

Bộ trưởng Giao thông Vận tải Sean P. Duffy đã công bố mới đây rằng Bộ Giao thông Vận tải Mỹ có kế hoạch đề xuất ba quy định mới vào mùa xuân năm 2026 để hiện đại hóa Tiêu chuẩn An toàn Xe cơ giới Liên bang (FMVSS) cho các phương tiện được trang bị hệ thống lái tự động. Những cập nhật này nhắm vào các tiêu chuẩn ban đầu được thiết kế cho xe do con người vận hành, mà Duffy mô tả là “di tích lỗi thời” từ nhiều thập kỷ trước, không tính đến thực tế của công nghệ không người lái.
Theo Duffy, những thay đổi này sẽ loại bỏ "các yêu cầu dư thừa" đồng thời vẫn đảm bảo an toàn, mở đường cho một tiêu chuẩn quốc gia thống nhất có thể đơn giản hóa việc phê duyệt cho các công ty như Tesla và General Motors.
Động thái này được xây dựng dựa trên các hành động trước đó của chính quyền Mỹ, bao gồm việc miễn trừ cho một số xe tự lái khỏi các quy tắc báo cáo an toàn truyền thống, như được nêu chi tiết trong một báo cáo của Reuters từ tháng 4.
Những người trong ngành coi đây là phản ứng trực tiếp trước áp lực cạnh tranh từ nước ngoài, đặc biệt là Trung Quốc, nơi xe tự hành đang phát triển nhanh chóng mặc dù các quy định ít nghiêm ngặt hơn. Duffy nhấn mạnh trong tuyên bố của mình rằng "nước Mỹ phải dẫn đầu trong đổi mới giao thông. Nếu chúng ta không làm được điều đó, các đối thủ của chúng ta sẽ lấp đầy khoảng trống”.
Cơ quan Quản lý An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia (NHTSA), trực thuộc Bộ Giao thông Vận tải (DOT), đang dẫn đầu những nỗ lực này. Một thông cáo báo chí gần đây của DOT đã nêu rõ cách thức khuôn khổ này thúc đẩy sản xuất trong nước bằng cách nới lỏng các rào cản vốn từ lâu đã cản trở các nhà sản xuất ô tô Mỹ. Ví dụ, yêu cầu về cần gạt nước kính chắn gió trên xe không có người lái - những người không cần tầm nhìn rõ ràng theo nghĩa truyền thống - được coi là những rào cản không cần thiết, làm tăng chi phí và trì hoãn việc gia nhập thị trường.
Tesla, một công ty tiên phong trong công nghệ tự hành, sẽ được hưởng lợi đáng kể. Không chỉ riêng Tesla, những cập nhật này có thể định hình lại toàn bộ ngành. Một bài báo của Bloomberg được công bố mới đây đã nêu chi tiết về việc loại bỏ các quy định bắt buộc như hiệu ứng phanh hộp số đối với các hệ thống tự động sẽ cho phép thiết kế linh hoạt hơn, thúc đẩy sự đổi mới trong các đội xe điện và tự hành. Tuy nhiên, các nhà phê bình cảnh báo về những rủi ro an toàn, chỉ ra các sự cố trước đây liên quan đến các nguyên mẫu xe tự lái đã đặt ra câu hỏi về tính minh bạch trong báo cáo tai nạn.
Theo một bài đăng trên blog Stanford Cyberlaw vào cuối năm 2024 tóm tắt những thay đổi trong chính sách AV của liên bang, động thái hiện tại trái ngược với cách tiếp cận thận trọng hơn của chính quyền của ông Biden, vốn nhấn mạnh vào việc kiểm tra nghiêm ngặt và thu thập dữ liệu.
Các đề xuất dự kiến của NHTSA vào năm 2026 tuân theo mô hình bãi bỏ quy định dần dần. Ví dụ, một bài phân tích của Forbes hồi tháng 4 đã dự đoán những động thái như vậy, cho rằng chúng có thể thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bằng cách tích hợp AV vào các lĩnh vực quan trọng như hậu cần và gọi xe. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng nếu không có sự giám sát chặt chẽ của liên bang, sự khác biệt giữa các tiểu bang có thể vẫn tồn tại, làm phức tạp thêm việc triển khai trên toàn quốc.
Những người ủng hộ an toàn đang chia rẽ. Mặc dù Bộ Giao thông Vận tải (DOT) khẳng định những thay đổi này ưu tiên bảo vệ - duy trì các tiêu chuẩn cốt lõi về khả năng chịu va chạm - nhưng một số người lo ngại rằng việc nới lỏng các yêu cầu có thể dẫn đến việc bỏ sót trong các tình huống bất ngờ, chẳng hạn như thời tiết xấu, nơi hệ thống khử sương mù vẫn có thể đóng vai trò quan trọng đối với chức năng của cảm biến. Duffy đã phản bác điều này trong bài phát biểu của mình, tuyên bố rằng các quy tắc "sẽ đưa chúng ta đến gần hơn với một tiêu chuẩn quốc gia duy nhất thúc đẩy đổi mới và ưu tiên an toàn".
Nhìn về tương lai, mốc thời gian mùa xuân năm 2026 cho phép các giai đoạn lấy ý kiến công chúng, có khả năng định hình các quy tắc cuối cùng. Theo các báo cáo gần đây trên mạng, các nhóm trong ngành như Liên minh Đổi mới Ô tô đã hoan nghênh sáng kiến này, coi đây là chất xúc tác cho vị thế dẫn đầu của Mỹ trong một thị trường dự kiến đạt giá trị hàng nghìn tỷ USD.
Nhưng việc triển khai sẽ không phải là không có trở ngại. Các chuyên gia pháp lý lưu ý rằng mặc dù NHTSA có thẩm quyền về các tiêu chuẩn xe cộ, việc triển khai thường thuộc về các tiểu bang, tạo ra một sự chắp vá mà các quy định liên bang hướng tới việc hài hòa hóa.
Có thể thấy những cải cách này phản ánh một canh bạc lớn về vai trò của công nghệ trong giao thông vận tải. Với việc các đối thủ đang thúc đẩy các chương trình AV của riêng họ, chiến lược của chính quyền có thể định nghĩa lại tính di động, nhưng chỉ khi nó điều hướng được sự cân bằng mong manh giữa đổi mới và niềm tin của công chúng. Như Duffy đã nói, việc cập nhật "các quy tắc giao thông cho phù hợp với thực tế của thế kỷ 21" có thể xác định vị thế của Mỹ trong cuộc đua toàn cầu giành quyền thống trị tự động.