Phát biểu tại Lễ Khánh thành Cơ sở hoạt động mới của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư kết hợp Khai mạc Triển lãm Quốc tế Đổi mới sáng tạo Việt Nam 2023 (VIIE 2203) tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc sáng ngày 28/10, Thủ tướng nhấn mạnh đây là sự kiện 2 trong 1 rất quan trọng và ý nghĩa, cụ thể hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

“Đổi mới sáng tạo đang là một xu thế tất yếu, sự lựa chọn mang tính đột phá chiến lược của đất nước ta, là đòi hỏi khách quan để hiện thực hóa khát vọng xây dựng đất nước hùng cường, thịnh vượng, nhân dân ấm no, hạnh phúc”, Thủ tướng nói.

TỐC ĐỘ TĂNG NĂNG SUẤT LAO ĐỘNG NHIỀU NĂM THẤP HƠN MỤC TIÊU

Nhìn lại gần 4 thập kỷ đổi mới, mở cửa và hội nhập, Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, đưa Việt Nam vào top 40 nền kinh tế có quy mô GDP lớn nhất thế giới. Chính trị, xã hội ổn định, quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững, văn hóa, xã hội phát triển, đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh toàn diện… Đúng như đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã đánh giá: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Những thành tựu trên có sự đóng góp rất lớn của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng Việt Nam vẫn đang đối mặt với rất nhiều khó khăn, thách thức. Phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo tuy đã có những bước phát triển nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển cũng như chưa tương xứng với tiềm năng, nhất là tiềm năng trí tuệ, năng lực sáng tạo của con người Việt Nam.

“Chúng ta không thể không trăn trở khi chỉ tiêu tốc độ tăng năng suất lao động nhiều năm thấp hơn mục tiêu đề ra”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Lời giải cho bài toán phát triển nhanh, toàn diện và bền vững đã được Đại hội XIII của Đảng chỉ rõ: phát triển nhanh và bền vững trên cơ sở khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, phấn đấu đến năm 2030 là nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Triển khai các chủ trương, đường lối và quyết sách của Đảng, Nhà nước về khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, Chính phủ đã và đang triển khai các chương trình hành động cụ thể để đẩy mạnh phát triển toàn diện hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, tạo môi trường thúc đẩy nghiên cứu phát triển, ứng dụng khoa học kỹ thuật và chuyển giao công nghệ.

Thời gian qua, các cấp các ngành và cả xã hội đã rất quan tâm thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp với những việc làm và hành động cụ thể, thiết thực. Thủ tướng rất vui mừng và hoan nghênh, đánh giá cao ý tưởng của Bộ Kế hoạch và Đầu tư trong hình thành NIC và việc kết nối đầy đủ các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam thông qua Triển lãm VIIE 2023 với vai trò trung tâm của doanh nghiệp và vai trò nghiên cứu của các Viện, Trường theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 52-NQ/TW của Bộ Chính trị.

TẠO KHÔNG GIAN ĐỔI MỚI SÁNG TẠO 

Thủ tướng cũng rất vui mừng được biết, có nhiều đối tác từ Hoa Kỳ như Synosyps, Cadence, Arizona, Nvidia... tham gia để cụ thể hóa các thảo thuận đã ký với NIC trong chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden và chuyến thăm Hoa Kỳ Thủ tướng Chính phủ Việt Nam vừa qua. Ngoài ra, cùng với triển lãm còn có nhiều hoạt động bên lề để thúc đẩy kết nối, hợp tác như: các Hội nghị, hội thảo quốc tế chuyên đề về công nghiệp bán dẫn, hydrogen xanh, công nghệ y tế, công nghiệp game, nội dung số; Diễn đàn Quỹ đầu tư đổi mới sáng tạo Việt Nam; Hoạt động STEAM dành cho học sinh, sinh viên; các hoạt động kết nối giữa các chủ thể trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo; các hoạt động giải trí và nghệ thuật ứng dụng công nghệ...

Thủ tướng tin tưởng việc khánh thành cơ sở của NIC sẽ tạo ra không gian đổi mới sáng tạo mới cho đất nước ta; thể hiện rõ nét tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới để phát triển, trở thành mô hình đổi mới sáng tạo cho đất nước; đồng thời góp phần tạo nên một biểu tượng cho Việt Nam là điểm đến của đổi mới sáng tạo.

“Chỉ có cách làm chủ và vươn lên trong khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, Việt Nam mới có thể cùng bắt kịp, vươn lên phát triển và tăng trưởng cùng thế giới, hấp thụ tốt nhất những tiến bộ của nhân loại”, Thủ tướng khẳng định.

