Tín dụng đen được xem là một trong những vấn nạn nhức nhối trong xã hội trong những năm gần đây bởi đã khiến nhiều cá nhân hay gia đình phải chịu cảnh tan cửa nát nhà hay thậm chí phải trả giá bằng cả tính mạng.

Đặc biệt, trong hơn 2 năm qua, dịch Covid-19 đã đẩy đời sống nhiều người lao động, nông dân hay công nhân ở các khu công nghiệp gặp nhiều khó khăn. Do đó, họ dễ dàng rơi vào vòng luẩn quẩn như vay nặng lãi hay tín dụng đen.

Vậy làm thế nào để có thể ngăn chặn, đẩy lùi tín dụng đen? Đây là một câu hỏi lớn và đầy thách thức, cần sự nỗ lực của nhiều bên cơ quan chức năng.

Mới đây, một số ngân hàng đã chính thức triển khai phát hành thẻ tín dụng nội địa trên phạm vi cả nước, đặc biệt là hướng vào nhóm khách hàng yếu thế, công nhân ở các khu công nghiệp. Theo số liệu từ Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối tháng 6/2022, có 12 tổ chức tín dụng đang phát hành thẻ tín dụng nội địa, bao gồm: Vietinbank, Agribank, BaoVietbank, Sacombank, Nam A Bank, ACB, HDBank, Viet Capital Bank, OCB và các công ty tài chính: VietCredit, FCCOM…

Hành động này được xem như bước đi chủ lực, góp phần thực hiện thành công chiến lược tiếp cận tài chính toàn diện để “không ai bị bỏ lại phía sau”. Bởi vậy việc đẩy mạnh phát triển thẻ tín dụng nội địa là một trong những nhiệm vụ vô cùng quan trọng của toàn ngành ngân hàng. Trong đó các đơn vị phát hành thẻ là các ngân hàng, công ty tài chính cùng với vai trò của đơn vị cung cấp hạ tầng thanh toán quốc gia là Công ty cổ phần thanh toán quốc gia Việt Nam (Napas) có vai trò quan trọng.

Tuy nhiên, có một thực tế, số lượng thẻ tín dụng nội địa đang lưu hành trên thị trường Việt Nam mới chỉ đạt 543 nghìn thẻ, tương đương 7% so với thẻ tín dụng quốc tế.

Câu hỏi đặt ra là vì sao số lượng thẻ tín dụng nội địa chiếm tỷ lệ quá thấp so với tổng lượng thẻ toàn thị trường? Liệu “cánh tay nối dài” của chiến lược tiếp cận tài chính toàn diện vẫn còn quá thấp so với thẻ tín dụng quốc tế? 

Thẻ tín dụng nội địa có ý nghĩa như thế nào trong việc nâng cao tiếp cận tài chính toàn diện cho người dân, đặc biệt là nhóm yếu thế, qua đó góp phần đẩy lùi tín dụng đen? Khi người dùng gặp rủi ro trong quá trình sử dụng thẻ thì phải làm gì?...

Trên số báo ra sáng ngày 5.9.2022, Tạp chí Kinh tế Việt Nam/VnEconomy sẽ dành trọn chuyên mục Tiêu điểm với chủ đề: "Phát triển thẻ tín dụng nội địa: Con đường tiếp cận tài chính toàn diện" để giải đáp tất cả những băn khoăn nói trên về sứ mệnh của thẻ tín dụng trong câu chuyện về tìm giải pháp ngăn chặn, đẩy lùi tín dụng đen. 

Bao gồm các bài viết:

- Thẻ tín dụng nội địa đang nỗ lực chiếm thị phần. Mặc dù xuất hiện muộn nhưng thẻ tín dụng nội địa đang dần chiếm lĩnh thị phần. Động lực của dòng thẻ này đến từ phân khúc rộng rãi, nhiều ưu điểm vượt trội và chính sách mở đường từ cơ quan quản lý. (Đào Hưng).

