Cuộc cạnh tranh khốc liệt về chuẩn sạc xe điện tại Mỹ

Làn sóng dùng sạc của Tesla

Startup xe điện Rivian cho biết họ đã chính thức đạt được thỏa thuận mở rộng khả năng tiếp cận bộ sạc nhanh của Tesla cho những người mua xe của hãng này. Động thái đã củng cố thêm sự thống trị của hãng xe điện hàng đầu tại Mỹ.

Thỏa thuận sẽ cho phép các tài xế của Rivian tiếp cận hơn 12.000 bộ Supercharger của Tesla ở Mỹ và Canada bắt đầu từ năm 2024, sử dụng bộ chuyển đổi dành cho các mẫu R1T và R1S của Rivian. Các mẫu xe Rivian trong tương lai sẽ kết hợp cấu hình cổng sạc của Tesla, bắt đầu từ năm 2025.

Thỏa thuận của Rivian theo sau các thỏa thuận tương tự mà Tesla đã đạt được trong những tuần gần đây với Ford Motor và General Motors. Cả hai nhà sản xuất ô tô cũng cho biết họ đang kết hợp các cổng sạc kiểu Tesla trên các xe điện tương lai bắt đầu từ năm 2025 và khách hàng của họ sẽ được sử dụng khoảng 12.000 Supercharger.

Bối cảnh vốn đã khó hiểu về việc thị trường sạc EV của Mỹ thậm chí còn trở nên khó hiểu hơn khi các nhà sản xuất ô tô nhanh chóng chuyển sang sử dụng đầu nối Tesla. Kể từ khi Ford vào tháng trước trở thành nhà sản xuất ô tô đầu tiên tuyên bố kế hoạch thực hiện chuyển đổi, một làn sóng các công ty sạc và nhà sản xuất thiết bị cho biết họ sẽ có thể hỗ trợ thiết lập sạc của Tesla.

Một số nhà phân tích cho biết việc các nhà sản xuất ô tô chấp nhận đầu nối Tesla và các thỏa thuận mở rộng quyền truy cập Supercharger cho những người không sở hữu Tesla, là một túi hỗn hợp đối với người tiêu dùng.

Một mặt, nhiều chủ sở hữu EV sẵn sàng mở rộng quyền truy cập bộ sạc nhanh của họ ngay lập tức. Tuy nhiên, hầu hết các bộ sạc hiện đang hoạt động tại các trạm trên khắp Mỹ đều sử dụng hệ thống sạc riêng.

Eleftheria Kontou, trợ lý giáo sư tại Đại học Illinois, chuyên gia nghiên cứu cơ sở hạ tầng EV, cho biết, việc chuyển sang loại sạc mà Tesla sử dụng, mặc dù nó mang lại nhiều lợi ích, nhưng có thể đẩy ngành công nghiệp ra khỏi tiêu chuẩn tính phí phổ quát mà một số nhà hoạch định chính sách cho rằng đó là cách tốt nhất để khuyến khích áp dụng xe điện và tránh nhầm lẫn.

Gần như tất cả các nhà sản xuất không phải Tesla ngày nay đều sử dụng một tiêu chuẩn sạc được gọi là Hệ thống sạc kết hợp, hay CCS. Trong khi đó, Chính phủ liên bang Mỹ đã đặt hàng tỷ USD lên bàn để xây dựng mạng lưới đường cao tốc, ủng hộ CCS. Châu Âu sử dụng một tiêu chuẩn CCS tương tự. Hầu hết các nhà sản xuất ô tô của Mỹ đều dựa vào mạng lưới các nhà cung cấp dịch vụ sạc bên thứ ba, chẳng hạn như EVgo và ChargePoint.

Tesla sử dụng một đầu nối khác, được gọi là Tiêu chuẩn sạc Bắc Mỹ, hay NACS. Mạng Supercharger của hãng này bao gồm hơn 19.400 bộ sạc nhanh ở Mỹ tại gần 1.800 địa điểm, theo cơ sở dữ liệu của Bộ Năng lượng Mỹ, và đáng chú ý là nó được nhiều người coi là đáng tin cậy nhất.

Mặc dù người lái xe Tesla có thể mua bộ điều hợp cho phép họ sử dụng bộ sạc nhanh CCS, nhưng ngược lại bộ điều hợp cho phép người lái xe CCS có thể sử dụng bộ sạc Tesla hiện không được bán.

