Nhiều sai sót, vi phạm trong thực hiện dự án BT khu vực sân bay Nha Trang
Theo thông báo kết luận thanh tra về việc chấp hành chính sách, pháp luật liên quan đến các dự án BT sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà, ở các dự án do công ty cổ phần tập đoàn Phúc Sơn làm nhà đầu tư đã để xảy ra sai sót, vi phạm, làm tăng tổng mức đầu tư dự án lên hàng trăm tỷ đồng.
Thông báo kết luận số 1029 do Thanh tra Chính phủ công bố ngày 30/6 cho biết, có 06 dự án Xây dựng – Chuyển giao (BT) có chủ trương sử dụng quỹ đất thanh toán tại khu vực sân bay Nha Trang, tỉnh Khánh Hoà. Bao gồm dự án đường số 4 do công ty cổ phần đầu tư VCN làm nhà đầu tư; dự án tuyến đường Nguyễn Thiện Thuật nối dài, thành phố Nha Trang do Hacom Holdsing làm nhà đầu tư; dự án hệ thống thu gom, xử lý nước thải khu du lịch Bắc bán đảo Cam Ranh do liên danh công ty cổ phần đầu tư và công nghệ môi trường Incotec -công ty cổ phần xây dựng và thương mại Ngọc Minh UDIC làm nhà đầu tư. Các dự án này cơ bản đã tuân thủ quy định.
LÀM TĂNG TỔNG MỨC ĐẦU TƯ GẦN 500 TỶ ĐỒNG
Riêng với 3 dự án BT do công ty Phúc Sơn làm nhà đầu tư là tuyến đường, các nút giao thông kết nối khu sân bay Nha Trang; nút giao Ngọc Hội; đường vành đai kết nối nút giao thông Ngọc Hội, qua thanh tra, còn một số tồn tại, vi phạm.
Cụ thể, các dự án đã không hoàn thành đưa vào khai thác, sử dụng vào khoảng cuối năm 2017. Mặc dù đã gia hạn đến tháng 6/2021 nhưng thực tế đến thời điểm thanh tra mới thi công đạt khoảng 27% khối lượng xây lắp; Không thực hiện đúng tiêu chí công trình cấp bách để được áp dụng hình thức lựa chọn nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt quy định tại điều 26 Luật Đấu thầu 2013.
Việc phê duyệt đề xuất dự án, báo cáo nghiên cứu khả thi, tổng mức đầu tư, ký hợp đồng BT không phù hợp với tờ trình báo cáo Thủ tướng và được Thủ tướng chấp nhận tại văn bản 1175/TTg – KTN ngày 6/7/2016, làm tăng mức đầu tư lên 484 tỷ đồng, kéo dài thời gian thực hiện thêm 30 tháng; xem việc cam kết giảm 5% giá trị phần xây lắp như một khoản nộp ngân sách để ký hợp đồng BT (của 3 dự án gần 98 tỷ đồng) là không phù hợp với cam kết của nhà đầu tư.
Việc lập, thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi, ký kết hợp đồng BT còn một số sai sót trong áp dụng định mức, đơn giá, biện pháp thi công, đền bù giải phóng mặt bằng và đưa một số hạng mục vào dự án đầu tư chưa đúng quy định, làm tăng tổng mức đầu tư 3 dự án lên 499,202 tỷ đồng; phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư, đàm phán và ký kết hợp đồng 3 dự án BT có giá trị hợp đồng cao hơn gía trị BT được tỉnh phê duyệt trong kế hoạch lựa chọn nhà đầu tư là 73,49 tỷ đồng.
Trách nhiệm để xảy ra những vi phạm của 3 dự án nêu trên thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà, Giám đốc các Sở Kế hoạch Đầu tư, Xây dựng, Tài Nguyên và Môi trường, Tài Chính; Ban quản lý dự án phát triển tỉnh, nhà đầu tư…
KIẾN NGHỊ KHÔNG ĐỂ XẢY RA TIÊU CỰC, THAM NHŨNG
Từ những kết luận trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Chủ tịch tỉnh Khánh Hoà chấn chỉnh kịp thời công tác quản lý đất đai, quản lý đầu tư xây dựng, nhất là đối với các công trình dự án thực hiện theo hình thức BT.
Đồng thời ban hành quyết định bổ sung đất, cho thuê đất để có đày đủ cơ sở pháp lý cho việc thanh, quyết toán các dự án BT theo đúng quy định về đất đai và đầu tư theo hình thức BT; Rà soát lại đơn giá, định mức, biện pháp thi công, chi phí giải phóng mặt bằng và các hạng mục đầu tư để phê duyệt lại báo cáo nghiên cứu khả thi làm căn cứ cơ sở điều chỉnh hợp đồng BT, phê duyệt thiết kế dự án đảm bảo nguyên tắc ngang giá, cùng thời điểm xác định giá thu tiền sử dụng đất.
Giảm tổng mức đầu tư 499,202 tỷ đồng, đồng thời nghiêm túc kiểm điểm các đơn vị có liên quan trong việc thẩm định 3 dự án này; Giảm 5% giá trị xây lắp khi quyết toán công trình dự án BT theo đúng cam kết của nhà đàu tư đã báo cáo Thủ tướng, theo giá trị dự toán được duyệt là 97,933 tỷ đồng.
Ngoài ra, cần phê duyệt giá đất cụ thể làm cơ sở xác định tiền sử dụng đất để thanh toán hợp đồng BT; Điều chỉnh phương án thu hồi vốn trong hợp đồng BT theo đúng với đề xuất của tỉnh là sử dụng quỹ đất tại sân bay Nha Trang để thanh toán hợp đồng BT đã được Thủ tướng chấp thuận; Sớm phê duyệt điều chỉnh quy hoạch, quy mô dự án các tuyến đường, các nút giao thông kết nối sân bay Nha Trang.
Bên cạnh đó, tỉnh cần chỉ đạo nhà đầu tư và các đơn vị có liên quan hoàn thiện thủ tục bàn giao đưa công trình vào quản lý, sử dụng; kiểm tra và rà soát lại các đơn giá, định mức, biện pháp thi công, chi phí đền bù, giải phóng mặt bằng… trước khi phê duyệt quyết toán, bảo đảm không để tiêu cực, tham nhũng, thất thoát tài sản Nhà nước.