- Mở “ô cửa sổ” mới từ cách tiếp cận chấm điểm tín dụng cá nhân. Với phương pháp chấm điểm tín dụng cá nhân truyền thống, chỉ “vợt được cá to” để cho vay; còn nếu thay đổi cách tiếp cận, sẽ không bỏ lọt những người yếu thế nhưng hoàn toàn vay trả sòng phẳng. (Phan Linh).

- Thế khó của đứa con đẻ muộn. Theo số liệu của Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước), lượng thẻ tín dụng nội địa đã kích hoạt hiện chỉ 543 nghìn đơn vị, chiếm khoảng 0,5% tổng lượng thẻ trên thị trường và 7% thẻ tín dụng quốc tế. Ngân hàng Nhà nước, Napas và 12 tổ chức tín dụng đang đẩy mạnh phát hành thẻ nội địa. Đây được cho là “cánh tay nối dài”, góp phần giảm bất bình đẳng trong việc tiếp cận các dịch vụ tài chính, hạn chế “tín dụng đen” đối với nhóm yếu thế. Dù vậy, con đường đi của thẻ tín dụng nội địa đang đối mặt với không ít khó khăn. (Ánh Tuyết).

- Vấn nạn tín dụng đen: Không thể “bó tay” ngồi nhìn. Cho vay số tiền lớn, người vay không cần thế chấp, thủ tục giải ngân nhanh gọn… Đây là những lời chào mời rất hấp dẫn đối với công nhân, người lao động. Nhưng đằng sau “mật ngọt” là vô số cạm bẫy từ các đường dây tổ chức chuyên cho vay nặng lãi, tín dụng đen cho vay trực tiếp hoặc cho vay qua app… (Châu Anh).

Kỷ niệm lần thứ 77 Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, trên số báo 37 dành cho nhiều trang bài viết cho chủ đề trang trọng này.

 Các bài viết bao gồm:

 -Nền tảng để dựng xây và phát triển đất nước. Những thành tựu về mọi mặt đạt được trong mấy chục năm qua đã tạo ra thế và lực mới, làm thay đổi diện mạo của đất nước, với cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế chưa bao giờ được như ngày nay, như được khẳng định trong Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về các Văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng, do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trình bày. (Nguyễn Quốc Uy).   

- Mở đường lớn, đưa đất nước hùng cường. Nhìn rõ những điểm nghẽn hạ tầng giao thôn, trong Chiến lược phát triển kinh tế-xã hội 10 năm 2021-2030 một trong ba đột phá chiến lược đã được Đảng, Chính phủ xác định là “Tiếp tục hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội đồng bộ, hiện đại, trọng tâm ưu tiên phát triển hạ tầng trọng yếu về giao thông, với mục tiêu đến năm 2030, phấn đấu cả nước có khoảng 5.000 km đường bộ cao tốc… (Song Hoàng).

- Phát triển kinh tế trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Thách thức của Việt Nam là gì trong việc tiến lên nhóm quốc gia thu nhập trung bình-cao đồng thời đáp ứng các cam kết về giảm phát thải? Để vượt qua thách thức này, Việt Nam cần có kế hoạch cụ thể và quyết liệt hơn, tận dụng nguồn lực từ các khu vực ngoài nhà nước và phải đảm bảo quyền lợi cho nhóm người chịu ảnh hưởng từ quá trình chuyển đổi xanh. (TS. Muthukumara Mani, Chuyên gia trưởng Kinh tế Môi trường của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam).

-Hóa giải mối lo “gánh” thêm rủi ro nợ công. Để chinh phục những mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội đầy tham vọng thời gian tới, Việt Nam sẽ cần nguồn vốn khổng lồ. Tuy nhiên, khi các nguồn vay ưu đãi ngày càng hạn hẹp khiến danh mục nợ “gánh” thêm rủi ro, điều này đặt ra yêu cầu với Bộ Tài chính phải sớm thành lập cơ quan quản lý nợ vào năm 2030, nhằm tập trung quản lý, giám sát các khoản nợ và chống lại những cú sốc từ bên ngoài. (Tuyết Nhi).

