Ngày 14/8/2025, Đại hội đại biểu Đảng bộ Bộ Nông nghiệp và Môi trường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 diễn ra trọng thể với sự tham dự của nhiều lãnh đạo, nguyên lãnh đạo các bộ, ban, ngành. Sự kiện đánh dấu bước ngoặt lịch sử của ngành sau quá trình hợp nhất Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn với Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Tại Đại hội, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã có bài phát biểu quan trọng, đánh giá những thành tựu nổi bật, chỉ rõ các hạn chế, đồng thời định hướng chiến lược phát triển, khẳng định vai trò tiên phong của ngành trong xây dựng một Việt Nam thịnh vượng, xanh và bền vững.

BƯỚC NGOẶT LỊCH SỬ TỪ SỰ HỢP NHẤT

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh, việc tổ chức Đại hội lần thứ nhất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường là sự kiện mang ý nghĩa lịch sử, bởi đây là kết quả của quá trình dài xây dựng và phát triển, có lĩnh vực đã trên 80 năm.

“Bối cảnh chúng ta tổ chức Đại hội lần thứ nhất của Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã dựa trên một tài sản vô giá, đó là truyền thống, là sự nỗ lực, đóng góp của các thế hệ lãnh đạo, cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của hai ngành”, Phó Thủ tướng nói.

Nhìn lại nhiệm kỳ 2020-2025, Phó Thủ tướng đánh giá đây là giai đoạn đặc biệt, khi đất nước đối mặt với những thách thức chưa từng có tiền lệ: đại dịch COVID-19, đứt gãy chuỗi cung ứng toàn cầu, biến động kinh tế thế giới, cùng các khó khăn nội tại.

Trong bối cảnh đó, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã thể hiện bản lĩnh, lựa chọn “biến nguy thành cơ”, chủ động đổi mới, hành động kịp thời. “Các đồng chí đã nhận ra rằng chúng ta không thể không đổi mới, không hành động, và đã chuẩn bị hành trang để đổi mới”, Phó Thủ tướng biểu dương.

Phó Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh vai trò then chốt của công tác Đảng: “Công tác Đảng là hạt nhân, là nguyên nhân của thành công”. Việc hợp nhất hai bộ và hai đảng bộ, với hơn 80 tổ chức và trên 10.000 đảng viên, được triển khai nhanh chóng, quyết liệt, tạo ra sự đoàn kết, nhất trí, nền tảng để ngành vượt qua giai đoạn khó khăn nhất.

Các chỉ số công tác Đảng rất tích cực: 100% tổ chức cơ sở đảng hoàn thành nhiệm vụ, trong đó 94% hoàn thành tốt nhiệm vụ; 97% đảng viên hoàn thành tốt nhiệm vụ; kết nạp 1.547 đảng viên mới, vượt gần ba lần chỉ tiêu. “Trong bối cảnh khó khăn như hiện nay, đây là một minh chứng rõ nét cho sự phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng”, Phó Thủ tướng khẳng định.

NÔNG NGHIỆP VƯƠN TẦM – MÔI TRƯỜNG MỞ RA CỬA LỚN

Phó Thủ tướng điểm lại nhiều thành tựu ấn tượng. Nông nghiệp đã chuyển từ vai trò “trụ đỡ” sang đóng góp quan trọng cho nền kinh tế, với mục tiêu kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản gần 70 tỷ USD vào cuối năm 2025. Con số này chiếm tỷ trọng lớn trong tổng kim ngạch xuất khẩu hơn 400 tỷ USD của cả nước.

Khoảng 60% dân số Việt Nam sống ở nông thôn, 80% số xã đạt chuẩn nông thôn mới – những con số phản ánh sự thay đổi mạnh mẽ của nông thôn, hướng đến nông nghiệp hiện đại, xanh, giảm phát thải carbon. “Tăng trưởng 1% của nông nghiệp có ý nghĩa vô cùng lớn đối với 60% người dân nông thôn”, ông nhấn mạnh.

Việt Nam cũng khẳng định vai trò trên trường quốc tế khi tham gia Tuyên bố chính trị về quan hệ đối tác chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP) cùng nhóm G7, đồng thời triển khai chiến lược biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường, tăng trưởng xanh và quản lý tài nguyên. Với 11 khu dự trữ sinh quyển thế giới, 3 di sản thiên nhiên thế giới, 12 vườn di sản ASEAN và mục tiêu đưa 6% diện tích biển vào bảo tồn, Việt Nam cho thấy cam kết mạnh mẽ trong bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học.

Phó Thủ tướng không né tránh các tồn tại, hạn chế, đồng thời đưa ra định hướng phát triển. Về tư duy thể chế, ông nhấn mạnh cần phát huy tối đa lợi thế của sự hợp nhất để Bộ Nông nghiệp và Môi trường thực sự dẫn dắt kinh tế nông nghiệp sinh thái, nông nghiệp carbon thấp. Việc sắp xếp bộ máy phải khoa học, tích hợp các lĩnh vực có liên quan chặt chẽ, như tài nguyên nước, thủy lợi, hạ tầng, phòng chống ngập lụt. Ông đề xuất ban hành Nghị quyết của Bộ Chính trị về phát triển bền vững, tiến tới xây dựng các luật về kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh.

Về khoa học công nghệ và chuyển đổi số, ngành cần chuyển đổi số trong quản lý nội bộ, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn, ứng dụng công nghệ để phát triển nông nghiệp thông minh. Đồng thời, Bộ cần cung cấp dữ liệu, bản đồ, viễn thám để phục vụ phát triển kinh tế số, chính phủ số. Với 11.000 cán bộ khoa học và 180 phòng thí nghiệm, cần khai thác hiệu quả để tạo ra các sáng chế, phục vụ nông nghiệp carbon thấp.

Về hội nhập quốc tế, cần tận dụng hợp tác để học hỏi kinh nghiệm, nhất là về kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, cơ chế thị trường carbon; chuyển từ đối phó sang phát triển bền vững nguồn lợi thủy sản, giải quyết căn cơ vấn đề “thẻ vàng” EC.

Về nguồn nhân lực, Phó Thủ tướng đề nghị tiến hành “cuộc cách mạng nhân lực”, đánh giá nhu cầu cho các ngành nghề mới, tập trung đào tạo cán bộ có tầm vóc quốc tế, đồng thời huy động đội ngũ trí thức, nhà khoa học, trường đại học để giải quyết các nhiệm vụ chiến lược.