Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang định nghĩa lại khái niệm toàn cầu hóa

Trong sáu tháng đầu năm 2025, một chương mới trong ngành ô tô Trung Quốc đang mở ra trên trường quốc tế.

Chery và Seres đã nộp đơn niêm yết trên Sàn giao dịch chứng khoán Hong Kong, BYD đã vươn lên trở thành nhà xuất khẩu ô tô lớn thứ hai của Trung Quốc, đồng thời giao chiếc xe đầu tiên từ nhà máy tại Brazil. Great Wall Motor đã bán gần 100.000 xe bán tải ra nước ngoài. Xpeng bắt đầu xuất khẩu lô xe tay lái nghịch đầu tiên sang Thái Lan. Và Leapmotor, thông qua liên doanh mới với Stellantis, đã thâm nhập vào thị trường châu Âu.

Theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc (CAAM), Trung Quốc đã xuất khẩu 3,083 triệu xe trong nửa đầu năm 2025, tăng 10,4% so với cùng kỳ năm trước. Trong khi các nhà sản xuất ô tô đa quốc gia đang dần thu hẹp quy mô để tập trung vào các thị trường cốt lõi, các công ty Trung Quốc đang tăng tốc để lấp đầy khoảng trống.

Các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc đang chuyển dịch từ việc chỉ vận chuyển sản phẩm ra nước ngoài sang xuất khẩu vốn và thiết lập các cơ sở sản xuất ở nước ngoài.

Sự thay đổi này dường như rõ ràng khi các nhà sản xuất ô tô không còn chỉ tập trung vào doanh số bán hàng. Thay vào đó, họ đang huy động vốn tại Hong Kong, xây dựng các nhà máy ở nước ngoài và thành lập liên doanh để gắn kết mình vào hệ sinh thái vốn và chuỗi cung ứng toàn cầu.

Mục tiêu của các nhà sản xuất ô tô có thể giống nhau, nhưng chiến lược của họ lại khác nhau. BYD đang mở rộng mạnh mẽ ở Châu Âu và Mỹ Latinh. GWM đang tập trung vào xe bán tải. Geely đang củng cố danh mục thương hiệu của mình để tinh giản hoạt động toàn cầu. Những công ty mới hơn như Xpeng, Leapmotor và Seres đang tận dụng các mối quan hệ đối tác và vốn để thâm nhập thị trường quốc tế một cách linh hoạt hơn.

Theo CAAM, Chery là nhà xuất khẩu xe hàng đầu Trung Quốc trong nửa đầu năm 2025, với doanh số 548.000 xe. Công ty đóng góp khoảng 17,8% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Chery bắt đầu xuất khẩu vào năm 2002 với chỉ 10 xe sang Syria, đã giữ vững vị trí dẫn đầu trong số các nhà xuất khẩu xe du lịch của Trung Quốc trong 22 năm liên tiếp, theo Frost & Sullivan. Tính đến tháng 9 năm 2024, Chery đã xuất khẩu hơn 5 triệu xe sang hơn 100 quốc gia và khu vực.

Vào tháng 2, Chery đã nộp hồ sơ IPO lên Sở Giao dịch Chứng khoán Hong Kong. Hồ sơ cho thấy doanh số bán xe du lịch ở nước ngoài đạt 29,1 tỷ Nhân dân tệ (4,1 tỷ USD) vào năm 2022, chiếm 35,3% tổng doanh thu. Đến năm 2024, con số này đã đạt gần 50%.

Chiến lược toàn cầu hóa của Chery mang tính thực dụng và gia tăng. Tại các thị trường mới nổi, công ty quảng bá các thương hiệu riêng với thiết kế được bản địa hóa. Tại các thị trường phát triển, Chery hợp tác với các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) địa phương thông qua liên doanh.

Tính đến tháng 9 năm 2024, Chery đã thành lập 1.075 đại lý và 2.541 cửa hàng bán lẻ bên ngoài Trung Quốc, trải dài khắp Châu Á, Châu Âu, Châu Phi, Châu Đại Dương và Châu Mỹ. Hãng xe này đứng đầu trong số các thương hiệu ô tô Trung Quốc tại một số khu vực, bao gồm Châu Âu, Nam Mỹ, Trung Đông và Bắc Phi. Tiggo 7 là mẫu xe du lịch do Trung Quốc sản xuất được xuất khẩu nhiều nhất trong giai đoạn đó.

Sản xuất nội địa hóa là nền tảng trong chiến lược của Chery. Trong thập kỷ qua, hãng đã xây dựng một số nhà máy lắp ráp rời ở nước ngoài. Vào tháng 2, Chery đã công bố kế hoạch xây dựng một cơ sở mới tại Selangor, Malaysia, với công suất ban đầu hàng năm là 100.000 xe, theo BitAuto.