- Việt Nam cần sớm hoàn thiện mô hình cơ quan quản lý nợ công. Trong các ngày 23-24/8/2022 tại Hà Nội, Bộ Tài chính phối hợp cùng Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Ngân hàng Thế giới và Tổng cục Kinh tế Liên bang Thụy Sỹ tổ chức hội thảo về “Kinh nghiệm quốc tế trong cải cách công tác quản lý nợ công và các thông lệ tốt trong quản lý nợ công”. Tham dự Hội thảo có đại diện các cơ quan của Đảng, cơ quan Quốc hội, bộ, ngành, cơ quan thuộc Chính phủ, các địa phương, đại diện các cơ quan nghiên cứu, các nhà đầu tư và đại diện các đối tác quốc tế… Nhân sự kiện này, bài viết đưa ra một số đánh giá tổng quan về tình hình nợ công ở Việt Nam sau khi có số liệu đánh giá lại GDP của Tổng cục Thống kê. (Phạm Minh Thụy).

-Công nghiệp phục hồi nhanh, doanh nghiệp nỗ lực mở rộng sản xuất. Sản xuất công nghiệp tháng 8/2022 tiếp tục xu hướng phục hồi nhanh do các doanh nghiệp nỗ lực mở rộng sản xuất bù lại khoảng thời gian 2 năm bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Trong đó, ngành chế biến chế tạo tiếp tục là động lực thúc đẩy tăng trưởng của nền kinh tế, đồng thời cũng là ngành dẫn đầu về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài. (Huyền Vy).

- Ấn tượng giảm nghèo đa chiều: Phía trước còn nhiều thách thức. Với việc áp dụng chuẩn nghèo đa chiều quốc gia vào năm 2015, Việt Nam là quốc gia tiên phong trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương trong việc áp dụng chuẩn nghèo đa chiều làm công cụ xác định mục tiêu, theo dõi tình hình nghèo đói và xây dựng chính sách. (Dũng Hiếu).

Cùng nhiều chuyên mục hấp dẫn khác:

- Chính sách tài khóa – tiền tệ: Đôi điều lạm bàn. Tài khóa, tiền tệ không chỉ là vấn đề của tăng trưởng, mà còn là một trong những quan hệ cân đối kinh tế vĩ mô quan trọng. Thông tin trong những tháng đầu năm đã cho thấy một số vấn đề về tài khóa và tiền tệ - tín dụng cần được xem xét. (Đỗ Văn Huân).

-Cần tư duy mới trong chiến lược đảm bảo an toàn, an ninh mạng. Việt Nam cần một tư duy mới trong chiến lược đảm bảo an toàn, an ninh mạng ở mọi cấp độ, từ Chính phủ đến các cơ quan doanh nghiệp và kể cả người dân, bởi đảm bảo an toàn, an ninh mạng là bảo vệ tài nguyên số quốc gia, tài sản số của các cơ quan doanh nghiệp và của chính người dân. (Hồng Vinh).

- Khai thông thị trường, tăng xuất khẩu nông lâm thủy sản. Tám tháng đầu năm 2022, xuất khẩu nông lâm thủy sản cả nước đạt 36,3 tỷ USD, tăng 13,1% so với cùng kỳ năm 2021. Đây là kết quả từ những nỗ lực mở rộng thị trường xuất khẩu của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thời gian qua. Trong những tháng cuối năm, nếu tốc độ này được giữ vững thì mục tiêu 55 tỷ USD xuất khẩu nông lâm thủy sản cả năm 2022 hoàn toàn khả thi. (Chu Khôi).

