Giấc mơ 15 triệu xe điện của Đức đang tan thành mây khói

Nhu cầu xe điện sụt giảm

Đứng trước khán phòng tại tiệc chiêu đãi năm mới của Hiệp hội ngành ô tô ở Berlin mới đây, Giám đốc điều hành BMW Oliver Zipse có lý do để cảm thấy được minh oan.

Trên sân khấu, Bộ trưởng Giao thông vận tải Volker Wissing thuyết giảng trước đám đông các nhà hoạch định chính sách và giám đốc điều hành ngành về tầm quan trọng của “sự cởi mở về công nghệ” trong việc giảm lượng khí thải vận chuyển.

Việc các nhà hoạch định chính sách và nhà sản xuất chỉ tập trung vào các phương tiện chạy bằng pin đang khiến ngành công nghiệp quan trọng nhất của Đức gặp vấn đề, cùng với dự báo về nhu cầu xe điện sụt giảm tại thị trường ô tô lớn nhất châu Âu.

Zipse đã đưa ra quan điểm tương tự trong nhiều năm, ủng hộ dây chuyền sản xuất linh hoạt cho ô tô đốt trong, hybrid và thậm chí cả ô tô chạy bằng hydro. Chiến lược thận trọng của ông phù hợp với chiến lược của người tiền nhiệm đã bị chỉ trích là không đủ mạnh mẽ để thách thức nhà lãnh đạo của ngành xe điện Tesla Inc.

Doanh số bán xe sử dụng năng lượng mới của Trung Quốc đang giảm dần vào đầu năm 2024

Giờ đây, Zipse dường như đã nhìn thấy được tương lai. Với việc việc áp dụng xe điện đang chậm lại và xe plug-in hybrid đang quay trở lại từ bên lề, cách tiếp cận thận trọng của BMW không còn là một ý tưởng tồi nữa.

Jan Burgard, người đứng đầu bộ phận tư vấn chiến lược ô tô của Berylls, cho biết: “Tại Đức, nhu cầu về xe điện có vẻ không tốt trong năm nay. Phân khúc xe điện cao cấp gần như đã bão hòa và có rất ít ưu đãi dành cho phân khúc cấp thấp hơn trị giá 25.000 euro”.

Sau nhiều năm tăng trưởng vượt bậc, việc bán xe điện đang trở nên khó khăn hơn. Các ưu đãi hào phóng của chính phủ đang biến mất ở châu Âu và ngày càng có ít phương tiện đủ điều kiện nhận chúng ở Mỹ. Trong khi một loạt các mẫu xe mới và các tùy chọn cho thuê cam kết đã thu hút sự chú ý của những người đam mê điện, thì trong vài năm sau cuộc cách mạng xe điện, cơ sở hạ tầng và giá cả vẫn là rào cản cho việc áp dụng loại xe này rộng rãi.

Tại Đức, doanh số bán hàng dự kiến sẽ giảm 14% trong năm nay do chính phủ cắt giảm trợ cấp vào tháng 12, mức giảm đầu tiên kể từ năm 2016, theo nhóm vận động hành lang VDA. Trên toàn cầu, những người theo dõi thị trường đã cắt giảm dự báo trong bối cảnh thực tế lâu dài là những chiếc xe này có giá cả phải chăng hơn nhiều so với những chiếc xe có động cơ đốt trong tương đương, bất chấp cuộc chiến về giá do Tesla phát động.

Hạ tầng trạm sạc

Ô tô điện và động cơ đốt trong được trưng bày tại phòng trưng bày BMW AG ở Berlin. Ảnh: Bloomberg.

Sự kiện hôm thứ Năm tuần trước là một nỗ lực mang lại sự lạc quan cho một ngành công nghiệp đang ngày càng u ám. Wissing ca ngợi các nhà sản xuất ô tô Đức và ca ngợi công nghệ của họ là “được tôn vinh ở nước ngoài”. Khi được hỏi chính phủ có thể làm gì để thúc đẩy thị trường xe điện của Đức, Bộ trưởng giao thông vận tải đã đưa ra câu trả lời đó là: “Cơ sở hạ tầng sạc”.

Tuy nhiên, trên mặt trận này, Berlin đã tụt lại phía sau. Vào tháng 10 năm 2022, Wissing triển khai một chiến lược đầy tham vọng nhằm đầu tư 6,3 tỷ euro (6,85 tỷ USD) vào cơ sở hạ tầng trên toàn quốc nhằm tăng số lượng trạm sạc ở Đức lên một triệu vào năm 2030.

Điều đó đã không diễn ra nhanh chóng như kế hoạch. Theo cơ quan quản lý cơ sở hạ tầng, tính đến tháng 9 năm ngoái, chỉ có khoảng 105.000 trạm sạc công cộng đang hoạt động ở Đức.

Với tốc độ xây dựng hiện tại, VDA lưu ý, Đức sẽ cần tăng gấp ba tốc độ nếu muốn đạt được mục tiêu vào năm 2030.

Câu hỏi hóc búa về sạc và ai trả tiền cho nó vẫn chưa được giải quyết trong nhiều năm sau quá trình chuyển đổi xe điện. Trong khi các nhà hoạch định chính sách và đại diện ngành ô tô tại sự kiện VDA đồng ý rằng tính phí là chìa khóa khơi dậy sự quan tâm đến xe điện, không ai muốn nói ai sẽ tài trợ cho việc mở rộng cơ sở hạ tầng như vậy hoặc bằng cách nào. Theo một nhà phân tích của Deutsche Bank, giá điện tăng đã làm giảm thêm nhu cầu.

Thách thức chính khác đối với việc sử dụng xe điện là giá cả. Liên minh phải đạt được mục tiêu đưa 15 triệu xe điện ra đường vào năm 2030, nếu không sẽ phải đối mặt với việc thiếu các mục tiêu về khí thải. Tính đến tháng 11/2023, chỉ có khoảng 1 triệu - hay 2% tổng số ô tô - trên đường ở Đức chạy hoàn toàn bằng điện. Nếu không có thêm trợ cấp, một số nhà phân tích cho rằng việc đạt được mục tiêu vào năm 2030 sẽ là một thách thức.

Burgard, nhà tư vấn ô tô nói rằng: “Tôi nghĩ rằng việc đạt được 15 triệu xe điện trên đường phố Đức vào năm 2030 là không thực tế nếu xét theo quan điểm hiện tại.

Thương hiệu Audi của Volkswagen đang giảm bớt dòng sản phẩm xe điện và VW đang lùi một bước khỏi kế hoạch bán cổ phần trong bộ phận pin của mình. Nếu sự suy giảm của ngành xe điện chuyển sang giai đoạn suy thoái dài hạn hơn, nó có thể làm suy giảm hàng tỷ USD đầu tư vào ngành và có nghĩa là các nhà sản xuất ô tô sẽ không thể theo kịp các quy định mới xung quanh việc giảm lượng khí thải.

Trong khi đó, con đường ngày càng dài để áp dụng xe điện đang khuyến khích người lái xe gắn bó với những chiếc xe cũ gây ô nhiễm của họ lâu hơn, theo DAT, đơn vị thu thập dữ liệu về ngành công nghiệp ô tô.

Đối với Zipse của BMW, tất cả những điều này có thể được coi là nguyên nhân dẫn đến chiến thắng. Trong một cuộc phỏng vấn với Handelsblatt năm ngoái, ông đã cáo buộc những người gióng lên hồi chuông báo tử của động cơ đốt trong là “cẩu thả”, xét đến việc xe điện phải đi bao xa.