Nếu đợt IPO diễn ra theo đúng kế hoạch, Chery sẽ sử dụng số tiền huy động được để mở rộng mạng lưới bán hàng và dịch vụ toàn cầu, thâm nhập thị trường xe tay lái nghịch và đẩy mạnh hoạt động tại Châu Âu, đồng thời khám phá các cơ hội tại Bắc Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc.

Nâng cao năng lực R&D tại các khu vực phát triển bằng cách tuyển dụng nhân tài địa phương và hợp tác với các viện nghiên cứu, xây dựng cơ sở sản xuất tại các thị trường chiến lược để mở rộng quy mô sản xuất, phát triển các sản phẩm phù hợp với sở thích và tiêu chuẩn quy định của địa phương.

Theo CAAM, BYD trong khi đó đã tăng hơn gấp đôi lượng xuất khẩu lên 470.000 chiếc trong nửa đầu năm 2025, tăng 130% so với cùng kỳ năm trước.

Châu Âu đã nổi lên là thị trường năng động nhất của BYD. Vào tháng 4, BYD đã vượt qua Tesla về doanh số bán xe điện chạy bằng pin (BEV) tại châu Âu, với 7.231 chiếc, theo Jato Dynamics.

Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu báo cáo doanh số của BYD vượt quá 10.000 chiếc tại năm thị trường cốt lõi: Anh, Đức, Pháp, Ý và Tây Ban Nha. Tại Tây Ban Nha, doanh số hàng tháng của BYD gấp ba lần so với Tesla.

Ngoài doanh số bán hàng, BYD đã thành lập trụ sở chính tại châu Âu tại Budapest vào tháng 5 và công bố kế hoạch xây dựng một trung tâm R&D tại địa phương để hỗ trợ phát triển sản phẩm, thử nghiệm và dịch vụ hậu mãi.

Tại Brazil, hãng đã bán được hơn 20.000 xe trong quý I năm 2025, dẫn đầu phân khúc xe năng lượng mới (NEV). Tính đến tháng 5, hãng xếp thứ tư trong số các thương hiệu ô tô với 9,7% thị phần.

Dòng sản phẩm mở rộng của BYD bao gồm xe bán tải Shark mới, đã bán được hơn 26.000 xe trên toàn thế giới trong nửa đầu năm 2025.

Để hỗ trợ sự tăng trưởng này, BYD đang xây dựng một mạng lưới sản xuất toàn cầu. Vào ngày 1 tháng 7, hãng đã cho ra mắt chiếc xe đầu tiên tại nhà máy Camacari ở Bahia, Brazil. Đây là nhà máy thứ ba của BYD ở nước ngoài sau Thái Lan và Uzbekistan.

GWM tiếp tục quá trình toàn cầu hóa thận trọng nhưng ổn định. Trong nửa đầu năm 2025, công ty đã báo cáo doanh thu đạt 92,4 tỷ Nhân dân tệ (12,9 tỷ USD) và lợi nhuận ròng đạt 6,3 tỷ Nhân dân tệ (882 triệu USD). Doanh số bán ra nước ngoài đạt 198.000 xe, bao gồm 30.083 xe bán tải, tăng 24,3% so với cùng kỳ năm trước.

Là đơn vị tiên phong trong lĩnh vực xuất khẩu xe bán tải của Trung Quốc, GWM đã ra mắt mẫu xe Great Wall Deer vào năm 1996 và bắt đầu xuất khẩu sang Trung Đông hai năm sau đó. Hiện tại, hãng đang hoạt động tại hơn 60 quốc gia.

Các mẫu xe mới đang thúc đẩy tăng trưởng. GWM Poer 2,4 lít (còn được gọi là Great Wall Pao) đã ra mắt tại Chile, Nam Phi, Úc và Peru. Phiên bản hybrid tương tự, Shanhai Poer Hi4-T, được cho là đã nhận được sự đón nhận tích cực tại Úc. Trong khi đó, thương hiệu cao cấp Wey của công ty đã bắt đầu xuất khẩu các mẫu xe như Gaoshan và Lanshan.

Geely đã xuất khẩu 184.000 xe trong nửa đầu năm 2025, với xe điện (NEV) đóng vai trò trung tâm trong chiến lược của hãng.

Tại châu Âu, công ty đã ra mắt EX5, một mẫu SUV điện hướng đến đối tượng khách hàng mua xe theo đội. Mẫu xe này sẽ được giao đến tay khách hàng tại Anh bắt đầu từ quý 4 năm nay. Sau khi ra mắt tại Úc vào tháng 3, EX5 đã lọt vào top 10 xe điện bán chạy nhất chỉ trong vòng 20 ngày và vượt mốc 1.000 xe vào tháng 6. Geely đã khai trương 26 phòng trưng bày và ký kết hợp đồng với 30 đại lý, với kế hoạch mở rộng lên 100 địa điểm trong ba năm.