- Lạm phát toàn cầu đã dịu, cuộc đua lãi suất vẫn nóng. Cuối cùng, lạm phát trên toàn cầu đã có những dấu hiệu dịu bớt. Tuy nhiên, đối với các ngân hàng trung ương trên thế giới, giờ vẫn chưa phải là lúc để dừng cuộc đua lạm phát mà họ đã dấn thân vào nhằm khống chế đà leo thang của giá cả. (An Huy).

-Doanh nghiệp xuất khẩu bị lừa đảo: Đừng để “mất bò mới lo làm chuồng”. Để xảy ra các rủi ro trong giao dịch thương mại quốc tế, nhiều ý kiến cho rằng nguyên nhân do các doanh nghiệp Việt Nam không chú trọng đầu tư pháp lý. Sợ tốn kém chi phí cho luật sư nên khi “mất bò mới lo làm chuồng”. Doanh nghiệp chưa hiểu rõ luật kinh tế quốc tế, chưa có các điều khoản pháp lý ràng buộc đối tác, vẫn phó thác chuyện may rủi trong làm ăn. Vậy giải pháp nào giúp doanh nghiệp Việt Nam tự tin “vượt sóng cả” ra biển lớn? (Vũ Khuê).

- Để giao dịch thương mại quốc tế an toàn. Không có phương thức thanh toán quốc tế nào hoàn hảo. Để giao dịch thương mại quốc tế an toàn, doanh nghiệp cần tìm hiểu thông tin giao dịch, lựa chọn các ngân hàng có uy tín, xin tư vấn của ngân hàng, từ soạn thảo hợp đồng cho đến các điều kiện thanh toán an toàn nhất cho doanh nghiệp. (Hương Loan).

- Đối phó với gia tăng lừa đảo trong thương mại quốc tế. Xu thế mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế đã và đang mở ra nhiều cơ hội giao thương cho cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Song song với đó cũng xuất hiện không ít tình trạng lừa đảo khiến doanh nghiệp Việt Nam bị thiệt hại nặng nề. (Song Hà).

- Nhà cho thuê tại Hà Nội trên đà tăng giá. Cùng với sự tăng cao của giá bán nhà, giá cho thuê căn hộ cũng như phòng trọ tại Hà Nội hiện cũng tăng mạnh so với năm trước. Kể từ khi mọi hoạt động trở lại bình thường sau đại dịch Covid - 19, các căn hộ cho thuê tại nhiều khu vực trên địa bàn Hà Nội đã tăng giá 10 -20% và hiện đang có xu hướng tăng tiếp. (Phan Dương).

- Sau xe xăng, Piaggio sẽ đồng hành với Việt Nam sản xuất xe điện. Sau 15 năm gây dựng hệ sinh thái sản xuất xe xăng tại Việt Nam, Piaggio tiếp tục đồng hành với Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam để xây dựng hệ sinh thái xe điện. P/v ông Gianluca Fiume, Chủ tịch Piaggio Châu Á - Thái Bình Dương kiêm Tổng Giám đốc Piaggio Việt Nam. (Anh Nhi).

- Thị trường điện toán đám mây Việt Nam: Cơ hội doanh nghiệp nội gia tăng thị phần. Điện toán đám mây là một trong những nền tảng hạ tầng số quan trọng trong thúc đẩy chuyển đổi số, phát triển kinh tế số, xã hội số. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, thị phần điện toán đám mây của các doanh nghiệp trong nước mới chỉ chiếm con số rất khiêm tốn, khoảng 20%. Gần 80% miếng bánh tỷ USD đang thuộc về các “ông lớn” cung cấp dịch vụ đến từ nước ngoài. Cạnh tranh để mở rộng thị trường, thay đổi thị phần là bài toán thách thức với các nhà cung cấp đám mây Việt. (Nhĩ Anh).

Ngoài ra, như thường lệ, Tạp chí Kinh tế Việt Nam sẽ dành 2 trang tiếng Anh tóm tắt những tin bài nổi bật nhất.