Với những kết quả hôm nay của NIC, sau một thời gian ngắn chỉ mới 3 năm thành lập và phát triển là rất đáng ghi nhận. Thay mặt Chính phủ, Thủ tướng đánh giá cao và biểu dương Bộ Kế hoạch và Đầu tư, cùng những nỗ lực của cá nhân đồng chí Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng thường xuyên đi kiểm tra, chỉ đạo tháo gỡ khó khăn, qua đó đã truyền cảm hứng, động lực và quyết tâm đổi mới sáng tạo mạnh mẽ; đồng thời ghi nhận sự phối hợp tích cực của các Bộ, cơ quan: Khoa học và Công nghệ, Thông tin và Truyền thông, Giáo dục và Đào tạo, Công thương, Uỷ ban nhân dân Thành phố Hà Nội và các cơ quan liên quan, cũng như sự phối hợp, hỗ trợ của các doanh nghiệp trong và ngoài nước để cùng xây dựng và phát triển Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và tổ chức những chương trình có ý nghĩa quy tụ và kết nối hệ sinh thái đổi mới sáng tạo như Triển lãm ngày hôm nay.

"Việc hoàn thành đưa vào khai thác NIC tại Hòa Lạc có vai trò, ý nghĩa to lớn trong phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp; đó là sự khởi đầu của giai đoạn phát triển mới trong việc cung cấp hạ tầng đồng bộ để đẩy nhanh và mạnh hơn nữa hệ sinh thái đổi mới sáng tạo Việt Nam", Thủ tướng cho biết.

6 GỢI Ý TẠO BỨT PHÁ CHO NỀN KINH TẾ

Nhằm phát huy tối đa hiệu quả đầu tư đối với NIC, Thủ tướng đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Khoa học và Công nghệ và các Bộ, cơ quan, doanh nghiệp cần mạnh dạn, quyết tâm cao hơn nữa, nỗ lực lớn hơn nữa, tận dụng nhiều hơn nữa các cơ hội hợp tác với các đối tác quốc tế; trong đó Thủ tướng gợi ý một số nhiệm vụ trong tâm sau đây:

Thứ nhất, hoàn thiện thể chế, chính sách cho hoạt động đổi mới sáng tạo tại Việt Nam, đáp ứng kịp thời yêu cầu phát triển trong thực tiễn của các chủ thể hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đặc biệt là các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo. Trong đó, cần nghiên cứu, mạnh dạn triển khai những cơ chế thử nghiệm, đặc thù cho các đối tượng, lĩnh vực đổi mới sáng tạo có tiềm năng tạo bứt phá và động lực mới cho nền kinh tế của chúng ta phát triển nhanh và bền vững.

Thứ hai, xây dựng chiến lược, kế hoạch, chương trình hành động để tập trung phát triển những lĩnh vực có hàm lượng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo cao và mang lại giá trị gia tăng cao cho Việt Nam trong giai đoạn tới như ngành công nghiệp bán dẫn, công nghệ hydrogen, y tế, giáo dục thông minh; chuẩn bị các điều kiện hạ tầng, nguồn nhân lực chất lượng cao để phát triển các ngành, lĩnh vực.

Thứ ba, phát huy tinh thần hợp tác, kết nối hiệu quả, bền vững, toàn diện giữa các chủ thể của hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, cùng với khối doanh nghiệp, tập đoàn lớn; khối doanh nghiệp vừa và nhỏ, khởi nghiệp sáng tạo; khối viện nghiên cứu, trường đại học; khối tổ chức hỗ trợ đổi mới sáng tạo, trung tâm đổi mới sáng tạo, cá vườn ươm đổi mới sáng tạo…

Thứ tư, đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ, đặc biệt là hợp tác giữa doanh nghiệp, tổ chức đổi mới sáng tạo trong nước với các doanh nghiệp, tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới. Thủ tướng cũng trân trọng đề nghị các đại sứ quán, các tổ chức quốc tế và đặc biệt là lãnh đạo các tập đoàn công nghệ lớn tham dự chương trình này đẩy mạnh hơn nữa các hoạt động đầu tư, hợp tác đầu tư kinh doanh và hỗ trợ các doanh nghiệp trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam trên tinh thần “lợi ích hài hoà, rủi ro chia sẻ”.

Thứ năm, tiếp tục hoàn thiện cơ chế, chính sách phát triển NIC, sớm triển khai công tác vận hành, thu hút các đối tác đầu tư, xây dựng cơ sở nghiên cứu và phát triển tại cơ sở mới của NIC tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc; Hoàn thiện hạ tầng chiến lược kết nối, nhất là về giao thông và dịch vụ của Khu công nghệ cao Hòa Lạc. Thủ tướng cũng kêu gọi các doanh nghiệp, tập đoàn, cơ sở nghiên cứu lớn trong và ngoài nước nghiên cứu, đề xuất hình thức hợp tác phù hợp với NIC ngày càng hiệu quả, mang lại lợi ích chung; giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chỉ đạo, kịp thời báo cáo, đề xuất Chính phủ những chính sách phù hợp để khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc hợp tác quốc tế và trong nước.

Thứ sáu, đề nghị các Bộ, ngành, địa phương cùng chủ động phối hợp để triển khai hiệu quả những nhiệm vụ, giải pháp theo chủ trương của Đảng, Nhà nước đã đề ra trong việc phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, trong đó luôn đặt doanh nghiệp - người dân là trọng tâm của đổi mới sáng tạo. Tập trung xây dựng, hoàn thiện các Trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo quốc gia tại các thành phố Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh và thành phố Đà Nẵng, Hải Phòng, Cần Thơ….