nên phức tạp do các nhà sản xuất ô tô Mỹ tạm dừng mở rộng năng lực sản xuất xe điện vào năm ngoái, do người tiêu dùng mua ô tô và xe tải chạy bằng pin với tốc độ chậm hơn dự kiến. Các nhà sản xuất pin Hàn Quốc bao gồm SK On đã tạm dừng hoặc thu hẹp quy mô đầu tư vào Bắc Mỹ.

Sung, cựu kỹ sư của Ford có trụ sở tại Mỹ, cho biết kỳ vọng về sự bùng nổ sử dụng xe điện ở nước này vào năm ngoái là “quá cao”. Ông lập luận rằng nhu cầu sẽ bắt đầu vượt xa nguồn cung từ năm 2025 đến năm 2027, khi các nhà sản xuất ô tô truyền thống tung ra nhiều mẫu xe hơn trên nền tảng EV chuyên dụng.

Ông nói: “Sẽ không bao giờ có một chuyến cất cánh tuyến tính. “Trong ngành này, nó luôn diễn ra theo từng bước.”

Sung nói thêm rằng SK On sẽ được hưởng lợi từ sự tăng trưởng nhanh chóng của nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc Hyundai tại Mỹ, cùng với việc Kia đã vượt qua Ford và General Motors để giành vị trí thứ hai về doanh số bán xe điện tại Mỹ sau Tesla.

Nhưng SK - công ty mà Sung cho biết đang tìm cách tiến hành đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng vào năm 2025 hoặc 2026 - sẽ phải cạnh tranh để giành được thông lệ của Hyundai với LGES, đối thủ lớn hơn và có nguồn vốn dồi dào hơn đã tiến hành IPO thành công vào năm 2022.

Điều đó khiến SK phụ thuộc rất nhiều vào Ford, hãng vẫn chưa công bố kế hoạch điện khí hóa hoặc đưa nền tảng xe điện chuyên dụng ra thị trường.

Tuần trước, người đứng đầu Stellantis cảnh báo các nhà sản xuất ô tô cắt giá xe điện quá nhanh có nguy cơ gây ra một cuộc xung đột lớn trong ngành sau khi Ford cho biết họ đang giảm sản lượng xe bán tải F-150 Lightning mà SK On là nhà cung cấp pin.

Kế hoạch IPO thành công của SK On phụ thuộc vào nhiều yếu tố không thể đoán trước, từ tình hình tài chính của công ty mẹ đến tương lai của các khoản tín dụng thuế của Mỹ và nhu cầu mà Ford có thể tạo ra.