Doanh số bán ô tô tại Trung Quốc lao dốc năm 2026 nếu Bắc Kinh cắt giảm trợ cấp
Doanh số bán ô tô tại Trung Quốc có thể sẽ sụt giảm vào năm 2026, chấm dứt chuỗi 6 năm liên tiếp tăng trưởng, nếu Bắc Kinh ngừng trợ cấp tiền mặt và ưu đãi thuế cho người mua, theo dự báo của JPMorgan.
Theo ông Nick Lai, doanh số bán ô tô tại quốc gia tỷ dân có thể giảm từ 3 đến 5% trong năm tới trong một kịch bản thận trọng hơn.
Dự báo này bao gồm cả xe điện (EV) và xe chạy xăng. Phân khúc xe điện - một điểm sáng trong nền kinh tế Trung Quốc với sự gia tăng mạnh mẽ của người lái xe trong nước - dự kiến sẽ tăng trưởng 15% trong năm tới, giảm so với mức dự kiến 27% trong năm nay, ông Lai nhận định.
Theo dữ liệu từ Hiệp hội Xe du lịch Trung Quốc, ngành ô tô Trung Quốc đã suy giảm lần cuối vào năm 2020, khi các nhà sản xuất ô tô giao tổng cộng 19,5 triệu xe cho khách hàng, giảm 6,2% so với năm 2019.
Trợ cấp và ưu đãi thuế hết hạn là nguyên nhân dẫn đến triển vọng bi quan này.
“Một bài học từ lịch sử là trợ cấp của chính phủ hiếm khi tạo ra nhu cầu mới mà chúng chỉ thúc đẩy nhu cầu trong tương lai”, ông Lai nói. “Trong khi đó, nhu cầu trong năm tiếp theo phụ thuộc vào nền kinh tế cơ bản và niềm tin của người tiêu dùng nếu trợ cấp hết hạn”.
Trong một báo cáo nghiên cứu gần đây cho thấy các khoản trợ cấp hiện tại của Bắc Kinh nhằm thúc đẩy doanh số bán ô tô có thể thúc đẩy nhu cầu trong tương lai khoảng 1 đến 2 triệu xe.
Cho đến cuối năm, người mua xe Trung Quốc muốn thay thế xe hiện có bằng xe điện sẽ được hưởng khoản trợ cấp đổi xe cũ lấy xe mới là 20.000 nhân dân tệ (2.811 USD), trong khi những người mua xe chạy bằng xăng sẽ được hoàn tiền 15.000 nhân dân tệ.
Chính quyền trung ương dự kiến sẽ công bố liệu khoản trợ cấp đổi xe cũ lấy xe mới có được gia hạn vào tháng 1 hay không.
Ngoài ra, người mua xe điện hiện được miễn thuế mua xe 10%. Tuy nhiên, những giao dịch mua xe này sẽ phải chịu mức thuế 5% từ tháng 1 cho đến khi mức thuế suất thông thường 10% được áp dụng trở lại vào năm 2028.
JPMorgan dự báo tổng doanh số bán ô tô trên toàn Trung Quốc vào năm 2025 sẽ tăng 6% so với năm ngoái, đạt 24,46 triệu chiếc.
Ngành công nghiệp ô tô của Trung Quốc đã sa lầy vào tình trạng dư thừa công suất trong vài năm qua khi các hãng xe lớn đưa ra các mức giảm giá mạnh để thu hút người mua, làm giảm biên lợi nhuận của họ.
Theo dữ liệu của JPMorgan, mức giảm giá trung bình dành cho người mua Trung Quốc đại lục đã đạt mức kỷ lục 17,4% trong tháng 6, bao gồm 40 thương hiệu xe hơi nước ngoài và Trung Quốc trên 1.000 biến thể. Mức giảm giá này đã giảm xuống còn 16,7% vào tháng 7, nhưng sau đó gần như không đổi.
Ông Lai cho biết sản lượng xe của Trung Quốc, bao gồm xe buýt, xe tải và xe du lịch, có thể đạt 33 triệu chiếc vào năm 2025, so với công suất ước tính khoảng 50 triệu chiếc.
Theo ông Lai, biên lợi nhuận ròng trung bình trên mỗi xe - khoảng cách giữa giá bán và chi phí sản xuất như nguyên liệu thô, nhân công và hậu cần - hiện ở mức khoảng 5.000 nhân dân tệ đối với các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông nói thêm rằng biên lợi nhuận có thể tăng gấp bốn lần lên 20.000 nhân dân tệ nếu họ xuất khẩu nhiều xe hơn sang các thị trường nước ngoài, nơi họ có thể bán được giá cao hơn.
Doanh số bán hàng bên ngoài Trung Quốc đại lục năm ngoái chiếm chưa đến 10% tổng doanh số.
Các nhà lắp ráp lớn cũng đang đẩy mạnh tốc độ vươn ra toàn cầu bằng cách xây dựng chuỗi cung ứng xe điện của Trung Quốc ở nước ngoài để hỗ trợ sản xuất trong nước.
Theo Rosalie Chen, nhà phân tích cấp cao tại Third Bridge Sự chuyển dịch sang sản xuất xe điện ở nước ngoài đặc biệt mạnh mẽ ở Đông Nam Á, nơi tỷ lệ nội địa hóa dự kiến sẽ vượt quá 50% vào năm 2026.
“Kết quả là chi phí của BYD và các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc khác có thể giảm khoảng 10%, cải thiện biên lợi nhuận khoảng 15 điểm phần trăm”, bà Rosalie Chen nói.
