Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa đề nghị truy tố bị can Huỳnh Tuấn Ân, Chủ tịch Tập đoàn Tuấn Ân, về tội Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Có 4 bị can bị đề nghị truy tố về tội Nhận hối lộ; 5 bị can về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; 5 bị can tội Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng và 10 bị can về tội In, phát hành, mua bán trái phép hóa đơn.

Theo kết luận điều tra, ông Ân đã trực tiếp và chỉ đạo cấp dưới thỏa thuận, thống nhất với giám đốc Công ty Điện lực Bình Thuận về việc chi tiền ngoài hợp đồng để Tập đoàn Tuấn Ân được trúng thầu.

Quá trình thanh quyết toán hợp đồng các gói thầu, ông Ân chỉ dạo duyệt chi đẻ cấp dưới đưa tiền cho các cá nhân tại Công ty Điện lực Bình Thuận hơn 10,9 tỷ đồng. Trong đó, ông Ân bị đề nghị về hành vi đưa hối lộ hơn 9,4 tỷ đồng.

NHỮNG NGUYÊN TẮC "CÀI THẦU"

Từ năm 2017-2023, Tập đoàn Tuấn Ân đã trúng 26 gói thầu tại Công ty Điện lực Bình Thuận bao gồm 25 gói thầu sản xuất, 1 gói thầu thương mại.

Kết quả thực nghiệm điều tra xác đinh giá vốn của 391 mặt hàng là hơn 47,8 tỷ đồng; trong khi giá trị quyết toán lên đến hơn 97 tỷ đồng. Như vậy, nhà nước thiệt hại hơn 49 tỷ đồng.

Theo cơ quan điều tra, các bị can “cài thầu” nhằm hạn chế cạnh tranh theo 4 nguyên tắc:

Thứ nhất, nhóm 11 gói thầu mặt hàng mua sắm là các sản phẩm có vật liệu cách điện polymer thì yêu cầu chỉ tiêu thử nghiệm lão hóa, rạn nứt, ăn mòn của vỏ cách điện được thực hiện bởi cơ quan thử nghiệm tại nước ngoài, rất ít nhà thầu đáp ứng.

Thứ hai, nhóm 3 gói thầu mua sắm là phụ kiện đầu nối có yêu cầu chỉ tiêu thử nghiệm “chu kỳ nhiệt” mà chi phí lên dến 5,5 triệu đồng/1 mẫu thử, cao hơn rất nhiều so với giá trị mặt hàng nên rất ít nhà thầu bỏ chi phí thử nghiệm để đạt được yêu cầu này.

Thứ ba, nhóm 5 gói thầu là mặt hàng hộp công tơ, hộp phân phối được Công ty Thiết bị điện Tuấn Ân sản xuất, trong đó bề mặt hộp thể hiện đầy đủ các thông tin về logo ngành điện lực, tên viết của Tổng Công ty điện lực quản lý địa bàn do Tập đoàn Tuấn Ân phân phối sản phẩm, nên có ưu thế hơn so vơi các nhà thầu khác khi trong quá trình xét thầu có tiêu chí đánh giá hàng mẫu.

Thứ tư, bao gồm 5 gói thầu tổng hợp tất cả thế mạnh của 4 nhóm trên. Đây là gói chỉ dành cho Công ty Thiết bị điện Tuấn An dự thầu và trúng thầu vì không có nhà thầu nào đáp ứng. Ngoài ra, gom nhiều mặt hàng vào 1 gói thầu (trên 30 mặt hàng, 7 gói thầu) nhằm tạo lợi thế cho Công ty Thiết bị điện Tuấn Ân vì là đơn vị sản xuất.

RÀ SOÁT, HOÀN THIỆN CÁC QUY ĐỊNH ĐẤU THẦU

Theo cơ quan điều tra, việc tổ chức đấu thầu tại Công ty Điện lực Bình Thuận bộc lộ nhiều bất cập, thiếu sót như không công khai, minh bạch thông tin đấu thầu.

Các cán bộ, nhân viên phụ trách đấu thầu cố ý tiết lộ thông tin nội bộ, hồ sơ đặc tính kỹ thuật, dự toán gói thầu cho Tập đoàn Tuấn Ân để chuẩn bị hồ sơ dự thầu hợp lệ; cài đặt các yêu cầu kỹ thuật đặc thù nhằm hạn chế cạnh tranh; thiết lập “quân xanh, quân đỏ” trong đấu thầu.

Với thực trạng trên, cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an kiến nghị Tập đoàn Điện lực Việt Nam tăng cường kiểm tra, giám sát việc tổ chức đấu thầu tại các Tổng công ty Điện lực trực thuộc; rà soát, hoàn thiện các quy định về đấu thầu trong lĩnh vực điện lực, ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật liên quan đến vật tư thiết bị được đưa vào vận hành trên lưới điện.

Ngoài ra, Bộ Công an cũng kiến nghị Tổng công ty Điện lực Miền Nam tăng cường kiểm tra, giám sát việc tổ chức đấu thầu tại các công ty điện lực trực thuộc, đặc biệt chú trọng khâu xây dựng kế hoạch đấu thầu, danh mục hồ sơ đặc tính kỹ thuật, dự toán giá gói thầu.

Bên cạnh đó, thực hiện nghiêm việc đánh giá, xem xét trách nhiệm của các cá nhân, đơn vị chưa thực hiện đúng quy định về đấu thầu mua săm vật tư thiết bị. Chấn chỉnh công tác quản lý, điều hành tại Công ty Điện lực Bình Thuận; rà soát, kiểm điểm trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến các sai phạm trên.

“Cần phải xây dựng cơ chế luân chuyển, thay đổi vị trí công tác đối với các chức danh quản lý, đặc biệt là giám đốc, trưởng phòng kế hoạch vật tư, tổ trưởng tổ chuyên gia đấu thầu và tổ trưởng tổ thẩm định để phòng ngừa tiêu cực tham nhũng”, kết luận nêu rõ.