Cathy Zoi, giám đốc điều hành của nhà cung cấp sạc nhanh EVgo, cho biết khoảng một triệu xe điện đang lưu thông trên đường ở Mỹ có đầu nối CCS và nhiều hơn nữa đang được triển khai. Cô cho biết công ty đã có các đầu nối Tesla cùng với các đầu nối CCS tại nhiều địa điểm của mình

“Sẽ tiếp tục có một nhu cầu đáng kể về việc sạc CCS. Ngay cả khi mỗi nhà sản xuất ô tô quyết định vào ngày mai rằng họ sẽ chuyển sang NACS, thì sẽ mất nhiều năm trước khi điều đó có hiệu lực”, Zoi nói.

Nhà sản xuất xe Jeep Stellantis nói rằng họ đang đánh giá tiêu chuẩn sạc của Tesla. Toyota, Honda, Nissan và Hyundai cho biết họ đang khám phá các tùy chọn sạc khác nhau cho tương lai.

Rivian thì cho hay họ sẽ tiếp tục xây dựng mạng lưới trạm sạc của riêng mình, nhiều trạm sạc nằm ở hoặc gần các điểm đến ngoài trời như công viên quốc gia và tiểu bang. Các trạm sạc này hiện tương thích với CCS. Đối với các trạm trong tương lai, Rivian sẽ chuyển sang phần cứng sạc do Tesla sử dụng.

Các nhà phân tích cho rằng, mặc dù hầu hết việc sạc diễn ra tại nhà, nhưng căng thẳng đối với các chuyến đi trên đường bằng xe điện đang cản trở việc áp dụng rộng rãi hơn. Gần một nửa số người mua ô tô không cân nhắc đến xe điện chỉ ra việc thiếu điểm sạc là lý do chính, theo một nghiên cứu của J.D. Power được công bố vào tuần trước.

Độ tin cậy bên ngoài mạng Tesla là một vấn đề, với thiết bị thường xuyên hoạt động. Các nghiên cứu đã trích dẫn sự cố liên lạc giữa ô tô và bộ sạc, bộ sạc và công ty vận hành mạng sạc và với hệ thống thanh toán.

Trong khi đó, một phần lợi thế về độ tin cậy của Tesla là hãng chỉ sạc các phương tiện của chính mình, giúp quá trình liên lạc cần thiết giữa bộ sạc và xe điện trở nên mượt mà.

“Nó hoạt động tốt như thế nào từ quan điểm hiệu suất?” Nick Nigro, người sáng lập công ty nghiên cứu EV Atlas Public Policy đặt dấu hỏi. “Các tài xế sẽ chú ý lắng nghe vì họ sẽ mong đợi trải nghiệm tuyệt vời này”

Động thái của chính quyền Mỹ

Mỹ trong khi đó đang cố gắng tạo ra một mạng lưới các bộ sạc nhanh có thể cung cấp năng lượng cho ô tô trong khoảng 30 phút. Luật cơ sở hạ tầng liên bang được thông qua vào năm 2021 cung cấp 7,5 tỷ USD để bắt đầu quá trình xây dựng.

Thời điểm của các giao dịch tính phí của Tesla trùng với thời điểm chính quyền Biden kêu gọi nhà sản xuất ô tô mở quyền truy cập vào mạng Supercharge của mình cho những chủ sở hữu không phải Tesla EV để đủ điều kiện nhận tiền liên bang trong tương lai.

Tesla có thể nhận thêm doanh thu từ lượng khách hàng mới đến các trạm sạc của mình. Tuy nhiên, việc mở rộng khả năng tiếp cận với những khách hàng không phải Tesla cũng làm giảm đi những gì từ lâu đã trở thành lợi thế cho công ty và là điểm bán hàng cho những người mua Tesla.

Tại châu Âu, Tesla đã có thể mở một nửa số trạm sạc nhanh của mình cho các loại xe điện khác mà không làm tăng thời gian chờ đợi, Drew Baglino, phó chủ tịch cấp cao về hệ thống truyền động và kỹ thuật năng lượng của Tesla, cho biết vào tháng Tư.

Giá tính phí tại các trạm của Tesla khác nhau tùy theo vị trí và có thể xem được trên ứng dụng của nhà sản xuất ô tô.

Công ty nói việc định giá cho các xe không phải của Tesla phản ánh chi phí bổ sung liên quan đến việc mở mạng của họ. Những người lái xe đó có thể trả 12,99 USD một tháng cho tư cách thành viên tính phí giúp giảm giá mỗi kilowatt giờ.

Ví dụ, tại một nhà ga bên ngoài Santa Cruz, California, Tesla tính phí những người lái xe không phải Tesla 53 xu mỗi kilowatt giờ hoặc 43 xu mỗi kilowatt giờ đối với những người có tư cách thành viên.

Tuần trước, Elon Musk đã mô tả quyết định mở rộng quyền truy cập vào mạng của Tesla là “đúng đắn về mặt đạo đức. Nhưng liệu nó có thông minh về mặt tài chính hay không vẫn còn phải xem đã”.