Kim cương xanh lam (Blue Diamond) là dòng kim cương tự nhiên, có màu xanh lam dễ nhận thấy do sự hiện diện của boron trong cấu trúc cacbon của viên kim cương. Cũng giống như nhiều loại kim cương màu khác, kim cương xanh có bảng phân loại màu sắc từ nhạt tới đậm. Kim cương xanh có màu từ xanh lam nhạt đến xanh lam đậm thường có màu phụ như tím, xám hoặc xanh lục. Kim cương xanh thường không thông qua quá trình xử lý nhân tạo như kim cương đen, nên màu xanh mà chúng sở hữu hoàn toàn là tự nhiên.

Kim cương xanh hiếm hơn và đắt thứ 2 trong thế giới đá quý, chỉ sau kim cương đỏ. Kim cương xanh chỉ có thể được tìm thấy ở ba khu vực trên thế giới: Úc, Nam Phi và Ấn Độ. Kim cương xanh chỉ được tìm thấy ở độ sâu gấp 4 lần so với hầu hết loại kim cương, theo Viện Đá quý Mỹ. Nhà sản xuất kim cương Nam Phi Petra Diamonds thì cho biết “kim cương xanh hiếm đến mức chưa có số liệu thống kê nào về số lượng các viên tìm được”. Năm 2020, công ty này đưa ra một thông cáo về việc họ đã tìm thấy 5 viên kim cương xanh với chất lượng cao trong cùng một thời điểm ở khu mỏ của họ. “Điều này là bất thường và chỉ một viên đá nhỏ nhất trong 5 viên này cũng có thể giúp một người trở thành triệu phú”.

Kim cương xanh có màu càng đậm thì càng hiếm và đắt. Những viên kim cương xanh có trọng lượng carat cao như 2 hoặc 3 carat thậm chí còn khó kiếm hơn, và do đó cực kỳ đắt đỏ. Nhiều người khẳng định rằng kim cương hồng hiếm hơn kim cương xanh, nhưng đó là do nhu cầu đối với kim cương hồng những năm gần đây tăng lên, chứ không phải do độ hiếm và giảm của nguồn cung. Mức độ quý hiếm của kim cương xanh thường khiến chúng trở thành mục tiêu của các nhà sưu tập, nhà đầu tư và những người đam mê kim cương.

Giá đấu giá kỷ lục của kim cương xanh trong vài năm qua đã thu hút sự chú ý đáng kể. Trong khi kim cương xanh đủ hiếm để cực kỳ có giá trị, chúng vẫn đủ phong phú để tạo ra và duy trì thị trường. Ngoài ra, nhiều viên kim cương xanh cũ đã được tái chế gần đây. Những công nghệ ngày càng cải tiến các kiểu cắt kim cương để tăng vẻ bề ngoài của kim cương màu, do đó tạo ra thị trường nhiều hơn sản phẩm. Khối lượng kim cương được xử lý cao trong những năm gần đây đã cung cấp các tùy chọn chi phí thấp hơn cho phần lớn công chúng mua. Miễn là việc xử lý màu được tiết lộ, những sản phẩm này có một vị trí khả thi trong thị trường đá quý.

Mới đây, viên kim cương xanh đẹp nhất thế giới đã được bán ra với mức giá “khủng”. Viên kim cương xanh có tên “The De Beers Cullinan” đạt sắc độ màu cao cấp nhất đã được bán với giá 450,9 triệu HKD (57,5 triệu USD) tại Sotheby’s ở Hong Kong.

Nhà đấu giá Sotheby's cho biết viên kim cương xanh "The De Beers Cullinan" nặng 15,1 carat đã được bán cho một người mua giấu tên tối 27/4 . Đây là "viên kim cương xanh sống động được cắt từng bước hoàn hảo nhất bên trong" được Viện Đá quý Mỹ (GIA) thẩm định. Ban đầu, Sotheby’s ước tính nó được bán với giá khoảng 48 triệu USD nhưng trong phiên đấu giá tối 27/4, những người mua đẩy lên 390 triệu HKD (49,7 triệu USD) cộng thêm các khoản phí, nâng tổng mức giá đạt thầu lên 450,9 triệu HKD (57,5 triệu USD).

Frank Everett, phó chủ tịch cấp cao kiêm giám đốc kinh doanh phụ trách trang sức của nhà đấu giá Sotheby's, cho biết viên kim cương này đáng chú ý ở nhiều cấp độ. "Nó hiếm vì có kích thước lớn, hơn 15 carat. Nó có màu xanh lam sống động. Bên trong hoàn mỹ. Và một trong những khía cạnh khiến nó trở nên hiếm có chính là vết cắt," ông Everett nói. “Thị trường trong vài năm trở lại đây rất chuộng đồ trang sức, một trong những phân khúc hút khách nhất là kim cương màu. Và một trong những màu đẹp nhất là màu xanh lam”.

Viên kim cương xanh quý hiếm trên được tìm thấy ở mỏ Cullinan, Nam Phi năm 2021 và đạt được thứ hạng cao nhất, theo tiêu chuẩn kim cương màu được đánh giá. Nó được GIA phân loại là "Fancy Vivid Blue" (sắc độ xanh lam cao cấp nhất) với độ sạch IF (Internally Flawless) cao nhất. Trong tất cả những viên kim cương xanh được mang đến kiểm định tại GIA, không quá 1% đạt được sắc độ Fancy Vivid Blue cao cấp nhất.

Theo Bảo tàng kim cương Cape Town ở Nam Phi, mỏ Cullinan đã sản xuất ra nhiều loại đá quý giá trị, trong đó có viên kim cương Cullinan nặng 3.106 carat phát hiện vào năm 1905. Đây là viên kim cương lớn nhất mà con người phát hiện ra.

Năm 2016, nhà đấu giá Christie’s ở Geneva (Thụy Sĩ) đã bán viên kim cương xanh Oppenheimer Blue với giá 56,8 triệu CHF (59 triệu USD). Sotheby’s cũng đã bán một viên kim cương xanh với giá hơn 4 triệu USD tại Geneva năm 2015.