Geely được xếp hạng là thương hiệu Trung Quốc hàng đầu tại Panama, Paraguay và Croatia trong nửa đầu năm 2025, và nằm trong top 3 tại Ả Rập Xê Út, UAE, Kuwait, Philippines và Qatar.

Trong phân khúc cao cấp, thương hiệu Zeekr của hãng hoạt động tại hơn 40 thị trường với mạng lưới gần 600 cửa hàng. Mẫu xe 009 của Zeekr dẫn đầu doanh số phân khúc MPV tại Hong Kong và Thái Lan. Zeekr Power cũng đã hợp tác với nhà cung cấp dịch vụ sạc điện E-Charge có trụ sở tại Hồng Kông để tích hợp hơn 170 trạm sạc và 2.300 thiết bị đầu cuối.

Xpeng đã ghi nhận doanh số bán hàng ở nước ngoài khoảng 19.000 xe trong nửa đầu năm 2025 và hiện đang hoạt động tại 46 quốc gia.

Công ty đã xuất xưởng 300 xe X9 tay lái nghịch sang Thái Lan vào tháng 2 và bắt đầu sản xuất tại Indonesia vào tháng 7. Công ty đặt mục tiêu phủ sóng 70% các khu vực đô thị trọng điểm và 85% các khu vực có mật độ dân số cao trên cả nước vào cuối năm nay.

Xpeng thì đã thâm nhập vào Ba Lan, Thụy Sĩ, Cộng hòa Séc và Slovakia thông qua các thỏa thuận phân phối với Inchcape và Hedin Group. Công ty dự kiến sẽ có mặt tại 60 quốc gia và vận hành hơn 300 trạm dịch vụ vào cuối năm 2025. Đến năm 2027, công ty đặt mục tiêu trở thành một trong ba nhà xuất khẩu xe điện (NEV) hàng đầu thế giới và dự kiến một nửa doanh số sẽ đến từ nước ngoài vào năm 2033.

Leapmotor đã xuất khẩu khoảng 20.000 xe trong nửa đầu năm 2025, nhờ sự hỗ trợ của liên doanh với Stellantis.

Đức là một thị trường trọng điểm. Trong tháng 6, Leapmotor đã chiếm hơn 1% thị phần xe điện trong nước và đã đăng ký hơn 1.000 xe từ tháng 5 đến tháng 6, trở thành một trong ba thương hiệu xe điện hàng đầu Trung Quốc về doanh số. Hiện Leapmotor đang vận hành hơn 100 trạm dịch vụ tại Đức.

Leapmotor tiếp thị dòng xe C10 mở rộng và T03 nhỏ gọn tại châu Âu, cũng như dòng xe C10 tay lái nghịch cho khu vực Đông Nam Á. Công ty hoạt động tại 23 thị trường với hơn 550 đại lý quốc tế và đặt mục tiêu đạt 700 đại lý vào năm 2026.

Seres là hãng xe đã nộp bản cáo bạch IPO vào ngày 28 tháng 4. Công ty đã chuyển đổi từ một nhà sản xuất linh kiện sang một thương hiệu xe điện thông minh, và hiện đang xuất khẩu sang Châu Âu, Trung Đông, Châu Mỹ và Châu Phi.

Tại Châu Âu, Seres hiện diện tại Na Uy, Đức, Anh và Thụy Sĩ. Doanh thu ở nước ngoài đã tăng từ 3,92 tỷ Nhân dân tệ (548,8 triệu USD) vào năm 2022 lên 4,98 tỷ Nhân dân tệ (697,2 triệu USD) vào năm 2023, trước khi giảm nhẹ xuống còn 4,21 tỷ Nhân dân tệ (589,4 triệu USD) vào năm 2024.

Tại khu vực ASEAN, Seres đã nhấn mạnh vào việc nội địa hóa. Nhà máy Banten của hãng tại Indonesia đảm nhiệm sản xuất quy mô lớn. Tại Trung Đông, hãng đang nhanh chóng mở rộng từ UAE sang Ả Rập Xê Út và Qatar. Vào tháng 4 năm 2024, hãng đã thâm nhập vào châu Phi thông qua quan hệ đối tác với Tập đoàn Kasrawy của Ai Cập.

Số tiền huy động được từ IPO sẽ hỗ trợ việc nội địa hóa các sản phẩm cao cấp được tùy chỉnh theo tiêu chuẩn và sở thích của từng khu vực, cũng như mở rộng mạng lưới bán hàng và phân phối toàn cầu thông qua các cửa hàng sở hữu, liên doanh và mua lại.